Học tập là một vấn đề rất rộng lớn và mang tính chất giáo dục. Đó cũng là một công việc thiết yếu của mỗi người. Để học tập hiệu quả, con người có nhiều phương pháp khác nhau. Những phương pháp đó đều giúp ta thu nhận kiến thức được dễ dàng hơn. Tuy nhiên, một vấn đề đã được đặt ra mà không phải ai cũng nắm được trong con đường tìm tri thức: vấn đề tự học.

Học là thu nhận kiến thức của người khác truyền lại. Học giúp chúng ta rèn luyện kĩ năng. Tuy nhiên nếu chỉ học tập một cách thụ đồng từ việc tiếp thu kiến thức mà người khác truyền đạt, con người sẽ không thể phát triển bản thân.

Nếu muốn có nhiểu hiểu biết thì không chỉ có thể học đơn thuần mà còn phải tự học. Thế nhưng, nhiều người đã tự hỏi: “Tự học là gì?”. Tự học là tự mình làm giàu vốn kiến thức, tự mình tìm ra những phương pháp khoa học để biên công việc học tập trở nên dễ dàng hơn. Tự học giúp cho chúng ta biến kiến thức, tri thức của nhân loại thành của bản thân; đồng thời tạo thói quen tự suy nghĩ, tự khám phá những điều cần biết, cần học để đi đến sáng tạo. Hay có thể nói, tự học là một phương pháp học thông minh và đạt được kết quả cao hơn so với học thụ động bình thường.

Tự học có thể rất tốt, nhưng tự học như thế nào lại là một vấn đề mà con người cần phải học hỏi và rèn luyện mới có thể đạt được hiệu quả cao.

Có nhiều cách tự học. Tự học sách giáo khoa giúp nắm được lý thuyết và các dạng bài tập cơ bản. Tự học sách tham khảo giúp ta luyện các dạng bài tập khó hơn và nâng cao sự tìm tòi và ham muốn học tập. Tự học khi nghe giảng bài (bằng phương pháp ghi chép): giúp ta tiếp thu những mẹo, những cách học bài có hiệu quả của những người có kinh nghiệm. Tự học khi làm bài tập sẽ nâng cao ý thức tự làm bài tập và giúp ta nắm chắc kiến thức qua nhiều dạng bài khác nhau. Tự học thuộc lòng lại giúp ta nhớ lâu kiến thức, lí thuyết và tạo phản xạ nhanh nhẹn trong quá trình học và trả lời câu hỏi, luyện trí nhớ. Tự học khi làm thực nghiệm giúp ta một lần nữa được ôn lại lí thuyết, các thí nghiệm qua một mô hình học tập sống động. Tự học khi liên hệ với thực tế là khi chúng ta sử dụng đến vốn kiến thức mà mình có, tạo thói quen suy nghĩ logic và mở rộng tầm hiểu biết. Quả thật, có nhiều phương pháp tự học.

Chúng ta có thể thấy để tìm ra những phương pháp học đúng đắn đã khó. Làm thế nào để tự học hiệu quả càng khó hơn. Chính vì vậy, mỗi người phải biết tìm ra những điểm mạnh và điểm yếu của bản thân để tìm ra phương pháp tự học hiệu quả.

Có một điều mà chúng ta có thể khẳng định nếu mỗi người đều thực hiện tốt các khâu tự học trên sẽ có thể trở thành một người giỏi giang, có tầm hiểu biết khá lớn, có ý chí học tập bền bỉ và mạnh mẽ, và sẽ thành công trên con đường phía trước. Học mà đi với tự học thì chúng ta sẽ khó có thể thành công. Quả mới thấy được tự học đóng vai trò to lớn như thế nào.

Như vậy, tự học là một vấn đề vô cùng quan trọng và cần thiết trong quá trình học tập của mỗi người.