Vùng Trung du và Miền núi Bắc Bộ của Việt Nam bao gồm hai khu vực chính là Đông Bắc và Tây Bắc, mỗi khu vực đều có những đặc điểm thiên nhiên riêng biệt do sự khác nhau về địa hình, khí hậu và nguồn tài nguyên thiên nhiên. Dưới đây là một số đặc điểm phân hóa thiên nhiên giữa Đông Bắc và Tây Bắc:

### 1. Địa hình
- **Đông Bắc**: Khu vực này chủ yếu là địa hình núi non, với nhiều dãy núi chạy song song và xen kẽ giữa các thung lũng hẹp. Các dãy núi như dãy Tam Đảo, dãy Đông Triều chi phối hình thái địa hình ở đây.
- **Tây Bắc**: Khu vực này nổi bật với địa hình núi cao và các thung lũng lớn. Nhiều đỉnh núi cao như Fansipan, cùng với các dãy núi đồ sộ tạo ra một cảnh quan hùng vĩ. Tây Bắc có nhiều suối, sông lớn và thung lũng sâu.

### 2. Khí hậu
- **Đông Bắc**: Khí hậu chịu ảnh hưởng của gió mùa Đông Bắc, mùa đông lạnh và khô, mùa hè ẩm ướt. Mưa tập trung chủ yếu vào mùa hè. Đông Bắc có khí hậu gần ảnh hưởng của biển, khiến nhiệt độ và độ ẩm cao hơn so với Tây Bắc.
- **Tây Bắc**: Khí hậu Tây Bắc thường lạnh hơn vào mùa đông và ấm áp vào mùa hè. Mưa không nhiều như Đông Bắc, mùa khô kéo dài hơn và thiên về khí hậu nhiệt đới gió mùa. Tây Bắc có sự phân hóa khí hậu rõ rệt giữa các khu vực cao và thấp.

### 3. Hệ sinh thái
- **Đông Bắc**: Hệ sinh thái ở Đông Bắc khá đa dạng với nhiều loại rừng khác nhau, từ rừng nhiệt đới khô đến rừng rậm xanh. Nơi đây có nhiều động thực vật quý hiếm, bao gồm các khu bảo tồn thiên nhiên.
- **Tây Bắc**: Tây Bắc nổi bật với các rừng núi nhiệt đới và rừng nguyên sinh. Rừng ở khu vực này thường có độ che phủ dày, nơi sinh sống của nhiều loài động vật hoang dã, trong đó có nhiều loài động vật đặc hữu cũng như thực vật quý.

### 4. Tài nguyên thiên nhiên
- **Đông Bắc**: Vùng này giàu khoáng sản, đặc biệt là quặng sắt, than đá, và một số loại khoáng sản khác. Nông nghiệp cũng phát triển, chủ yếu là cây lương thực và cây ăn quả.
- **Tây Bắc**: Tây Bắc có nguồn tài nguyên khoáng sản phong phú, bao gồm quặng đồng, quặng nhôm và các loại khoáng sản khác. Nông nghiệp ở đây thường gắn liền với cây trồng như ngô, lúa, đặc biệt là cây thuốc và cây gia vị.

### Tóm lại
Đặc điểm phân hóa thiên nhiên giữa Đông Bắc và Tây Bắc của vùng Trung du và Miền núi Bắc Bộ thể hiện rõ rệt qua địa hình, khí hậu, hệ sinh thái và tài nguyên thiên nhiên, tạo nên sự đa dạng và phong phú đặc trưng cho vùng núi phía Bắc Việt Nam. Các yếu tố này không chỉ ảnh hưởng đến cảnh quan thiên nhiên mà còn ảnh hưởng đến đời sống kinh tế, văn hóa của cư dân nơi đây.