Trong câu "mặt trời xuống biển như hòn lửa, sóng đã cài then đêm sập cửa," ta có thể chỉ ra và giải nghĩa các từ cụ thể như sau:

1. **Mặt trời**: Là ngôi sao trung tâm của hệ Mặt Trời, cung cấp ánh sáng và nhiệt độ cho Trái Đất.

2. **Xuống**: Di chuyển từ vị trí cao xuống vị trí thấp hơn.

3. **Biển**: Vùng nước mặn rộng lớn bao phủ phần lớn bề mặt Trái Đất.

4. **Như**: Từ so sánh, dùng để chỉ sự tương đồng giữa hai sự vật, hiện tượng.

5. **Hòn lửa**: Hình ảnh ẩn dụ, so sánh mặt trời khi hoàng hôn với một hòn lửa đỏ rực.

6. **Sóng**: Hiện tượng dao động của nước biển, tạo ra các gợn nước di chuyển trên bề mặt.

7. **Cài**: Hành động đặt hoặc gắn một vật vào vị trí để giữ chặt hoặc khóa lại.

8. **Then**: Thanh gỗ hoặc kim loại dùng để khóa cửa.

9. **Đêm**: Khoảng thời gian từ khi mặt trời lặn đến khi mặt trời mọc.

10. **Sập**: Hành động đóng mạnh, thường tạo ra tiếng động lớn.

11. **Cửa**: Lối ra vào của một không gian, có thể đóng mở được.

Câu thơ này sử dụng nhiều hình ảnh ẩn dụ và nhân hóa để miêu tả cảnh hoàng hôn trên biển, khi mặt trời lặn xuống giống như một hòn lửa và sóng biển như đang cài then, đóng cửa lại để đêm buông xuống.