Bài tập  /  Bài đang cần trả lời

Xác định thể thơ của đoạn trích. Chỉ ra những từ láy trong đoạn trích trên

Đọc văn bản sau:

 

Dạo hiên vắng thầm gieo từng bước,

Ngồi rèm thưa rủ thác1 đòi phen.

Ngoài rèm thước2 chẳng mách tin

Trong rèm, dường đã có đèn biết chăng?

Đèn có biết dường bằng chẳng biết

Lòng thiếp riêng bi thiết mà thôi.

Buồn rầu nói chẳng nên lời,

Hoa đèn3 kia với bóng người khá thương.

Gà eo óc gáy sương năm trống4,

Hòe5 phất phơ rủ bóng bốn bên.

Khắc giờ đằng đẵng như niên,

Mối sầu dằng dặc tựa miền biển xa.

Hương gượng đốt hồn đà mê mải,

Gương gượng soi lệ lại châu chan.

Sắt cầm6 gượng gảy ngón đàn,

Dây uyên7 kinh đứt phím loan8 ngại chùng.

 

                                            (Theo Những khúc ngâm chọn lọc, NXB Giáo dục, 1994)

Chú thích:

1 Rủ: buông xuông. Thác: cuốn lên. Rủ thác đòi phen: buông xuống cuốn lên nhiều lần.

2 Thước: chim khách, được coi là loài chim báo tin lành – có khách đến, người đi xa trở về.

3 Hoa đèn: đầu bấc đèn dầu đã cháy thành than nhưng lại được ngọn lửa nung đỏ lên trông như hoa.

4 Năm trống: năm canh (một đêm có năm canh).

5 Hòe: cây hòe.

6 Sắt cầm: đàn cầm và đàn sắt gảy hòa âm với nhau, thường được dùng để ví cảnh vợ chồng hòa thuận. Gượng gảy đàn sắt đàn cầm vì người chinh phụ đang trong cảnh cô đơn.

7 Dây uyên: nguyên văn là “uyên ương huyển”- dây đàn uyên ương. Một giống chim, uyên: chim trống, ương: chim mái, thường đi với nhau. “Uyên ương” là biểu tượng cho đôi lứa gắn bó, hòa hợp. Ở đây ý nói sợ làm đứt dây đàn uyên ương vì có thể báo hiệu điều không may của tình cảm vợ chồng.

8 Phím loan: nguyên văn “loan phượng trụ” – phím đàn loan phượng. Phượng: chim trống, loan: chim mái. Loan phượng cũng là biểu tượng về lứa đôi gắn bó. Ở đây ý nói sợ dây đàn chùng là điềm gở, gợi nên sự không may mắn của lứa đôi đang xa nhau.

Chọn đáp án đúng nhất từ câu  1 đến câu 6:

Câu 1. Xác định thể thơ của đoạn trích.

Câu 2. Chỉ ra những từ láy trong đoạn trích trên.

Câu 3. Chỉ ra và nêu ý nghĩa của những yếu tố ngoại cảnh dùng để diễn tả tâm trạng của người chinh phụ.

 Câu 4. Nêu hiệu quả nghệ thuật của phép điệp được sử dụng trong những câu thơ sau:

Hương gượng đốt hồn đà mê mải,

Gương gượng soi lệ lại châu chan.

Sắt cầm gượng gảy ngón đàn,

Dây uyên kinh đứt phím loan ngại chùng

 Câu 5. Qua đoạn trích, nhà thơ muốn gửi tới người đọc những thông điệp gì?

2 trả lời
Hỏi chi tiết
26
Tham khảo câu trả lời từ Trợ lý ảo Lazi
### Câu 1: Xác định thể thơ của đoạn trích.
Đoạn trích trên thuộc thể thơ *thất ngôn tứ tuyệt*, một thể thơ cổ điển trong văn học Việt Nam, với mỗi bài gồm 4 câu, mỗi câu 7 chữ.

