Sự phân hóa theo chiều Bắc - Nam của khí hậu nước ta là do ảnh hưởng của các yếu tố địa hình, địa lý và hệ thống tuần hoàn khí hậu.

Theo chiều Bắc - Nam, khí hậu nước ta chia thành 3 vùng chính: Bắc Bộ, Trung Bộ và Nam Bộ.

1. Vùng Bắc Bộ: Với địa hình phẳng bằng và núi thấp, vùng Bắc Bộ có khí hậu ôn đới và nhiệt đới ẩm. Mùa đông lạnh, khô và mùa hè nóng ẩm. Nhiệt độ trung bình hàng năm dao động từ 22-23 độ C. Lượng mưa tập trung chủ yếu vào mùa hè và mùa thu, với lượng mưa trung bình từ 1.500-2.000mm/năm.

2. Vùng Trung Bộ: Với địa hình phức tạp, vùng Trung Bộ có khí hậu nhiệt đới gió mùa và nhiệt đới ẩm. Mùa đông ấm áp, mùa hè nóng và mưa nhiều. Nhiệt độ trung bình hàng năm dao động từ 24-26 độ C. Lượng mưa tập trung chủ yếu vào mùa hè và mùa thu, với lượng mưa trung bình từ 1.500-2.500mm/năm.

3. Vùng Nam Bộ: Với địa hình phẳng bằng và núi cao, vùng Nam Bộ có khí hậu nhiệt đới gió mùa và nhiệt đới ẩm. Mùa đông ấm áp, mùa hè nóng và mưa nhiều. Nhiệt độ trung bình hàng năm dao động từ 26-28 độ C. Lượng mưa tập trung chủ yếu vào mùa hè và mùa thu, với lượng mưa trung bình từ 1.500-3.000mm/năm.

Sự phân hóa theo chiều Bắc - Nam của khí hậu nước ta tạo ra sự đa dạng về điều kiện tự nhiên và khí hậu, ảnh hưởng đến nhiều hoạt động kinh tế và đời sống của người dân.