Khát vọng tình yêu thời phong kiến là một chủ đề giàu cảm xúc, thể hiện khát khao mãnh liệt của con người vượt qua rào cản xã hội để tìm kiếm hạnh phúc cá nhân. Trong xã hội phong kiến, tình yêu thường bị ràng buộc bởi các lễ nghi, tập tục hà khắc và quan niệm phân biệt giai cấp, gia đình. Những cuộc hôn nhân "cha mẹ đặt đâu, con ngồi đấy" bóp nghẹt tự do tình cảm của nhiều đôi trai gái, khiến khát vọng yêu đương và được sống thật với cảm xúc của họ trở nên khó khăn và đầy trắc trở.

Các tác phẩm văn học cổ như Truyện Kiều của Nguyễn Du hay Chinh phụ ngâm của Đặng Trần Côn đều khắc họa sâu sắc nỗi đau và niềm khao khát ấy. Nhân vật Thúy Kiều, vì chữ hiếu và trách nhiệm gia đình, đành chấp nhận chia xa tình yêu đầu đời trong đau đớn. Hay người chinh phụ, dù lòng luôn hướng về người chồng nơi chiến trận, lại phải sống trong cô đơn và lo lắng. Qua những hình ảnh đó, ta nhận thấy dù bị chèn ép bởi xã hội, khát vọng tình yêu vẫn mạnh mẽ, thể hiện sự đấu tranh nội tâm đầy cao quý. Tình yêu thời phong kiến tuy khó khăn, nhưng qua đó, con người vẫn thể hiện khát khao vượt lên số phận để giành lấy hạnh phúc, phản ánh một nét đẹp nhân văn sâu sắc trong văn hóa Việt Nam.