ại Việt Nam, hầu hết các trường tiểu học đều có khẩu hiệu: “Mỗi ngày đến trường là một ngày vui”. Trường mầm non nào cũng có những câu đại loại: Cô là mẹ, trẻ là con... Thế nhưng trên thực tế vẫn còn một bộ phận học sinh chưa thật sự thấy được niềm vui trong mỗi ngày đến trường và một số trẻ mẫu giáo thường sợ hãi khi nhắc đến cô giáo… So với nhiều năm trước, về mặt chủ trương, rõ ràng nền giáo dục nước ta đã có những điều chỉnh, thay đổi theo hướng tích cực nhằm giảm tải chương trình, giúp học sinh chủ động hơn trong học tập… Tuy nhiên, lối giáo dục từ chương trình thiếu sự sáng tạo của cá nhân vẫn là chủ yếu trong trường học hiện nay. Điều này khiến không ít học sinh đến trường như là một nghĩa vụ hơn là niềm đam mê, khao khát học hỏi.
Ngoài chương trình học, giáo viên cũng là một động lực giúp học sinh tìm thấy niềm vui, sự sáng tạo trong học tập. Một khi GV vẫn còn yêu cầu HS tiểu học thuộc làu những bài tập làm văn, vẫn yêu cầu viết theo một khuôn mẫu nhất định thì không thể giúp HS tìm thấy niềm hứng khởi trong học tập. Khi bài giảng trên lớp của GV còn hời hợt thì không thể khiến HS yêu thích môn học. Khi cô giáo chủ yếu dùng hình phạt để dọa nạt các bé ở trường mẫu giáo thì sẽ không bao giờ bé xem “trường học là nhà” như khẩu hiệu đã đề ra.
Có nhiều lý do dẫn đến tình trạng GV chưa phải là nhân tố giúp HS nhận ra hạnh phúc khi được đến trường. Đồng lương không đủ sống khiến họ phải lo toan nhiều thứ nên không thể tận tâm, tận lực với HS cũng là một nguyên nhân. Đã một thời kỳ có câu: “Chuột chạy cùng sào mới vào sư phạm”, rồi một thời gian điểm trúng tuyển vào trường sư phạm rất thấp. Xu thế hiện nay, những HS giỏi thường chọn kinh tế, y dược, công nghệ, kỹ thuật… khiến sư phạm và các ngành cơ bản không thể chọn được người tài. Đầu vào không tốt, ra trường không yêu nghề nên không nhiều GV chưa tìm thấy niềm vui mỗi ngày đến lớp. Vì thế họ không thể truyền ngọn lửa đam mê ấy đến HS.
Để các em muốn đến trường? Theo tôi, trước tiên, trường lớp phải sạch đẹp, Cảnh quan sư phạm trường học bao gồm hệ thống cây xanh, đường đi lối lại trong khuôn viên, bồn hoa, thảm cỏ, khu vui chơi giải trí… phải khang trang, quy củ. Trường học không nhất thiết phải quá to, hiện đại mà cần làm sao cho các em cảm nhận được nó xinh xắn với màu sơn sáng sủa, với sân chơi sạch sẽ, có cây che bóng mát, có hoa lá trong sân, có những ghế đá ngồi đọc sách hay trò chuyện cùng bạn bè… Nói thì dễ như thế nhưng thực tế hiện nay nhiều trường thiếu sân chơi, trường học quanh quẩn chỉ là phòng các em học mà thôi. Ngoài ra cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học phải đảm bảo đẹp về hình thức, phong phú về nội dung, phòng Thư viện có đầy đủ các loại sách, báo, tranh ảnh, truyện các loại và có đủ bàn ghế cho HS ngồi đọc,… Kế đến là lớp học, làm sao khi bước vào lớp các em thấy nó thật gần gũi và thoải mái như mình đang ở một nơi rất quen thuộc. Vậy cho nên phòng phải đủ ánh sáng, không quá chật hẹp để các em có thể dễ dàng