a. Đảm bảo cấu trúc bài nghị luận Mở bài nêu được vấn đề, Thân bài triển khai được vấn đề, Kết bài khái quát được vấn đề.

b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận

- Cảm nhận hình tượng Sông Đà trong đoạn trích.

- Nhận xét về cách nhìn mang tính phát hiện về dòng sông của nhà văn Nguyễn Tuân

c. Triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm Thí sinh có thể triển khai theo nhiều cách, nhưng cần vận dụng tốt các thao tác lập luận, kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng; đảm bảo các yêu cầu sau: * Giới thiệu khái quát về tác giả Nguyễn Tuân, tác phẩm và đoạn trích * Cảm nhận về hình tượng Sông Đà trong đoạn trích

- Hình tượng Sông Đà mang vẻ đẹp thơ mộng, trữ tình:

 + Góc nhìn từ trên cao, Sông Đà mang vẻ đẹp của một mĩ nhân. (Con Sông Đà tuôn dài tuôn dài như một áng tóc trữ tình, đầu tóc chân tóc ẩn hiện trong mây trời Tây Bắc bung nở hoa ban hoa gạo tháng hai và cuồn cuộn mù khói núi Mèo đốt nương xuân) => Vẻ đẹp của dòng sông hài hòa với núi rừng Tây Bắc, được núi rừng điểm tô thêm cho nhan sắc mĩ miều.

 + Nhìn ngắm Sông Đà từ nhiều thời gian khác nhau, tác giả đã phát hiện ra những sắc màu tươi đẹp và đa dạng của màu nước Sông Đà. (Mùa xuân dòng xanh ngọc bích, chứ nước Sông Đà không xanh màu xanh canh hến của Sông Gâm, Sông Lô. Mùa thu nước Sông Đà lừ lừ chín đỏ như da mặt một người bầm đi vì rượu bữa, lừ lừ cái màu đỏ giận dữ ở một người bất mãn bực bội gì mỗi độ thu về.)

+ Góc nhìn từ bờ bãi Sông Đà, dòng sông mang vẻ đẹp của một “cố nhân”, gợi nhớ đến thế giới Đường thi “Yên hoa tam nguyệt há Dương Châu.”

- Hình tượng Sông Đà được thể hiện ấn tượng bằng nhiều đặc sắc nghệ thuật:

+ Hình ảnh, ngôn từ mới lạ; câu văn căng tràn, trùng điệp mà vẫn nhịp nhàng về âm thanh và nhịp điệu.

+ Cách so sánh, nhân hoá táo bạo mà kì thú; lối tạo hình giàu tính mĩ thuật, phối hợp nhiều góc nhìn theo kiểu điện ảnh.

* Nhận xét về cách nhìn mang tính phát hiện về dòng sông của nhà văn Nguyễn Tuân

- Trong cái nhìn của các nhà văn khác, Sông Đà dường như chỉ mang vẻ đẹp dữ dội, hung bạo của một “con ngựa bất kham”. Còn trong cách nhìn mang tính phát hiện của Nguyễn Tuân, Sông Đà không chỉ hung bạo mà còn rất trữ tình, thơ mộng. Nhìn sự vật ở góc độ văn hóa thẩm mỹ là một nét độc đáo trong phong cách nghệ thuật của Nguyễn Tuân.

- Trong cái nhìn phát hiện của Nguyễn Tuân, Sông Đà như một sinh thể có linh hồn, có sinh mệnh với tính cách tương phản: vừa hung bạo vừa trữ tình. Hai nét tính cách đối lập đã tạo nên cá tính độc đáo của dòng sông. Trong cách nhìn của nhà văn, thiên nhiên vừa là hoàn cảnh thử thách nghiệt ngã vừa là người bạn của con người.

* Đánh giá

- Hình tượng Sông Đà mang vẻ đẹp phong phú và biến ảo với tính cách trữ tình thơ mộng.

=> Bộc lộ tình yêu mãnh liệt dành cho thiên nhiên xứ sở với một mĩ cảm tinh tế, độc đáo của nhà văn.

- Đoạn trích đậm chất trữ tình, giàu hình ảnh, âm thanh và nhịp điệu, thể hiện nét độc đáo trong phong cách nghệ thuật của một nhà văn tài hoa và uyên bác.