Mỗi người đều có một ước mơ và cố gắng hết sức để có thể thực hiện ước mơ đó. Nhưng có nhiều trắc trở, nhiều khó khăn, thử thách đang chờ bạn ở phía trước. Lúc đó cần có bản lĩnh, có thể kiên cường và vượt qua tất cả. Trong cuộc sống, con người ta đều có những thành công đạt được và những ước mơ muốn vươn tới. Và để làm được điều đó thì ta phải có lòng kiên trì, bền bỉ, nỗ lực. Chính vì vậy ông cha ta đã có câu: “Có công mài sắt, có ngày nên kim” để động viên, khích lệ hay nói một cách khác là khuyên răn con cháu, dạy bảo những kinh nghiệm trong đời thường, cuộc sống.
Câu tục ngữ: “Có công mài sắt có ngày nên kim” tuy thật ngắn gọn nhưng ý nghĩa của nó thật vĩ đại. Câu tục ngữ bắt nguồn chính là từ trong thực tế đời sống. Ngày xưa, khi chưa có máy móc hiện đại như bây giờ, để có thể làm nên những chiếc kim nhỏ xíu dùng trong may vá, thêu thùa thì những người thợ đã phải cần mẫn ngồi mài những cục sắt to từ ngày qua ngày khác. Để làm được những chiếc kim bé nhỏ không chỉ đòi hỏi sự khéo léo, cẩn trọng mà quan trọng hơn đó là sự kiên trì, cố gắng không ngừng nghỉ của người thợ mài. Có thể thấy rằng, một chiếc kim bé nhỏ, nhìn có vẻ tầm thường nhưng lại tiêu tốn rất nhiều công sức của người lao động. Từ đó chúng ta có thể suy rộng ra, nếu muốn thành công thì cần phải biết cố gắng, nỗ lực và kiên trì. Có chịu khó rèn luyện, cố gắng vươn lên thì chúng ta mới vượt qua được gian lao thử thách để hoàn thành công việc được giao, cho dù là những việc nhỏ bé nhất. Câu tục ngữ được chia làm hai vế, mỗi vế có 4 từ. Hai vế này có hai cặp từ tương ứng với nhau: “Có công – có ngày; mài sắt – nên kim”. Một vế chỉ sự nỗ lực, một vế chỉ thành quả đạt được. Cây kim tuy nhỏ nhưng nó rất có ích, tròn trịa, trơn bóng, sắc nét. Để mài được một cây kim như vậy thì thật là khó. Kiên trì nhẫn nại là một đức tính tốt đẹp của con người, đặc biệt là đối với các bạn trẻ, tinh thần kiên trì nhẫn nại càng cần thiết hơn. Nó giúp chúng ta có trách nhiệm hơn đối với mỗi việc đang làm, giúp chúng ta có thêm ý chí nghị lực để hoàn thành công việc của mình. Ví như đứng trước một bài toán khó, một bài văn chưa biết hướng làm, sự nhẫn nại sẽ giúp chúng ta có quyết tâm tìm hiểu cách làm nó và giúp chúng ta cải thiện trình độ học tập của mình. Đó sẽ là tiền đề tốt đẹp cho thành công sau này. Người có tinh thần nhẫn nại chắc chắn sẽ có thể gây được thiện cảm cho những người xung quanh, được mọi người kính trọng, quý mến.
Câu tục ngữ này mượn hình ảnh cây kim để nói lên được phẩm chất cao quý truyền thống của dân tộc Việt Nam từ hàng nghìn đời nay. Từ những việc nhỏ như quét nhà, nấu cơm đến những việc lớn như xây dựng đất nước, chống giặc ngoại xâm. Những thành tựu hiện nay mà ông cha ta đạt được đã minh chứng cho điều đó. Và một thành tựu lớn nhất của ông cha ta đó chính là xây dựng nên được một quốc gia văn minh, nhân dân đồng lòng, đất nước yên bình. Công cuộc dựng, giữ, phát huy, đổi mới đất nước đó đã thể hiện được sự bền bỉ, chịu thương chịu khó, sự sáng tạo, lao động kiên cường của ông cha ta. Trong lao động sản xuất, nhân dân ta cũng đã có những việc làm và kết quả đạt được để khẳng định ý nghĩa của câu tục ngữ trên là hoàn toàn đúng. Từ xưa tới giờ, đất nước ta đã gặp phải những khó khăn rất lớn, từ những thảm họa thiên nhiên như lụt lội, bão bùng đến những cuộc chiến tranh do con người tạo ra nhưng nhờ sự cố gắng, chịu đựng, vượt khó mà chúng ta đã khắc phục được những trở ngại đó. Và trong học tập thì điều đó lại càng được khẳng định rõ nét hơn. Những em bé chập chững bước vào lớp một, tập tọe đánh vần, viết chữ đến những năm tháng tiếp theo lên lớp, phải kiên trì cần cù mới mong đạt được kết quả tốt trên con đường học tập của mình. Trong đường đời cũng vậy, những danh nhân, thương gia, thi sĩ, nhà nho, nhà văn nổi tiếng cũng từng phải vất vả, hy sinh, sử dụng những kiến thức mình có nhưng không thể thiếu đi và phải luôn gắn liền với sự kiên trì, chuyên cần, sáng tạo mới có thể thành đạt. Những tấm gương chăm học, những tấm gương chịu khó như Bác Hồ là một điển hình rõ nét nhất. Bác đã phải vất vả làm việc, chịu khó học tiếng nước ngoài, đi bôn ba khắp nơi để tìm đường cứu nước. Thật hiếm ai như vậy! Và cũng nhờ những sự nỗ lực đó mà đất nước ta mới được tự hào về một danh nhân, một vị lãnh tụ vĩ đại nổi tiếng mà khắp năm, châu bốn bể đều biết tới.
