"Chiếu dời đô" của Lý Công Uẩn không chỉ là một văn bản chính trị quan trọng mà còn là một tác phẩm văn học nghệ thuật độc đáo. Điều làm nên sự thành công của bài chiếu chính là sự kết hợp hài hòa giữa lí trí và tình cảm, tạo nên sức thuyết phục mạnh mẽ.

• Dựa trên cơ sở thực tiễn: Nhà vua đã đưa ra những lý lẽ hết sức khách quan, dựa trên những thực tế về địa lý, phong thủy, lịch sử để chứng minh rằng việc dời đô là cần thiết.
• Suy luận chặt chẽ: Các luận điểm được trình bày một cách logic, mạch lạc, từ khái quát đến cụ thể, tạo thành một hệ thống lập luận hoàn chỉnh.
• Dẫn chứng lịch sử: Nhà vua đã viện dẫn những ví dụ lịch sử về các triều đại trước để chứng minh rằng việc lựa chọn địa điểm đóng đô có ảnh hưởng rất lớn đến sự hưng thịnh của đất nước.

• Lòng yêu nước sâu sắc: Toàn bộ bài chiếu thấm đượm tình yêu nước nồng nàn của nhà vua. Ông mong muốn tìm một nơi đất lành để xây dựng đất nước, đem lại cuộc sống ấm no, hạnh phúc cho nhân dân.
• Sự trăn trở của người đứng đầu đất nước: Nhà vua luôn trăn trở về vận mệnh của đất nước, lo lắng cho tương lai của dân tộc.
• Lòng mong muốn đất nước thái bình: Nhà vua mong muốn đất nước được yên ổn, muôn dân được thái bình, hạnh phúc.

Sự kết hợp giữa lí trí và tình cảm trong "Chiếu dời đô" đã tạo nên sức thuyết phục mạnh mẽ của bài chiếu.

• Lí trí làm nền tảng cho tình cảm: Những lập luận chặt chẽ, những dẫn chứng lịch sử đã củng cố thêm cho tình cảm yêu nước, lòng mong muốn đất nước thái bình của nhà vua.
• Tình cảm làm tăng sức thuyết phục cho lí trí: Chính tình cảm chân thành, tha thiết của nhà vua đã làm cho những lập luận khô khan trở nên sinh động, gần gũi và dễ đi vào lòng người.

Ví dụ: Khi nhà vua nói về địa thế của thành Đại La, ông không chỉ miêu tả một cách khách quan về địa lý mà còn thể hiện tình cảm yêu mến đối với vùng đất này.

Kết luận:

Sự kết hợp hài hòa giữa lí trí và tình cảm trong "Chiếu dời đô" đã tạo nên một áng văn mẫu mực, vừa mang tính chính trị sâu sắc, vừa giàu giá trị văn học. Bài chiếu không chỉ thuyết phục được quần thần mà còn truyền cảm hứng cho bao thế hệ người Việt Nam về lòng yêu nước, ý chí tự cường của dân tộc.

Qua đó, chúng ta có thể rút ra bài học: Để thuyết phục người khác, chúng ta cần kết hợp cả lí trí và tình cảm. Lí trí giúp chúng ta đưa ra những lập luận chặt chẽ, còn tình cảm giúp chúng ta tạo ra sự đồng cảm và gắn kết.