Đoạn thơ của Nguyễn Khoa Điềm mang lại một số đặc điểm đặc sắc của thể thơ tự do, phản ánh qua cách thức biểu đạt và nội dung:

1. Chủ thể trữ tình và từ ngữ trực tiếp: Việc sử dụng đại từ nhân xưng "ta" và các từ ngữ bộc lộ tình cảm trực tiếp như "vô tư", "xao xuyến", "bối rối" là đặc trưng của thể thơ tự do, cho phép người viết thể hiện sâu sắc cảm xúc và suy tư.

2. Hình ảnh gần gũi và thân thuộc: Các hình ảnh như "màu mực tím", "hoa phượng", "cánh sẻ nâu" tạo ra một không gian thơ mộng, gần gũi với tuổi thơ và quê hương.

3. Các phép tu từ và điệp ngữ: Việc sử dụng ẩn dụ, so sánh và điệp ngữ như "nét chữ thiếu thời trôi nhanh như dòng sông", "phượng cứ nở hoài như đếm tuổi" tạo ra một sự giàu ý nghĩa và hấp dẫn trong bài thơ.

Tác dụng của thể thơ tự do trong đoạn thơ này là giúp người đọc hiểu rõ hơn về tâm trạng của nhà thơ và cảm nhận sâu sắc hơn về những giá trị văn hóa và quê hương. Thể thơ tự do cho phép người viết tự do biểu đạt và thể hiện tinh thần sáng tạo một cách linh hoạt, đồng thời tạo ra một không gian mở và đa dạng trong thơ ca.

Tóm lại, đoạn thơ của Nguyễn Khoa Điềm không chỉ là một tác phẩm nghệ thuật mà còn là một tấm gương sáng cho việc trân trọng và yêu quý những giá trị giản dị, bình dị trong cuộc sống và quê hương.