Trong tác phẩm "Buổi học cuối cùng" của tác giả A. Duy Phương, trang phục, lời nói, thái độ và suy nghĩ của nhân vật thầy Ha-men và Phrăng đều được mô tả tinh tế, mang lại nhiều cảm xúc cho người đọc. Dưới đây là chi tiết về từng nhân vật:

### 1. Thầy Ha-men:
- **Trang phục**: Thầy Ha-men mặc một bộ quần áo rất d chỉnh, thể hiện sự nghiêm túc và tôn quý của nghề giáo. Bộ trang phục của thầy không chỉ là áo quần bình thường mà còn chất chứa tình yêu thương và nỗi buồn về việc mất đi ngôn ngữ mẹ đẻ của dân tộc.

- **Lời nói**: Lời nói của thầy Ha-men tràn đầy tâm huyết và cảm xúc. Trước khi bắt đầu buổi học, thầy đã có những lời nhắc nhở và dạy bảo học trò bằng giọng điệu đầy dịu dàng nhưng cũng rất kiên quyết. Sự tiếc nuối trong giọng nói của thầy khi nói về việc học tiếng Pháp, cũng như những giá trị văn hóa của dân tộc mình, làm cho học trò cảm nhận được sự thiêng liêng của ngôn ngữ.

- **Thái độ**: Thầy Ha-men thể hiện một thái độ hết sức nghiêm túc và trân trọng trong việc giảng dạy. Dù biết đây là buổi học cuối cùng, thầy vẫn không bỏ qua chi tiết nào trong việc giảng dạy, khiến học trò cảm nhận được giá trị của mỗi bài học. Thái độ của thầy cũng ẩn chứa nỗi buồn sâu sắc về tương lai của học sinh mình và cả ngôn ngữ của quê hương.

- **Suy nghĩ**: Thầy Ha-men suy nghĩ về sự mất mát của ngôn ngữ và văn hóa, và nỗi lo lắng cho thế hệ tương lai khi mà tiếng Pháp dường như trở thành “ngôn ngữ thống trị.” Điều này khiến thầy cảm thấy trách nhiệm của mình lớn lao hơn, và đang thực hiện một “sứ mệnh” gìn giữ văn hóa cho học sinh.

### 2. Phrăng:
- **Trang phục**: Phrăng là một học sinh bình thường, trang phục của cậu có phần giản dị, đặc trưng cho cuộc sống của một đứa trẻ ở nông thôn. Nhưng bên trong bộ dáng giản dị ấy chứa đựng một tâm hồn nhạy cảm và tri thức đang quẩn quanh.

- **Lời nói**: Trong suốt buổi học, Phrăng không chỉ lắng nghe mà còn thể hiện sự mong muốn học hỏi. Lời nói của cậu thể hiện sự hối tiếc, nhận ra giá trị của những gì mình đã học và biết, đặc biệt là về ngôn ngữ và văn hóa của quê hương mình.

- **Thái độ**: Phrăng thể hiện thái độ chăm chú, quyết tâm trong suốt buổi học cuối cùng. Cậu có những khoảnh khắc ngập tràn nỗi buồn khi nhận ra mình sẽ không còn được học thầy nữa. Thái độ không chỉ tôn trọng thầy mà còn trân trọng giá trị của tiếng Pháp và ngôn ngữ quê hương.

- **Suy nghĩ**: Phrăng đầy tiếc nuối khi nghĩ về việc mình đã lãng phí thời gian học tập trong suốt thời gian qua. Cậu cảm thấy xót xa cho tương lai của mình và bạn bè, khi phải từ bỏ ngôn ngữ và văn hóa của quê hương. Đồng thời, cậu cũng cảm nhận được sự quan trọng của việc giữ gìn và tôn trọng văn hóa dân tộc.

Trong tổng thể, "Buổi học cuối cùng" không chỉ phản ánh nỗi buồn của thầy Ha-men và Phrăng với sự mất mát của ngôn ngữ mà còn gửi gắm thông điệp sâu sắc về giá trị của giáo dục, ngôn ngữ và văn hóa.