Đoạn trích trên là một phần trong bài thơ "Tố Hữu" – một nhà thơ nổi tiếng của Việt Nam, thường gắn liền với những tác phẩm mang tính chất đấu tranh và phản ánh sâu sắc nỗi đau của dân tộc trong thời kỳ chiến tranh, nô lệ. Dưới đây là những phân tích chi tiết về nội dung và nghệ thuật của đoạn thơ này.

### Nội dung
1. **Nỗi đau mất nước**: Hai câu đầu mang đến hình ảnh chân thực về cuộc sống nô lệ, khi đất nước bị xâm lược, con người sống trong cảnh tăm tối, khổ cực ("Cảnh cơ hàn, trời đất tối tăm"). Điều này thể hiện rõ sự bất lực và đau khổ của con người dưới chế độ nô lệ.

2. **Sự bất công và khắc nghiệt**: Hình ảnh so sánh "Chim treo trên lửa, cá nằm dưới dao" rất mạnh mẽ, thể hiện sự tuyệt vọng, bất lực và nỗi đau cùng cực của con người trong cảnh ngộ bất công khi phải sống dưới sự áp bức của giặc ngoại xâm.

3. **Cuộc chiến giành lại tự do**: Những câu tiếp theo khắc họa sự tàn bạo của kẻ thù: "Giặc cướp hết, non cao biển rộng". Hình ảnh này không chỉ thể hiện sự mất mát về đất đai mà còn là nỗi đau phải chứng kiến di sản văn hóa, nòi giống bị xâm hại ("Cướp cả tên nòi giống tổ tiên"). Việc chia cắt đất nước thành những mảnh ("Non sông một khúc ruột liền chia ba") gợi lên nỗi đau không chỉ về mặt lãnh thổ mà cả về tình cảm và khối đoàn kết dân tộc.

4. **Phê phán lũ bán nước**: Đoạn thơ tiếp tục phê phán những kẻ phản bội, "lũ bán nước lột da dân nước", những kẻ vì lợi ích cá nhân mà tiếp tay cho giặc, gây ra nỗi đau cho đồng bào. Hình ảnh “Tan mồ cha cũng rước voi giày” thể hiện sự phản bội tột cùng và niềm nỗi đau lớn lao không chỉ với cá nhân mà còn với cả đất nước.

5. **Nỗi đau của dân tộc**: Cuối cùng, "Máu đà nhúng đỏ bàn tay" khẳng định sự tàn khốc của chiến tranh và sự hy sinh cao đẹp của những người con đất Việt. Câu thơ "Biết chi đau đớn cỏ cây đồng bào!" nhấn mạnh rằng nỗi đau này không chỉ thuộc về con người mà còn là nỗi đau của cả dân tộc, của quê hương và những gì thiêng liêng nhất.

### Nghệ thuật
- **Biện pháp tu từ**: Đoạn thơ sử dụng nhiều biện pháp so sánh, ẩn dụ và điệp ngữ nhằm nhấn mạnh cảm xúc và hiện thực đau thương của dân tộc.
- **Ngôn ngữ giản dị, giàu hình ảnh**: Ngôn ngữ thơ giản dị nhưng sâu sắc, dễ dàng truyền tải nỗi lòng của tác giả và nỗi đau chung của dân tộc.
- **Nhịp điệu mạnh mẽ**: Nhịp thơ dồn dập, thể hiện sự trăn trở, khát vọng tự do mãnh liệt của nhân dân.

### Kết luận
Đoạn trích thể hiện một cách sâu sắc nỗi thống khổ và lòng yêu nước của dân tộc Việt Nam trong bối cảnh nô lệ và xâm lược. Nó là tiếng nói mạnh mẽ của cuộc đấu tranh không chỉ cho bản thân mà còn cho toàn thể dân tộc, thể hiện khát vọng mãnh liệt về tự do và độc lập.