Dưới đây là phân tích tác dụng của biện pháp tu từ nói quá (còn gọi là phóng đại) trong các câu tục ngữ mà bạn yêu cầu:

• Biện pháp tu từ: Nói quá (phóng đại)
• Phân tích:
  • "Đêm tháng Năm chưa nằm đã sáng": Câu này nói phóng đại về đặc điểm của đêm tháng Năm, khi mà đêm tháng Năm ngắn, ánh sáng bình minh đến nhanh chóng, người ta chưa kịp ngủ thì trời đã sáng. Biện pháp nói quá làm tăng tính đặc trưng của đêm tháng Năm, nhằm nhấn mạnh sự ngắn ngủi của đêm trong khoảng thời gian này.
  • "Ngày tháng Mười chưa cưới đã tòi": Câu này phóng đại về thời gian trong tháng Mười, khi mà ngay cả trước khi kết hôn, người ta đã lo lắng, hay sự việc "tòi" (rất gần tới lúc xảy ra, có thể mang nghĩa lo lắng, vội vàng) đã đến. Biện pháp nói quá giúp nhấn mạnh sự khẩn trương, gấp gáp trong các công việc hoặc tình huống vào thời gian này.
• Tác dụng:
  • Tạo sự hình tượng, gây ấn tượng mạnh: Nói quá giúp người đọc hình dung rõ hơn về đặc điểm của các khoảng thời gian này (đêm tháng Năm và tháng Mười) và cảm nhận sự vội vã, nhanh chóng trong những tình huống được nhắc đến.
  • Nhấn mạnh sự khẩn trương, ngắn ngủi: Biện pháp này làm nổi bật tính chất ngắn ngủi của đêm tháng Năm và tính chất vội vã của tháng Mười.

• Biện pháp tu từ: Nói quá (phóng đại)
• Phân tích:
  • "Ngày vui ngắn chẳng tày gang": Câu tục ngữ này phóng đại sự ngắn ngủi của niềm vui. "Ngày vui" vốn là một khoảng thời gian vui vẻ, hạnh phúc, nhưng lại được nói quá là "ngắn chẳng tày gang", tức là rất ngắn, chỉ có thể tính bằng gang tay, một đơn vị đo rất nhỏ. Biện pháp này giúp tăng cường cảm giác niềm vui có thể đến rất nhanh nhưng cũng sẽ kết thúc rất nhanh.
• Tác dụng:
  • Tạo cảm giác buồn bã, tiếc nuối: Câu tục ngữ này sử dụng nói quá để thể hiện sự ngắn ngủi của những khoảnh khắc vui vẻ trong cuộc sống, từ đó tạo ra một cảm giác tiếc nuối, gợi ý rằng những khoảnh khắc đẹp sẽ qua đi rất nhanh.
  • Khuyến khích sự trân trọng: Biện pháp nói quá này cũng có tác dụng nhắc nhở người nghe cần trân trọng và tận hưởng những khoảnh khắc vui vẻ khi chúng đến.

• Biện pháp tu từ: Nói quá (phóng đại)
• Phân tích:
  • "Tát bè đông cạn": Tát bè là việc làm nước dâng lên hoặc dồn nước vào, nhưng khi nói "tát bè đông cạn", câu tục ngữ phóng đại rằng nếu vợ chồng hòa thuận, tất cả mọi việc sẽ dễ dàng, thuận lợi như việc tát bè (một việc khó khăn, đòi hỏi sức lực) mà "đông cạn", tức là rất dễ dàng, không có khó khăn gì. Đây là một hình ảnh phóng đại nhằm nhấn mạnh sức mạnh của sự hòa hợp trong vợ chồng.
• Tác dụng:
  • Nhấn mạnh sức mạnh của sự hòa thuận: Biện pháp nói quá trong câu này làm nổi bật tầm quan trọng của sự hòa thuận trong gia đình. Khi vợ chồng hòa hợp, mọi việc dù khó khăn cũng trở nên dễ dàng và suôn sẻ.
  • Khuyến khích sự hòa hợp, yêu thương trong gia đình: Câu tục ngữ khuyến khích các cặp vợ chồng biết sống hòa thuận với nhau, từ đó có thể vượt qua mọi thử thách trong cuộc sống dễ dàng hơn.

Biện pháp tu từ nói quá trong các câu tục ngữ trên giúp tạo sự ấn tượng mạnh mẽ, làm nổi bật những đặc điểm đặc biệt của các tình huống được mô tả, từ đó khẳng định những giá trị và bài học cần thiết như sự trân trọng khoảnh khắc vui vẻ, tầm quan trọng của sự hòa thuận trong gia đình, hay sự ngắn ngủi của những điều đẹp đẽ trong cuộc sống.