**Mở bài:**

Bài thơ "Dặn mẹ" của Đỗ Nhật Nam là một tác phẩm mang đậm tâm tư tuổi thơ, thể hiện tình cảm sâu sắc của một cậu bé dành cho người mẹ của mình. Trong những câu thơ giản dị nhưng chứa đựng nhiều suy tư, nhà thơ đã khéo léo lồng ghép cảm xúc của mình về sự xa cách, nỗi nhớ quê hương và tình thương mẹ. Hai khổ thơ đầu của tác phẩm không chỉ gửi gắm những lời dặn dò chân thành mà còn thể hiện một cách tinh tế tâm trạng của người con trước giờ chia xa. Qua đó, Đỗ Nhật Nam đã sử dụng nhiều biện pháp tu từ, làm nổi bật tình cảm ấm áp và sâu lắng của một đứa trẻ đối với mẹ.

**Phân tích hai khổ thơ:**

Trong hai khổ thơ đầu tiên, hình ảnh "Ngày mai con đi xa" mở đầu cho nỗi lo lắng của người con về khoảng cách đối với mẹ. Câu thơ ngắn gọn, súc tích nhưng đã tạo ra một cảm giác ngậm ngùi, vừa thể hiện sự quyết tâm của cậu bé khi phải rời xa mẹ, vừa ám chỉ một hành trình mới đang chờ đón.

Câu thơ tiếp theo "Mẹ đừng buồn mẹ nhé" là lời khuyên chân thành nhưng cũng đầy sự lo lắng. Từ "đừng" lặp lại không chỉ thể hiện mong ước của cậu mà còn mang lại cảm xúc xót xa cho người đọc. Qua đó, Đỗ Nhật Nam đã khéo léo sử dụng biện pháp tu từ "điệp ngữ", nhằm nhấn mạnh sự quan tâm và yêu thương mà cậu dành cho mẹ. Những hình ảnh "Chín tháng nhanh như mây" và "Trôi miên man đầu ngõ" lại tạo nên cảm giác vừa gần gũi vừa xa xôi. Biện pháp so sánh "nhanh như mây" cho thấy thời gian trôi đi nhanh chóng, nhưng cũng khiến cho con người ta dễ bị cuốn theo những dòng suy nghĩ về quá khứ và hiện tại.

Tiếp theo, sự xuất hiện của hình ảnh "Mẹ đừng rơi nước mắt" lại thêm phần tăng thêm sự xúc động. Những giọt nước mắt của mẹ biểu trưng cho nỗi đau thương mất mát, sự lo lắng về tương lai của con với nhiều điều chưa biết. Cảm xúc trong câu thơ này rất mạnh mẽ, thể hiện nỗi khắc khoải của cậu bé khi phải để lại vòng tay ấm áp của mẹ.

Lời nhắc nhở "Đừng quên ngàn câu hát" không chỉ như một lời dặn dò mà còn là một biểu tượng cho ký ức và tình yêu thương quyện chặt vào từng câu chữ. Biện pháp ẩn dụ ở đây không chỉ nhấn mạnh tình cảm mẹ con mà còn thể hiện sức mạnh của âm nhạc và ký ức – là nơi hội tụ tất cả những kỷ niệm đẹp đẽ trong cuộc đời.

Tổng kết lại, hai khổ thơ đầu của bài thơ "Dặn mẹ" không chỉ đơn thuần là những câu thơ mà còn là một bức tranh đầy cảm xúc về tình mẹ con, những lo lắng và hy vọng của một đứa trẻ trước ngưỡng cửa cuộc đời. Túy bút nhân văn cùng với các biện pháp tu từ như điệp ngữ, so sánh và ẩn dụ đã làm nổi bật tâm tư sâu kín của nhân vật nhà thơ, đồng thời chạm đến trái tim người đọc.