Đó là một điều hoàn toàn chính xác. Bởi kiên trì thể hiện sự nỗ lực, cố gắng không ngừng của con người. “ Sắt” không thể tự biến thành “ kim” được mà phải nhờ vào sự cố gắng tác động của con người. Triết học của Marx- Lenin cho rằng mọi sự biến đổi về lượng sẽ dẫn đến sự biến đổi về chất. Vì vậy, khi sự cố gắng, nỗ lực được tích lũy ngày càng tăng thì con người ta sẽ dần thay đổi, gặt hái được nhiều thành công hơn. Nhờ những tháng ngày không ngừng tích lũy bao bài học sau khi rời bỏ đại học mà Bill Gates mới có thể trở thành một trong những người giàu nhất thế giới đó thôi. Sự nỗ lực, kiên trì còn cho thấy ít nhất một điều rằng: trong quá trình theo đuổi thành công, những chân giá trị của cuộc sống, chúng ta không bao giờ từ bỏ. Quá trình từ “ sắt” biến thành “kim” là một quá trình dài, có khi liên tục mà nếu con người bỏ dở giữa chừng thì “ sắt” vĩnh viễn không thể biến thành “kim”. Cũng bởi vậy mà Thomas Edison mới có thể phát minh ra nhiều thứ phục vụ cuộc sống, đưa tên tuổi của ông còn mãi đến ngày hôm nay Sự nỗ lực, kiên trì còn rèn luyện cho con người ta một bản lĩnh sống đến không ngờ. Khi đó, dù có gặp khó khăn đến đâu, ta cũng sẵn sàng và bằng lòng vượt qua. Hạnh phúc là ở ngay trong chính sự kiên trì và nỗ lực theo đuổi các giá trị của cuộc sống dù chưa biết ta có đạt được nó hay không. Chính trong sự kiện trì và nỗ lực đó mà con người có thêm những trải nghiệm cuộc sống tuyệt hơn bao giờ hết. Cuộc đời dù là hữu hạn nhưng cũng kéo dài đến trăm năm, khi nỗ lực con người ta mới có thể sống một cuộc đời có ích hơn bao giờ hết. Tất nhiên không trong cuộc sống, cứ kiên trì là con người sẽ có được thành công. Để đạt được những thành công còn phải phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố nhưng có thể nói sự kiên trì, nỗ lực chiếm một tỉ trọng rất lớn. Nó cho ta hiểu ra một điều rằng sau những lần thất bại, đừng vì thế mà nản chí, thay vào đó, hãy biết vươn lên không ngừng, như loài xương rồng sống ở sa mạc vậy. Vẫn biết rằng, có những lúc, dù ta đã cố gắng, nỗ lực đến không ngừng nhưng vẫn không thể nào gặt hái được thành công. Nhưng ta vẫn phải luôn kiên trì hết mình bởi khi một cánh cửa đóng lại thì sẽ có một cánh cửa khác mở ra và rồi dù thất bại, khi ngoảnh đầu nhìn lại ta vẫn sẽ mãi nở nụ cười bởi ta đã làm hết mình, đã cháy mình. Thất bại của ngày hôm nay nhưng luôn kiên trì, luôn nỗ lực không ngừng thì chiến thắng của ngày mai còn ngọt ngào và đáng trân trọng hơn bội phần.
Câu tục ngữ trên với hình thức ngôn từ dân dã nhưng thật ngắn gọn súc tích, bao hàm những ý nghĩa sâu xa. Đó chính là những đúc kết lâu đời trong quá trình lao động, kinh nghiệm chiến đấu, sản xuất và cả trong đời thường cuộc sống của ông cha ta. Nó như một bài học quý báu, một thông điệp hữu dụng, một lời dạy chân tình rằng: Hãy biết tu dưỡng, rèn luyện những đức tính, phẩm chất kiên trì, nhẫn nại, chịu khó, cần cù, sáng tạo, kết hợp với khả năng vốn có của bản thân để làm nên một sức mạnh vô địch vượt mọi gian lao, vất vả trong cuộc sống, những trở ngại éo le nhất mà đi tới thành công, thắng lợi. Nào chúng ta hãy bắt đầu bằng những việc nhỏ nhất như học tập chăm chỉ, lao động cần cù để trở thành con ngoan trò giỏi, trở thành chủ nhân tương lai của đất nước nhé.