Những ngày đầu xuân, trong không khí rộn ràng khai hội khắp mọi miền, thật vui khi ở nhiều lễ hội như chùa Hương, đền Gióng (Hà Nội), Ném Thượng (Bắc Ninh)… có những khởi sắc tích cực trong khâu tổ chức, quản lý. Nhưng, nhiều người đã lại phải thất vọng, bàng hoàng trước những hình ảnh phản cảm từ một số lễ hội vừa diễn ra. Ấy là cảnh hỗn loạn tại Hội phết Hiền Quan (Phú Thọ) diễn ra ngày 12 tháng Giêng (tức ngày 16-2), khi cả nghìn thanh niên trai tráng cùng lao vào sân cướp phết, bất chấp hệ thống hàng rào và sự ngăn cản của hàng trăm chiến sĩ công an được bố trí dày đặc. Mặc dù từ đầu năm, đề án đổi mới công tác quản lý và tổ chức lễ hội này đã được chính quyền địa phương chuẩn bị với các phương án cụ thể, kỹ lưỡng nhưng trên thực tế vẫn không thể tránh được tình cảnh "vỡ trận" khi dòng người đổ về quá đông. Tình trạng chen lấn, hỗn loạn diễn ra khó kiểm soát dẫn đến hoạt động đánh phết buộc phải dừng tổ chức trong ngày 13 tháng Giêng (17-2) và các năm tiếp theo. Sau khi thông báo này được phát ra, một bộ phận thanh niên đã có những hành động quá khích mang tính chất quấy rối như la hét, đánh trống ầm ĩ để phản đối, gây hiện tượng lộn xộn ngay trước không gian cửa đền linh thiêng. Tương tự, cảnh hỗn loạn cũng diễn ra ở lễ hội Ðúc Bụt (Vĩnh Phúc) khi hàng trăm thanh niên xã Ðồng Tĩnh lao vào tranh cướp, giành giật những mảnh, cọng chiếu với hy vọng sinh được con trai; kể cả những bạn trẻ thậm chí còn chưa lập gia đình. Hay tại lễ hội Ông Cầu (Phú Thọ), việc tái hiện nghi thức giàu ý nghĩa dưới thời Vua Hùng nay đã trở thành cuộc rượt đuổi bắt lợn của trai tráng với màn thi nhau nhổ lông lợn để cầu may. Mới đây nhất, tại lễ khai ấn đền Trần (Nam Ðịnh) đêm 14 tháng Giêng, cảnh chen lấn, hỗn loạn cũng diễn ra khi cả biển người tràn vào sân đền dâng lễ, lấy lộc, xô đẩy để xin ấn, thi nhau ném tiền lẻ, nhét tiền vào cửa hậu cung…
Thật đáng buồn khi lẽ ra lễ hội là không gian để gắn kết cộng đồng trong một mạch nguồn văn hóa thì giờ lại biến thành nơi chứng kiến người ta tranh giành, va chạm, thậm chí gây gổ nhau để "cướp" những vật phẩm được cho là may mắn. Những hình ảnh xấu xí này không những là biểu hiện của sự quá khích, bất kính nơi tôn nghiêm, làm sai lệch giá trị truyền thống của lễ hội, mà còn cho thấy những lệch lạc trong nhận thức và hành vi ứng xử của một bộ phận không nhỏ người tham gia, đặc biệt là giới trẻ. Họ lẽ ra phải là lực lượng tiên phong trong bài trừ những hành xử lạc hậu, quan niệm sai lệch thì giờ lại có vẻ như đang lạc vào "cõi mê" trước sự dẫn dụ của tâm lý đám đông. Có cảm giác, đi lễ hội giống như tham gia phong trào, càng đông vui càng thích, người này đi người kia cũng phải đi. Lễ hội ngày càng xô bồ, đông đúc, nhưng chẳng mấy ai hiểu về thần tích lễ hội mình đang đến hay biết đình, đền, chùa này thờ ai, cần thực hành tín ngưỡng thế nào... Dường như phần lớn đều tham gia với sự lơ mơ về hiểu biết tín ngưỡng, nên tất yếu dẫn đến những ứng xử lệch chuẩn.