1. Tên tác giả Huy Cận; năm sáng tác 1958.

2. Các từ thuộc trường từ vựng chỉ thiên nhiên ở hai câu thơ là: gió, trăng, mây, biển.

Biện pháp tu từ nói quá cùng những hình ảnh giàu sức liên tưởng được sử dụng trong hai câu thơ có tác dụng:

- Nhấn mạnh vẻ đẹp của cảnh đánh cá lúc biển đêm và niềm vui phơi phới của những người lao động làm chủ công việc của mình.

- Con thuyền đánh cá vốn nhỏ bé với biển cả bao la giờ đây qua cái nhìn của tác giả bỗng trở nên lớn lao kì vĩ, ngang tầm vũ trụ. Một con thuyền đặc biệt có gió làm bánh lái, trăng làm cánh buồm đưa con thuyền ra khơi với tốc độ nhanh chóng. Con thuyền như được hòa với biển trời.

Con thuyền – con người lao động mới trở thành trung tâm, chủ nhân của vũ trụ.

3. Câu thơ trong một bài thơ của chủ tịch Hồ Chí Minh mà em đã học ở chương trình Ngữ văn Trung học cơ sở cũng có hình ảnh con thuyền trong đêm trăng là câu cuối bài thơ “Nguyên tiêu”.

Nguyên tác của Bác viết:

Yên ba thâm xứ đàm quân sự Dạ bán quy lai nguyệt mãn thuyền

Ông Xuân Thủy dịch bài thơ trên của Bác như sau:

Giữa dòng bàn bạc việc quân Khuya về bát ngát trăng ngân đầy thuyền
4.

Hình ảnh người lao động trong khổ thơ trên của bài “Đoàn thuyền đánh cá” hiện lên thật khỏe khoắn, đẹp đẽ, phi thường trong cái nhìn đầy tự hào của Huy Cận. Khi trời đã về sáng, sao trên cao mờ dần và người lao động bắt đầu kéo lưới. Thật tinh tế khi hình ảnh thiên nhiên đang mờ dần đi để làm sắc nét hơn hành động kéo lưới của người dân lao động. Và bàn tay lao động của họ thật rắn rỏi “xoăn tay – “xoăn” chứ không phải “xoắn” vì quá sức.

“Xoăn” là vẻ đẹp cơ bắp săn chắc của những ngư dân vùng biển. Và thành quả thật đáng trân trọng, tự hào “chùm cá nặng”, “vẩy bạc, đuôi vàng” - ẩn dụ “bạc vàng” không chỉ chỉ màu sắc của vẩy cá đang ánh lên dưới sự cộng hưởng của ánh sáng mặt trời mà còn là ánh sáng của sự giàu có rừng vàng biển bạc quê hương.

Câu thơ không giấu nổi niềm tự hào của tác giả. Và câu cuối, thật khẩn trương, ngăn nắp với những hành động liên tiếp: “Lưới xếp buồm lên đón nắng hồng”. “Nắng hồng” trong đối sánh với “mặt trời xuống biển” ở đầu đã hình thành 1 vòng khép kín của 1 buổi lao động. Từ khi ra khơi cho đến khi trở về tất cả đều thật vui tươi sảng khoái. Câu thơ cuối cũng khiến ta thấy niềm lạc quan, tin tưởng của tác giả vào tương lai đất nước”.