Hai đoạn trích từ tác phẩm "Chí Phèo" của Nam Cao và "Cún" của nhà văn Trí Phải không chỉ thể hiện bức tranh xã hội đầy sắc nét mà còn khắc họa sâu sắc tâm tư, tình cảm của những nhân vật điển hình trong hoàn cảnh lịch sử và xã hội cụ thể. Mỗi tác phẩm, với cách tiếp cận khác nhau, đều mang đến cho người đọc những trải nghiệm và suy ngẫm sâu sắc về con người và cuộc sống.

Đoạn trích từ "Chí Phèo" mở đầu với hình ảnh của nhân vật chính - Chí Phèo, một kẻ sống bên lề xã hội, thể hiện sự phẫn nộ và bi kịch của một cuộc đời không hạnh phúc. Hắn vừa đi vừa chửi, hành động này không chỉ đơn thuần là sự thể hiện của một con người điên cuồng mà còn là tiếng thét của một linh hồn đang đau khổ, tuyệt vọng. Câu chữ giản dị, mộc mạc nhưng chứa đựng sức nặng của nỗi đau và sự khốn cùng. Cái nghèo, cái khổ đã đẩy Chí Phèo đến bờ vực của sự tha hóa, trở thành một kẻ lưu manh, bị xã hội ruồng bỏ. Hình ảnh "nằm ăn vạ" không chỉ cho thấy sự bế tắc mà còn phản ánh hiện thực nghiệt ngã của những con người nông dân trong xã hội phong kiến.

Ngược lại, đoạn trích từ "Cún" của Trí Phải lại mở ra một góc nhìn khác về cuộc sống, thông qua hình ảnh của nhân vật Cún. Hơn chục năm trước, Cún là một con người bình thường, có cuộc sống gia đình, có những mối quan hệ, nhưng biến cố đã đưa Cún đến tình trạng bơ vơ, đơn độc. Cách kể chuyện nhẹ nhàng, nhưng lắng đọng tình cảm, cho thấy sự thấu hiểu về số phận con người trong bối cảnh xã hội đầy biến động. Câu chuyện về "con gà mang bán ở chợ" mang tính biểu tượng, phản ánh những ước mơ giản dị, những khát khao trong cuộc sống của những con người nhỏ bé.

Điểm tương đồng giữa hai đoạn trích chính là sự thể hiện rõ nét nỗi đau khổ của con người trước những biến cố của cuộc sống. Chí Phèo và Cún đều là những nhân vật bị đẩy ra ngoài lề xã hội, nhưng cách mà họ phản ứng với số phận lại khác nhau. Chí Phèo chọn con đường nổi loạn, còn Cún lại thể hiện sự chấp nhận, thậm chí cam chịu. Điều này không chỉ phản ánh tâm lý của nhân vật mà còn gợi lên sự đa dạng trong cách nhìn nhận về cuộc sống, về con người trong xã hội.

Về mặt nghệ thuật, Nam Cao sử dụng ngôn ngữ giàu hình ảnh, sắc nét để khắc họa bi kịch của Chí Phèo, còn Trí Phải lại có lối viết tinh tế, nhẹ nhàng nhưng sâu lắng, khiến người đọc cảm nhận được nỗi đau và niềm khao khát của Cún. Cả hai tác phẩm đều khắc sâu vào tâm trí người đọc, khiến họ phải suy nghĩ về số phận con người và những biến động của xã hội.

Tóm lại, hai đoạn trích trên, mặc dù từ hai tác phẩm khác nhau, nhưng đều mang lại những giá trị nghệ thuật sâu sắc, phản ánh chân thực những vấn đề xã hội và tâm lý con người, từ đó để lại ấn tượng mạnh mẽ trong lòng người đọc. Qua đó, ta càng thêm cảm nhận được sự phong phú, đa dạng trong văn học Việt Nam và giá trị nhân văn mà nó mang lại.