1. Tài năng của nhà văn trong việc xây dựng hình tượng:

Trong tác phẩm "Chuyện người con gái Nam Xương", Nguyễn Dữ thể hiện tài năng xuất sắc trong việc xây dựng hình tượng nhân vật. Vũ Nương, nhân vật chính của tác phẩm, là một hình mẫu của người phụ nữ hiền thục, trung trinh và chịu đựng. Đặc biệt, qua bi kịch của Vũ Nương, nhà văn khắc họa một cách sinh động và sâu sắc những nỗi đau, sự bất công mà người phụ nữ phải chịu đựng trong xã hội phong kiến. Nhân vật Vũ Nương không chỉ là biểu tượng của sự hi sinh mà còn là hiện thân của nỗi oan khuất và sự bất công mà người phụ nữ thường phải đối mặt. Hình tượng Vũ Nương không chỉ nổi bật trong cảm xúc mà còn thể hiện sự tinh tế trong việc xây dựng tính cách nhân vật.

Ngoài Vũ Nương, các nhân vật phụ như chồng nàng và người cha của Vũ Nương cũng được khắc họa rõ nét với những mâu thuẫn tâm lý phức tạp, tạo nên sự sâu sắc trong câu chuyện. Điều này cho thấy tài năng của Nguyễn Dữ trong việc xây dựng các nhân vật với chiều sâu nội tâm, phản ánh đúng thực tế xã hội đương thời.

2. Tâm hồn và tình cảm, cái gốc nhân đạo sâu vững của nhà văn:

Một trong những yếu tố quan trọng nhất làm nên giá trị nhân văn sâu sắc của tác phẩm chính là tâm hồn và tình cảm của nhà văn. Qua câu chuyện, Nguyễn Dữ thể hiện một cái nhìn đầy trắc ẩn đối với số phận của người phụ nữ trong xã hội phong kiến. Sự thông cảm và đồng cảm với những nỗi đau, khổ cực mà Vũ Nương phải chịu đựng từ những thực tế xã hội bất công, đã khơi dậy trong lòng người đọc sự thương xót và uất hận.

Vũ Nương không chỉ là một nạn nhân của sự nghi kỵ, ghen tuông và vô cảm, mà còn là biểu tượng của những người phụ nữ bị xã hội đẩy vào cảnh éo le. Qua đó, Nguyễn Dữ đã phản ánh một cách chân thật và sâu sắc những bất công xã hội, đặc biệt là bất công giới tính trong xã hội phong kiến. Cái gốc nhân đạo của tác phẩm không chỉ thể hiện qua lời thoại, hành động của nhân vật mà còn thông qua sự cảm nhận của người đọc về số phận con người.

3. Sự thông minh, trí tuệ của nhà văn trong tư tưởng của tác phẩm, những suy tư, chiêm nghiệm vượt lên trên thời gian và lịch sử:

Những suy tư và chiêm nghiệm trong tác phẩm không chỉ phản ánh những vấn đề xã hội cụ thể của thời đại mà còn có giá trị vượt thời gian. Nguyễn Dữ không chỉ đơn giản kể một câu chuyện bi kịch, mà qua đó, ông mượn hình ảnh người con gái Nam Xương để phê phán một cách sâu sắc những hệ lụy của xã hội phong kiến. Những tư tưởng về lòng trung thực, chính nghĩa, và sự cao thượng trong tình yêu của Vũ Nương không chỉ có ý nghĩa trong bối cảnh lịch sử của tác phẩm mà còn vang vọng trong những tình huống xã hội khác.

Nhà văn không chỉ thể hiện sự thông minh trong cách xây dựng tình huống mà còn thể hiện trí tuệ trong cách làm nổi bật sự mâu thuẫn giữa cái thiện và cái ác, giữa lòng trung thành và nỗi oan khuất. Những suy tư ấy không chỉ vượt lên không gian, thời gian, mà còn đặt ra những câu hỏi vĩnh cửu về sự công bằng và nhân đạo trong xã hội.