Khí hậu nhiệt đới gió mùa ẩm của nước ta không thuần nhất trên toàn quốc, phân hóa mạnh mẽ theo không gian và thời gian, hình thành nên các miền và khu vực khí hậu khác nhau rõ rệt sau đây :
a)Miền khí hậu phía Bắc, từ dãy Bạch Mã (vĩ tuyến 16°B) trở ra, có mùa đông lạnh, tương đối ít mưa và nửa cuối mùa đông rất ấm ướt; mùa hè nóng và nhiều mưa.
b) Miền khí hậu phía Nam, từ dãy Bạch Mã trở vào có khí hậu cận xích đạo, nhiệt độ quanh năm cao, với một mùa mưa và một mùa khô tương phản sâu sắc.
Khu vực Đông Trường Sơn bao gồm phần lãnh thổ Trung Bộ phía đông dãy Trường Sơn, từ Hoành Sơn (vĩ tuyến 18°B) tới Mũi Dinh (vĩ tuyến 11°B) có mùa mưa lệch hẳn về thu đông.
Khí hậu Biển Đông Việt Nam mang tính chất gió mùa nhiệt đới hải dương.

1. Đa dạng:
- Khí hậu thay đổi theo thời gian:
+ Mùa đông ấm hơn, mùa hè mưa ít.
+Mùa mưa lệch hẳn sang thu đông.
+ Một năm có hai mùa: Mưa và Khô.
+ Mùa đông lạnh ít mưa, nửa cuối mùa có mưa phùn.
+ Mùa hè ẩm ướt.
- Khí hậu phân hóa theo không gian:
+ Thay đổi từ Bắc xuống Nam
+ Càng lên cao nhiệt độ càng giảm, cứ lên 100m giảm 0,6 độ C
...
2. Thất thường:
- Năm rét sớm, năm rét muộn, năm mưa nhiều, năm mưa ít.
- Năm bão ít năm bão nhiều.
- Gió tây gây khô nóng ở nước ta (Miền Trung).
- Địa hình đa dạng
- Lãnh thổ trải dài trên nhiều vĩ độ
- Hoạt động của gió mùa phối hợp với địa hình
- Các nhiễu loạn khí tượng toàn cầu như En Ninô và La Nina