Để giải các bài tập Vật lí nhiệt cần đến các kiến thức về mô hình động học phân tử, nội dung định luật 1 nhiệt động lực học, độ biến thiên nội năng và các công thức cơ bản:

+ Khi nội năng của vật biến đổi chỉ bằng cách truyền nhiệt: ΔU = Q

- Nếu quá trình truyền nhiệt chỉ làm thay đổi nhiệt độ của vật: Q = mcΔT

- Nếu quá trình truyền nhiệt làm vật chuyển từ thể này sang thể khác ở nhiệt độ không đổi: Q = λm; Q = Lm.

- Trong các quá trình này nếu có nhiều vật chỉ truyền nhiệt cho nhau không truyền nhiệt ra bên ngoài thì độ lớn của nhiệt lượng các vật toả ra bằng độ lớn nhiệt lượng của các vật thu vào: |Q_toả| = |Q_thu| → Q_toả + Q_thu = 0

+ Khi nội năng của vật biến đổi bằng cả hai cách truyền nhiệt và thực hiện công thì ngoài công thức: ΔU = Q + A, các công thức tính nhiệt lượng nêu trên còn phải sử dụng các công thức tính công cơ học đã học ở lớp 10 như: A = Fscosα; A = W_đ2 – W_đ1; A = mgh; A = Pt ;...