### Câu 2: Chỉ ra những từ láy trong đoạn trích trên.
Trong đoạn trích, có một số từ láy như:
- "vắng thầm"
- "hương gượng"
- "gương gượng"
- "sắt cầm"
- "dây uyên"

### Câu 3: Chỉ ra và nêu ý nghĩa của những yếu tố ngoại cảnh dùng để diễn tả tâm trạng của người chinh phụ.
Một số yếu tố ngoại cảnh trong đoạn trích có thể được chỉ ra như:
- **Đèn:** Ánh sáng đèn thể hiện sự cô đơn và tịch mịch của người chinh phụ. Đèn lờ mờ không chỉ không xua tan được bóng tối mà còn làm cho không khí thêm buồn bã.
- **Bóng:** Bóng người và hoa đèn gợi nên sự nhung nhớ và nỗi cô đơn, tạo cảm giác mờ ảo và xao xuyến.
- **Hương và Gương:** Hương thì gợi sự đau buồn, và gương là biểu tượng của sự phản chiếu tâm tư, nỗi nhớ thương kèm theo cảm giác não nề.
- **Gà gáy:** Âm thanh của gà gáy giữa đêm khuya gợi lên cảm giác thời gian chậm trôi, khiến cho nỗi lòng thêm phần trĩu nặng.

Yếu tố ngoại cảnh này tạo nên không khí ảm đạm, thể hiện nỗi nhớ và tâm trạng buồn rầu của người chinh phụ.

### Câu 4: Nêu hiệu quả nghệ thuật của phép điệp được sử dụng trong những câu thơ sau:
- **Hương gượng đốt hồn đà mê mải,**
- **Gương gượng soi lệ lại châu chan.**
- **Sắt cầm gượng gảy ngón đàn,**
- **Dây uyên kinh đứt phím loan ngại chùng.**

Phép điệp trong các câu thơ trên tạo ra sự nhịp nhàng và vang vọng, thể hiện sự liên kết giữa cảm xúc của nhân vật với những đối tượng cụ thể trong không gian xung quanh. Việc lặp lại từ "gượng" được sử dụng để nhấn mạnh cảm giác miễn cưỡng, lòng nặng trĩu của nhân vật trong việc thể hiện cảm xúc và đồng thời tạo sự đồng điệu giữa tâm hồn và âm thanh âm nhạc, củng cố cảm xúc bi thương và sâu lắng của người chinh phụ.

