Thuyết tương đối hẹp và rộng là hai nguyên lý cơ bản của thuyết tương đối, được đề xuất bởi Albert Einstein vào đầu thế kỷ 20. Cả hai nguyên lý này đều liên quan đến sự tương đối của thời gian và không gian.

1. Nguyên lý thuyết tương đối hẹp (Special Theory of Relativity):
- Thời gian và không gian là một thực thể duy nhất, gọi là không gian-thời gian.
- Tốc độ ánh sáng trong chân không là không đổi và là giới hạn tối đa mà bất kỳ vật thể nào cũng không thể vượt qua.
- Các quan sát về thời gian và không gian phụ thuộc vào tốc độ di chuyển của người quan sát. Khi vận tốc tăng lên, thời gian trôi chậm và không gian co lại.

2. Nguyên lý thuyết tương đối rộng (General Theory of Relativity):
- Trọng lực không phải là một lực hấp dẫn, mà là một hiện tượng do không gian và thời gian bị uốn cong bởi vật chất và năng lượng.
- Vật thể di chuyển trong một không gian uốn cong sẽ trải qua đường đi cong, tạo ra hiệu ứng của trọng lực.
- Thuyết tương đối rộng mở rộng nguyên lý thuyết tương đối hẹp để áp dụng cho các hệ thống không gian và thời gian có trọng lực mạnh, chẳng hạn như các hành tinh, ngôi sao và lỗ đen.

Cả hai nguyên lý này đã thay đổi cách chúng ta hiểu về thời gian, không gian và trọng lực, và có ảnh hưởng sâu sắc đến lĩnh vực vật lý hiện đại.