* Truyện có những nhân vật: quan tỉnh, quan huyện, Thành Danh, vợ Thành Danh, đứa con, bà đồng, dế con. 

* Nhân vật Thành Danh: 

- Trước khi tìm được dế 

+ Hiền lành, chất phác, giữ chân chức dịch trong làng. 

+ Không muốn làm nhiễu dân nên đã tự mình đi tìm dế để nộp cho quan huyện. Vì không tìm được nên anh bị phạt đòn, chỉ còn nghĩ đến chuyện tự tử. 

- Sau khi tìm được dế 

+ Vợ Thành Danh được cô đồng chỉ chỗ có dế, Thành bắt được nhưng thảm kịch đã xảy ra. Con trai anh vô tình làm dế chết, vì quá sợ bố nên nhảy xuống giếng chết đuối.   

=> Thương con, vật vã kêu trời muốn chết. 

+ Đứa con hóa thân vào con Dế khiến Thành Danh được học tiếp và thi đỗ tú tài. 

=> Thành Danh trở nên giàu sang phú quý, gia đình được vinh hiển. 

Nhân vật dế con: 

+ Nhân vật dế con được hóa thân bởi con trai của Thành Danh. 

+ Vì sợ hãi và thương cha mẹ đã trở thành chú dế nhỏ, chọi giỏi lại còn biết nhảy múa theo tiếng đàn. 

=> Nhờ vậy mà chú đã lấy được lòng quan nên đã giúp cha mình được hưởng vinh hoa phú quý.