1. Đảm bảo cấu trúc bài nghị luận: Mở bài - nêu được vấn đề; Thân bài -triển khai được vấn đề; Kết bài - khái quát được vấn đề.

2. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận. 3. Triển khai vấn đề nghị luận  Thí sinh có thể triển khai theo nhiều cách, cần vận dụng kết hợp các thao tác lập luận, phối hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng; ngôn ngữ trong sáng, mạch lạc; đảm bảo các yêu cầu sau: 3.1. Khái quát tác giả Nguyễn Tuân, tác phẩm “ Người lái đò sông Đà” và vấn đề nghị luận. - Nguyễn Tuân là nhà văn lớn của nền văn học hiện đại với phong cách nghệ thuật độc đáo, tài hoa, uyên bác. Người nghệ sĩ suốt đời đi tìm cái Đẹp đã viết nên những tùy bút đầy ấn tượng. - “Người lái đò sông Đà” là một trong số những tùy bút tiêu biểu của ông viết sau cách mạng tháng Tám, là kết quả của chuyến đi thực tế Tây Bắc để tìm kiếm vẻ đẹp của thiên nhiên và vẻ đẹp của “thứ vàng mười” đã qua thử lửa của con người lao động. - Đoạn trích thuộc phần hai của tác phẩm, miêu tả hình tượng ông lái đò trí dũng, tài hoa. 3.2. Cảm nhận hình tượng người lái đò sông Đà qua đoạn trích. * Đoạn trích thể hiện vẻ đẹp trí dũng, tài hoa của người lái đò trong nghệ thuật vượt thác sông Đà: - Thông minh, trí tuệ, đầy kinh nghiệm trước đối thủ sông Đà: + Hiểu rõ từng đặc điểm của sông Đà “Ông đã thuộc quy luật phục kích của lũ đá nơi ải nước hiểm trở này.” ; “Vòng đầu vừa rồi, nó mở ra năm cửa trận, có bốn cửa tử một cửa sinh cửa, sinh nằm lập lờ phía tả ngạn sông. Vòng thứ hai này tăng thêm nhiều cửa tử để đánh lừa con thuyền vào, và cửa sinh lại bố trí lệch qua phía bờ hữu ngạn”. + Nắm chắc và vận dụng chiến thuật linh hoạt: “Không một phút nghỉ tay nghỉ mắt, phải phá luôn vòng vây thứ hai và đổi luôn chiến thuật. Ông lái đã nắm chắc binh pháp của thần sông thần đá.” - Trí dũng, kiên cường khi chiến đấu trực diện với “thủy quái” sông Đà: “Cưỡi lên thác Sông Đà, phải cưỡi đến cùng như là cưỡi hổ”; “Cứ phóng thẳng thuyền, chọc thủng cửa giữa đó”. - Tài hoa, điêu luyện khi điều khiển con thuyền vượt qua thác, đá sông Đà để giành chiến thắng ngoạn mục: “Nắm chặt lấy được cái bờm sóng đúng luồng rồi, ông đò ghì cương lái, bám chắc lấy luồng nước đúng mà phóng nhanh vào cửa sinh, mà lái miết một đường chéo về phía cửa đá ấy”; “Thuyền vút qua cổng đá cánh mở cánh khép. Vút, vút, cửa ngoài, cửa trong, lại cửa trong cùng, thuyền như một mũi tên tre xuyên nhanh qua hơi nước, vừa xuyên vào từ động lái được lượn được…” - Nghệ thuật miêu tả tài hoa uyên bác, kết hợp nhiều kiến thức liên ngành, ngôn ngữ sắc cạnh, hình ảnh sống động giàu tính tạo hình, liên tượng tưởng tượng độc đáo, so sánh bất ngờ, nhịp điệu câu văn ngắn, chắc khỏe... * Đoạn trích thể hiện vẻ đẹp giản dị, đời thường trong cảnh sinh hoạt sau khi vượt thác của người lái đò: đốt lửa trong hang đá, nướng ống cơm lam và toàn bàn tán về cá anh vũ cá dầm xanh, về những cái hầm cá hang cá mùa khô nổ những tiếng to như mìn bộc phá rồi cá túa ra đầy tràn ruộng. Cũng chả thấy ai bàn thêm một lời nào về cuộc chiến thắng vừa qua nơi cửa ải nước đủ tướng dữ quân tợn vừa rồi. - Nghệ thuật kết hợp chất tự sự và chất trữ tình sâu lắng, những câu văn dài mềm mại góp phần làm nổi bật chân dung, tâm thế ung dung, thư thái, bình dị của người lái đò. * Vẻ đẹp và ý nghĩa tư tưởng của người lái đò sông Đà + Đoạn trích đã tập trung làm nổi bật vẻ đẹp của hình tượng người lái đò sông Đà. Ông là người lao động nhưng lại mang cốt cách của một tâm hồn nghệ sĩ. Trong nghệ thuật vượt thác leo ghềnh ông là một con người phi thường, tài hoa. Trong sinh hoạt, ông là người có phong thái ung dung, nhàn nhã, khiêm tốn. Ông chính là hình tượng lý tượng về con người lao động là biểu tượng cho trí dũng song toàn trong hành trình đi tìm cái đẹp của nhà văn. + Qua hình tượng người lái đò sông Đà, Nguyễn Tuân vừa thể hiện thái độ trân quý, yêu mến thiết tha đối với vẻ đẹp của người lao động vừa thể hiện quan điểm nghệ thuật độc đáo, tiến bộ: hành trình văn chương là hành trình tìm kiếm cái đẹp, đặc biệt là tìm tìm kiếm “chất vàng mười đã qua thử lửa” của người lao động 3.3 Nhận xét về chữ “ngông” trong phong cách nghệ thuật của Nguyễn Tuân -  Ngông là khái niệm dành cho lối viết độc đáo, tài hoa, uyên bác, hơn người của nhà văn Nguyễn Tuân. -  Ngông trong quan niệm và lựa chọn đối tượng thẩm mỹ: với ông cái đẹp phải là cái đập mạnh vào giác quan của người thưởng thức. Vì vậy ông đã tạo cảm giác mạnh trong việc lựa chọn và làm nổi bật vẻ đẹp của hình tượng sông Đà cũng như hình tượng người lái đò. - Ngông trong việc sử dụng kiến thức uyên bác để miêu tả trong trang văn: Kiến thức sâu rộng về các lĩnh vực quân sự, võ thuật, thể thao… -  Ngông trong lối miêu tả, liên tưởng, tưởng tượng tài hoa độc đáo. - Ngông trong cách sử dụng ngôn ngữ tài tình: Ngắt nhịp câu văn linh hoạt, sử dụng các biện pháp tu từ hiệu quả…