Tình trạng ô nhiễm môi trường ở nước ta có xu hướng gia tăng chất lượng môi trường nhiều nơi đang bị suy giảm do nhiều nguyên nhân, nhất là ô nhiễm không khí và ô nhiễm nước.

- Ô nhiễm không khí:

+ Tình trạng ô nhiễm không khí chủ yếu diễn ra tại các thành phố lớn, đông dân như Hà Nội, TP Hồ Chí Minh, các khu vực đô thị có hoạt động công nghiệp phát triển và dọc các tuyến đường có mật độ phương tiện giao thông lớn.

+ Nguyên nhân:

• Hoạt động giao thông vận tải là nguồn gây nhiễm chủ yếu, đặc biệt ở các đô thị và các tuyến đường giao thông lớn.

• Sản xuất công nghiệp, các hoạt động gây ô nhiễm chủ yếu là quá trình khai thác và cung ứng nguyên vật liệu, khí thải từ quá trình đốt nhiên liệu, hóa chất bay hơi.

• Các nguyên nhân khác như hoạt động xây dựng (đô thị lớn, khu dân cư), hoạt động nông nghiệp (chăn nuôi, đốt rơm rạ, thuốc bảo vệ thực vật), hoạt động làng nghề,…

- Ô nhiễm nước:

+ Tình trạng ô nhiễm nước thường diễn ra cục bộ ở nhiều nơi trên các lưu vực sông của cả nước, tập trung ở khu vực trung lưu và đồng bằng hạ lưu. Theo không gian, mức độ ô nhiễm phụ thuộc chặt chẽ vào nguồn gây ô nhiễm và thường tăng lên ở các đoạn sông chảy qua khu vực đô thị, khu công nghiệp, làng nghề,… Trong năm, mức độ ô nhiễm thường tăng cao hơn vào mùa kiệt.

+ Nguyên nhân:

• Sự gia tăng nguồn nước thải từ các ngành kinh tế và nước thải sinh hoạt, đặc biệt là từ các thành phố, các trung tâm công nghiệp.

• Tình trạng khai thác quá mức tài nguyên nước, tác động của biến đổi khí hậu, sự phân mùa của dòng chảy đã làm cạn kiệt nguồn nước vào mùa khô, đặc biệt là ở các đồng bằng lớn,… đã góp phần làm gia tăng nồng độ các chất gây ô nhiễm trong nước.