### Câu 5: Qua đoạn trích, nhà thơ muốn gửi tới người đọc những thông điệp gì?
Nhà thơ gửi đến người đọc thông điệp về nỗi cô đơn, nỗi buồn và sự chờ đợi đầy khắc khoải của người phụ nữ trong bối cảnh chiến tranh. Sự lắng đọng trong tâm trạng và cảm giác không gian ảm đạm thể hiện một khía cạnh sâu sắc về cuộc sống tình cảm của người chinh phụ, cũng như tấm lòng thủy chung, son sắt trong tình yêu. Bên cạnh đó, tác giả cũng phản ánh được những trở trăn và nỗi khổ tâm của người phụ nữ trong xã hội phong kiến, khi mà họ phải chịu đựng sự cô đơn và thiếu thốn tình cảm trong bối cảnh chiến tranh và mất mát.
1
0
Amelinda
14/09 21:37:54
+5đ tặng
Câu 1. Xác định thể thơ của đoạn trích.
 * Đáp án: Thể thơ Đường luật.
 * Giải thích: Đoạn trích tuân thủ rất chặt chẽ về số câu, số chữ, luật bằng trắc, gieo vần của thể thơ Đường luật.
Câu 2. Chỉ ra những từ láy trong đoạn trích trên.
 * Các từ láy: thầm gieo, rủ thác, eo óc, phất phơ, đằng đẵng, dằng dặc, mê mải, châu chan.
 * Tác dụng: Tăng sức gợi hình, gợi cảm, giúp người đọc hình dung rõ nét hơn về khung cảnh, tâm trạng của nhân vật.
Câu 3. Chỉ ra và nêu ý nghĩa của những yếu tố ngoại cảnh dùng để diễn tả tâm trạng của người chinh phụ.
 * Các yếu tố ngoại cảnh: rèm thưa, thước, đèn, gà gáy, hòe, hương, gương, đàn.
 * Ý nghĩa:
   * Rèm thưa: Tượng trưng cho sự mong ngóng, chờ đợi.
   * Thước: Biểu tượng cho hy vọng, tin tức.
   * Đèn: Tượng trưng cho nỗi cô đơn, lẻ loi.
   * Gà gáy: Gợi lên nỗi buồn man mác, thời gian trôi qua.
   * Hòe: Biểu tượng cho sự cô đơn, buồn bã.
   * Hương, gương, đàn: Là những vật dụng thường ngày, nhưng khi được sử dụng trong ngữ cảnh này, lại mang ý nghĩa sâu xa, thể hiện nỗi buồn, sự cô đơn của người phụ nữ.
 * Tác dụng: Qua việc miêu tả những yếu tố ngoại cảnh, nhà thơ đã làm nổi bật tâm trạng buồn tủi, cô đơn của người phụ nữ.
Câu 4. Nêu hiệu quả nghệ thuật của phép điệp được sử dụng trong những câu thơ sau:
 * Hiệu quả nghệ thuật:
   * Tạo nhịp điệu: Giúp cho câu thơ trở nên nhịp nhàng, uyển chuyển.
   * Tăng cường cảm xúc: Nhấn mạnh sự cố gắng, sự miễn cưỡng của nhân vật.
   * Gợi tả tâm trạng: Thể hiện nỗi buồn sâu sắc, sự tuyệt vọng của người phụ nữ.
 * Giải thích: Việc lặp lại từ "gượng" nhiều lần đã tạo nên một âm hưởng buồn bã, thể hiện sự miễn cưỡng, cố gắng của người phụ nữ trong việc tìm kiếm niềm vui để quên đi nỗi nhớ nhung.
Câu 5. Qua đoạn trích, nhà thơ muốn gửi tới người đọc những thông điệp gì?
 * Nỗi buồn của người phụ nữ: Đoạn trích thể hiện rõ nỗi buồn, sự cô đơn của người phụ nữ khi xa chồng.
 * Tình yêu chung thủy: Mặc dù cô đơn, buồn bã, nhưng người phụ nữ vẫn một lòng chung thủy với chồng.
 * Giá trị của gia đình: Sự vắng mặt của người chồng đã khiến cuộc sống của người phụ nữ trở nên vô nghĩa.
 * Phê phán chiến tranh: Chiến tranh đã gây ra nhiều đau khổ cho người dân, đặc biệt là phụ nữ.

Mở khóa để xem toàn bộ nội dung trả lời

(?)
Bạn đã đạt đến giới hạn của mình. Bằng cách Đăng ký tài khoản, bạn có thể xem toàn bộ nội dung trả lời
Cải thiện điểm số của bạn bằng cách đăng ký tài khoản Lazi.
Xem toàn bộ các câu trả lời, chat trực tiếp 1:1 với đội ngũ Gia sư Lazi bằng cách Đăng nhập tài khoản ngay bây giờ
Tôi đã có tài khoản? Đăng nhập
1
0
Quỳnh Anh
14/09 21:43:20
+4đ tặng
Câu 1: 
Đoạn trích sử dụng thể thơ **thất ngôn bát cú** (mỗi câu thơ có 7 chữ, đoạn thơ gồm 8 câu). Đây là thể thơ truyền thống trong văn học cổ điển Việt Nam.
 
