Những nguyên nhân chủ yếu dẫn đến quá trình khủng hoảng và tan rã của Liên bang Xô viết (Liên Xô).

- Do thiếu chuẩn bị đầy đủ các điều kiện cần thiết và thiếu một đường lối chiến lược đúng đắn.

- Công cuộc cải tổ năm 1985 nhanh chóng lâm vào tình trạng bị động, khó khăn và bế tắc. Đất nước càng lún sâu vào khủng hoảng và rối loạn.

- Do không bắt kịp sự phát triển của khoa học – kĩ thuật hiện đại.

- Do sự chống phá của các thế lực thù địch trong và ngoài nước.