xoay trở, phòng học có tủ sách đọc thêm, có nơi trưng bày sản phẩm của các em… để khi bước vào lớp các em luôn cảm thấy đây là nơi của mình. Nhưng quan trọng nhất, quyết định nhất chính là lời nói, cách cư xử, thái độ và phương pháp giảng dạy của các thầy cô trực tiếp dạy dỗ trẻ. Thầy cô phải làm sao cho các em tin tưởng, gần gũi, yêu thương mình như cha mẹ, có như thế trẻ mới không thấy bị lạc lõng, bị cô lập và biết chắc rằng luôn có người chia sẻ cùng mình khi gặp khó khăn trước các tình huống cần giải quyết trong môi trường mới, đang hình thành những mối giao tiếp mới, phức tạp hơn. Để làm được điều đó, giáo viên tiểu học phải yêu thương học sinh như con cái và thân thiết với chúng như bạn bè. Giáo viên phải làm sao cho học sinh trong lớp đoàn kết, gắn bó, yêu thương nhau qua sinh hoạt hàng ngày, qua học tập, qua các phong trào của trường, của lớp. Có như thế, thầy cô mới khám phá những ngóc ngách trong tâm hồn mà trẻ chỉ biểu lộ với người chúng yêu thương và tin tưởng. Đạt được điều đó là giáo viên đã làm cho các em thích đến trường vì các em cảm nhận được ở trường các em cũng được yêu thương, bảo vệ như ở nhà. Học sinh thích đến trường là chúng ta đã đạt được thành công bước đầu. Từ bước khởi đầu đó, giáo viên cần đầu tư cho kiến thức và phương pháp giảng dạy để mỗi tiết học, trẻ hứng thú vì khám phá được nhiều điều hay, bổ ích. Kiến thức là vô tận, người giáo viên luôn phải tìm hiểu nâng cao kiến thức, cập nhật thông tin để bài giảng của mình luôn mới, hay, gắn với thực tế, không củ kĩ, thậm chí đôi khi lạc hậu như một vài nội dung trong sách giáo khoa chỉ làm các em nhàm chán. Song song đó, giáo viên phải đầu tư cho tiết dạy. Tiết học ở tiểu học càng thoải mái, càng vui thì các em càng dễ tiếp thu. Giáo viên hãy mạnh dạn sáng tạo các trò chơi, các hoạt động sao cho đạt mục tiêu bài dạy, không nên cứ bám lấy nội dung trong sách giáo khoa, bám các bước lên lớp trong sách giáo viên. Sử dụng, phối kết hợp các phương pháp giảng dạy, các hình thức tổ chức dạy – học sao cho kích thích được tư duy học sinh, tạo cho học sinh thích được khám phá, tìm tòi… là chúng ta đã làm cho học sinh thích học.
“Em yêu trường em với bao bạn thân và cô giáo hiền như yêu quê hương, cắp sách đến trường trong muôn vàn yêu thương…”. Khi đứa trẻ ở bậc tiểu học đến trường, cất lên lời hát như thế thì chắc chắn rằng chúng rất yêu trường lớp và rất thích đi học nhưng làm thế nào để trẻ thích đi học? để trẻ yêu trường, mến lớp như ngôi nhà thứ hai của mình? Đó chính là công việc không hề đơn giản mà nhà trường và thầy cô giáo ở trường tiểu học phải thực hiện. Cổ nhân đã từng răn dạy “Chữ tâm kia mới bằng ba chữ tài”. Nếu thầy cô có tấm lòng yêu thương học sinh, có lòng tận tụy với nghề thì không phải chỉ bằng tài năng mà bằng chính trái tim và khối óc, giáo viên sẽ tự trang bị cho mình những điều cần thiết, để bằng mọi cách làm cho học sinh thích đi học, và thích học, để “mỗi ngày đến trường là một ngày vui” không chỉ còn là khẩu hiệu.