Câu 2:
Những từ láy trong đoạn trích bao gồm:
- **Thầm** (trong "Dạo hiên vắng thầm gieo từng bước")
- **Rủ** (trong "Ngồi rèm thưa rủ thác đòi phen")
- **Héo** (trong "Hòe phất phơ rủ bóng bốn bên")
- **Dằng dặc** (trong "Mối sầu dằng dặc tựa miền biển xa")
- **Gượng** (trong "Hương gượng đốt hồn đà mê mải", "Gương gượng soi lệ lại châu chan", và "Sắt cầm gượng gảy ngón đàn")
 
Câu 3: 
- **Đèn**: "Đèn có biết dường bằng chẳng biết" – Hình ảnh đèn lẻ loi, tắt ngấm biểu thị sự cô đơn và buồn bã.
- **Gà**: "Gà eo óc gáy sương năm trống" – Tiếng gà gáy lúc sáng sớm gợi ra sự cô đơn và thời gian trôi chậm chạp.
- **Hòe**: "Hòe phất phơ rủ bóng bốn bên" – Cây hòe với bóng rủ xuống tạo cảm giác hiu quạnh, vắng vẻ.
- **Hoa đèn**: "Hoa đèn kia với bóng người khá thương" – Hoa đèn (đầu bấc đèn cháy) biểu thị sự tàn lụi, sắp hết, tương tự như tình cảm đang dần cạn kiệt.
- **Dây đàn và phím loan**: "Dây uyên kinh đứt phím loan ngại chùng" – Dây đàn uyên ương và phím loan biểu thị sự hòa hợp trong tình cảm. Sự đứt gãy của dây đàn gợi cảm giác không may, không hòa hợp, tương tự như sự chia ly và đau khổ của nhân vật.
 
**Câu 4
- **Hương gượng đốt hồn đà mê mải**,
- **Gương gượng soi lệ lại châu chan**,
- **Sắt cầm gượng gảy ngón đàn**,
- **Dây uyên kinh đứt phím loan ngại chùng**.
 
**Hiệu quả nghệ thuật của phép điệp**: Phép điệp trong các câu thơ trên tạo ra nhịp điệu và nhấn mạnh tình trạng bi thương của nhân vật. Sự lặp lại từ "gượng" nhấn mạnh sự cố gắng không thành của nhân vật khi làm những việc như đốt hương, soi gương, gảy đàn. Điều này phản ánh sự thiếu thốn, sự không hoàn hảo trong tình cảm và sự vô vọng của người chinh phụ. Phép điệp cũng tạo sự đồng cảm và cảm xúc mạnh mẽ cho người đọc, giúp làm nổi bật cảm giác cô đơn, buồn bã và sự khó khăn trong việc duy trì tình cảm.
 
**Câu 5
 
Nhà thơ muốn gửi đến người đọc thông điệp về **sự cô đơn và đau khổ** của người phụ nữ khi phải sống trong cảnh chồng đi xa. Đoạn trích thể hiện **nỗi buồn sâu sắc** và **sự đau đớn** của người chinh phụ khi trải qua nỗi chia ly, cảm giác thời gian trôi chậm chạp và sự vô vọng trong việc duy trì tình cảm. Đồng thời, nó cũng phản ánh **sự chia ly và sự xung đột** trong tình cảm, qua đó khắc họa một bức tranh chân thực về sự chịu đựng và những cảm xúc phức tạp của con người trong tình cảnh khắc nghiệt.

Bạn hỏi - Lazi trả lời

Bạn muốn biết điều gì?

GỬI CÂU HỎI
Học tập không giới hạn cùng học sinh cả nước và AI, sôi động, tích cực, trải nghiệm
Bài tập liên quan
Bài tập Ngữ văn Lớp 9 mới nhất

Hôm nay bạn thế nào? Hãy nhấp vào một lựa chọn, nếu may mắn bạn sẽ được tặng 50.000 xu từ Lazi

Vui Buồn Bình thường

Học ngoại ngữ với Flashcard

×
Gia sư Lazi Gia sư
×
Trợ lý ảo Trợ lý ảo