Giống nhau:

Đều là các đồng bằng châu thổ rộng lớn.

Hai đồng bằng này đều được thành tạo và phát triển do phù sa sông bồi tụ dần trên vịnh biển nông, thềm lục địa mở rộng.

Địa hình tương đối bằng phẳng.

Khác nhau:

Đồng bằng sông Hồng:

Diện tích: khoảng 15000 km².

Do phù sa của hệ thông sông Hồng và sông Thái Bình bồi tụ nên.

Có hình dạng tam giác cân, đỉnh là Việt Trì và đáy là đoạn bờ biển Hải Phòng - Ninh Bình.

Địa hình cao ở rìa phía tây và tây bắc, thấp dần ra biển.

Có đê sông ngăn lũ vững chắc (dài trên 2700 km), chia cắt bề mặt đồng bằng thành nhiều ô, thấp hơn mực nước sông ngoài đê từ 3 -7 m.

Vùng trong đê không được bồi tụ phù sa, gồm các khu ruộng cao bạc màu và các ô trũng ngập nước; vùng ngoài đê được bồi tụ phù sa hàng năm.

Đồng bằng sông Cửu Long:

Diện tích: khoảng 40000 km².

Do phù sa của hệ thống sông Mê Công bồi tụ nên.

Có dạng hình thang.

Địa hình thấp và bằng phẳng hơn, có độ cao trung bình 2 - 3 m so với mực nước biển.

Bề mặt đồng bằng không có đê nhưng có mạng lưới sông ngòi, kênh rạch chằng chịt; về mùa lũ nước ngập trên diện rộng, về mùa cạn, nước triều lấn mạnh làm cho 2/3 diện tích đồng bằng là đất phèn, đất mặn.

Đồng bằng có các vùng trũng lớn như: Đồng Tháp Mười, Tứ giác Long Xuyên,... là những nơi chưa được bồi lấp xong.