Chúng ta luôn học tập các nước phát triển về việc giáo dục tính tự lập cho con người, đặc biệt là trẻ nhỏ, thanh thiếu niên. Vậy tính tự lập là gì và nó có vai trò như thế nào trong cuộc sống hiện đại hôm nay.

Tự lập là việc con người biết tự thân vận động, tự làm những công việc trong khả năng, lứa tuổi của mình. Nếu con người biết tự lập từ bé thì đó sẽ là một đức tính tốt, một lợi thế để các bạn có thể phát triển, trưởng thành về sau.
Ở những nước phát triển, phụ huynh, thầy cô luôn chú trọng vào việc dạy cho các em học sinh tính tự lập. Để ví dụ về vấn đề này không thể không nhắc đến Nhật Bản. Nhật Bản là một trong những tấm gương tiêu biểu nhất trong giáo dục tính tự lập. Trẻ em Nhật Bản khi đến tuổi đến trường thường được bố mẹ để tự mình đi học. Khi ở trường, các bạn được thầy cô dạy cách tự làm mọi việc như vệ sinh sạch sẽ, biết tìm kiếm thức ăn, ăn uống và dọn dẹp gọn gàng. Đến giờ ăn cơm, các bạn sẽ cùng phụ việc phân phát khẩu phần ăn, ngồi ăn nghiêm túc và dọn dẹp bàn ăn của mình sau khi đứng dậy. Các em cũng được học nhiều những bài học về các ứng phó với các tình huống nguy hiểm, những kĩ năng sống, kĩ năng thoát hiểm, tìm kiếm thức ăn để ứng phó với các tình huống thường gặp trong cuộc sống. Ở nhà bố mẹ cho con cái của mình ngủ riêng, tự tay sắp xếp đồ đạc trong phòng, có quyền quyết định những đồ vật, đồ chơi trong phòng. Họ dạy con mình khi bị ngã thì phải biết tự đứng lên. Tất cả những điều đó khiến trẻ em Nhật Bản trở thành một tấm gương mẫu mực khi nói về tính tự lập.
 

Tính tự lập sẽ giúp trẻ ý thức được những việc cần làm của bản thân mình, không ỷ lại, lệ thuộc quá nhiều vào bố mẹ. Trẻ em có tính tự lập cũng làm giảm đi các nỗi lo lắng, thời gian để ý, chăm sóc quá đỗi chu đáo của người thân. Nếu biết tự lập từ sớm thì khi lớn lên, trẻ có thể dễ dàng quen thuộc với cuộc sống bên ngoài, có thể tự trang trải xoay xở khi rời xa vòng tay của bố mẹ. Không những vậy, tính tự lập cũng khiến cho con người có thể đối mặt với những khó khăn, thách thức trong cuộc sống một cách bình tĩnh hơn. Bởi vì đã sớm quen với việc tự mình là mọi việc, đối mặt với nhiều vấn đề phức tạp nên khi ta gặp phải một chuyện đầy thử thách, chông gai ta cũng sẽ bình tĩnh sáng suốt hơn, từ đó có những hướng đi và cách xử lí vấn đề tốt hơn.

Việt Nam lại là một đất nước mà cha mẹ có phần quá bảo bọc, cưng chiều con cái. Điều này ngày càng được thể hiện rõ nét hơn trong xã hội hiện đại. Thấy con bị ngã nhẹ, cha mẹ cũng vội vàng chạy đến đỡ đần, nâng niu, xuýt xoa. Để con làm gì cũng không yên tâm, luôn muốn làm hết cho con tất cả mọi việc. Các bậc phụ huynh đâu biết rằng, vì tình yêu thương, chiều chuộng quá mức của mình mà khiến cho con cái như sống trong một cái bao, quen với việc được cưng nựng, đỡ đần, quen với một lớp vỏ bọc, một tấm lá chắn vững chãi. Khi lớn lên, các bạn như những chú gà công nghiệp lơ ngơ, vụng dại, rụt rè, sợ sệt, khó bắt nhịp cuộc sống, khó rời xa vòng tay của bố mẹ để tự mình làm bất cứ việc gì.

Hãy dạy cho trẻ biết tự lập bởi như vậy chính là chúng ta đang giúp đỡ cho chính cuộc sống của các bé, để các bé không lệ thuộc hay dựa dẫm quá nhiều vào bất cứ ai, bất cứ điều gì.