1. Vị trí địa lý:
Nằm trong vùng nội chí tuyến: Việt Nam nằm hoàn toàn trong vùng nội chí tuyến, nhận được lượng bức xạ mặt trời lớn quanh năm, tạo nên nền nhiệt độ cao.
Giáp biển Đông: Việc tiếp giáp với biển Đông cung cấp một nguồn ẩm lớn, ảnh hưởng trực tiếp đến lượng mưa và độ ẩm của không khí.
2. Chế độ gió:
Gió mùa: Việt Nam chịu ảnh hưởng trực tiếp của hai mùa gió chính: gió mùa Đông Bắc và gió mùa Tây Nam.
Gió mùa Đông Bắc: Mang lại thời tiết lạnh, khô cho miền Bắc vào mùa đông.
Gió mùa Tây Nam: Mang lại lượng mưa lớn cho cả nước, đặc biệt là miền Trung vào mùa hè.
3. Lượng mưa:
Lượng mưa lớn: Trung bình năm, Việt Nam có lượng mưa lớn, phân bố không đều theo mùa và không gian.
Mùa mưa tập trung: Mùa mưa thường tập trung vào mùa hè, khi gió mùa Tây Nam hoạt động mạnh.
4. Nhiệt độ:
Nhiệt độ cao: Nhiệt độ trung bình năm cao, đặc biệt ở miền Nam.
Biên độ nhiệt: Biên độ nhiệt giữa các mùa và giữa ngày và đêm không quá lớn.
5. Độ ẩm:
Độ ẩm cao: Độ ẩm không khí cao quanh năm, đặc biệt là vào mùa mưa.
Nguyên nhân:
Vị trí địa lý: Như đã phân tích ở trên, vị trí địa lý của Việt Nam đã tạo điều kiện thuận lợi cho sự hình thành và phát triển của khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa.
Hoạt động của các khối khí: Sự hoạt động của các khối khí đại dương và lục địa đã tạo ra các mùa gió đặc trưng, mang lại những đặc điểm khí hậu khác nhau cho từng vùng.
Địa hình: Địa hình đồi núi và các dãy núi chạy song song với bờ biển đã làm tăng cường tính chất phức tạp của khí hậu, tạo ra nhiều kiểu khí hậu khác nhau trên lãnh thổ.