Nghĩa đen: “Nhiễu điều” là thứ hàng tơ lụa màu đỏ đẹp đắt giá; “giá gương” là vật dụng bằng gỗ chạm khắc khéo léo vừa đỡ lấy tấm gương soi vừa để trang hoàng nhà cửa. Nếu hai vật ấy đứng riêng lẻ thì không cổ gì đặc sắc. Nhưng đặt mảnh lụa đỏ phủ lên giá gương thì chúng tạo nên một cảnh tượng vừa rực rỡ, vừa uy nghiêm. Tấm “nhiễu điều” giữ cho gương sáng mãi, khỏi bị ố mờ vì bụi, cồn tấm gương kia nhờ tấm nhiễu điều nên luôn sáng tươi mãi. Chính nhờ bao phủ, chở che cho nhau mà cả hai trở nên cổ giá trị, tôn vinh thêm nét đẹp.

– Nghĩa bóng: Từ hai hình ảnh ví von gợi cảm đó, người xưa muốn nêu lên một lời khuyên: Là người trong một nước ta phải biết yêu thương, đùm bọc, giúp đỡ lẫn nhau, nhất là trong lúc hoạn nạn, khó khăn.

Đây là chân lí, là phương châm sống cho mỗi người chúng ta.
 

“Nhiễu điều phủ lấy giá gương

                                         Người trong một nước phải thương nhau cùng”

Người xưa đã mượn hình ảnh “nhiễu điều phủ lấy giá gương” để gởi gắm lời nhắn nhủ. Có lẽ ai cũng biết “nhiễu điều”, hay tấm lụa đỏ chỉ thật sự có giá trị khi được phủ lên “giá gương”, giá đỡ chân dung, bài vị người đã khuất. Và cũng như thế, “giá gương” chỉ mang vẻ trang trọng, quí giá khi được phủ lên bởi “nhiễu điều”. Hai vật gắn bó với nhau. Nhiễu điều phủ giá gương để làm cho giá gương không bị bụi bẩn, hoen ố, mờ nhạt theo thời gian. Và không có giá gương để phủ lên, nhiễu điều cũng mất đi một phần giá trị, bớt đi sự trang nghiêm, rực rỡ… Từ mối quan hệ gần gũi, gắn bó giữa hai vật, cha ông ta đã khuyên nhủ mọi người, khuyên nhủ con cháu phải biết yêu thương, đùm bọc lẫn nhau.

Mỗi người sinh ra không phải ai cũng giống nhau. Chúng ta tuy khác nhau về phong tục, tập quán, bất đồng ngôn ngữ, nhưng tất cả chúng ta đều có một điểm chung, đó chính là cùng dòng máu, cùng được sinh ra trong bọc trăm trứng của mẹ Âu Cơ, hay nói cách khác, chúng ta chung nguồn gốc con Rồng cháu Tiên. Vì vậy, dù ở miền xuôi hay miền ngược, chúng ta đều là anh em nên phải gắn bó, yêu thương, giúp đỡ lẫn nhau. Hơn nữa, chúng ta sống và phát triển trong những mối quan hệ xã hội. Chúng ta đều là thành viên cuả gia đình, học sinh của lớp, của trường, là công dân của một nước. Có ai có thể sống riêng lẻ mà không cần mọi người xung quanh không? Có ai có thể tồn tại một mình mà không cần người khác không? Nếu sống riêng lẻ, tách biệt thì con người sẽ cô đơn, khó sống tốt được. Ngược lại, yêu thương lẫn nhau sẽ mang lại sự ấm áp, vui vẻ. Khi các thành viên trong  gia đình quan tâm, yêu thương nhau thì đó là gia đình hạnh phúc, ngập tràn tiếng cười.  Khi một tập thể lớp biết đoàn kết, yêu thương, đùm bọc lẫn nhau thì đó là một tập thể vững mạnh. Khi một đất nước mà toàn dân một lòng, yêu thương, chia sẻ thì sẽ đưa đất nước đi lên, phát triển. Vì vậy, yêu thương là một tình cảm đẹp. Chính sự yêu thương con người đã gắn kết cộng đồng, tạo nên mối quan hệ tốt đẹp giữa con người với con người.

Bên cạnh đó, yêu thương con người còn là truyền thống tốt đẹp của dân tộc ta từ xưa đến nay. Nhờ biết yêu thương mà ta đã vượt qua biết bao khó khăn, thử thách. Trong kháng chiến, nếu không có sức mạnh của tình yêu thương, đùm bọc thì làm sao quân dân ta có thể đánh tan kẻ thù Pháp Mĩ hùng mạnh? Nếu không có tình yêu thương thì liệu ngày hôm nay chúng ta có được sống trong một đất nước hòa bình thế này không? Và cũng nhờ có đức tính biết yêu thương, chia sẻ ấy, đồng bào cả nước đã bao lần vượt qua những khó khăn, cùng nhau sẻ chia, vượt qua nỗi đau thiên tai, lụt lội hay bão tố. Cho dù ở những vùng miền khác nhau nhưng ai ai trên đất nước này cũng đều hướng về nhau. Truyền thống đó, đức tính đó chúng ta cần giữ gìn và phát huy.

Không những thế, khi trao đi sự yêu thương, chúng ta cũng sẽ nhận được sự yêu thương từ người khác. Nếu biết quan tâm, sẻ chia với những khó khăn, bất hạnh của những người xung quanh thì khi bạn cô đơn, trở ngại, người khác cũng sẵn sàng mở rộng vòng tay với bạn. Nếu sống ích kỉ, bạn chỉ sẽ nhận về sự thờ ơ của người khác. Yêu thương làm tâm hồn ta đẹp hơn, lại được sự yêu mến, quí trọng của mọi người.

Yêu thương là một phẩm chất tốt đẹp nhưng trong cuộc sống quanh ta, có biết bao hành động đi ngược lại truyền thống như những hành động vô cảm con giết cha, bỏ rơi cha mẹ không phụng dưỡng, bạn bè đánh đập nhau…Vậy chúng phải làm gì để giữ gìn truyền thống và phẩm chất tốt đẹp mà cha ông ta đã nhắn nhủ. Trước hết, chúng ta phải yêu thương với những người gần gũi như ông bà, cha mẹ, bạn bè, thầy cô…Không có gì là khó khăn khi mỗi ngày bạn dành ra một khoảng thời gian để quan tâm và nghĩ đến người khác. Hãy biết sống chan hòa và luôn sẵn sàng giúp đỡ những người xung quanh. Khi biết giúp đỡ người khác, bạn không chỉ thể hiện sự yêu thương con người mà còn khiến lòng mình vui vẻ, thoải mái. Không khó khăn gì khi giúp đỡ người khác, những người kém may mắn hơn bằng chính khả năng của mình. Nếu có thể, đừng ngần ngại mà hãy tích cực tham gia những hoạt động, những phong trào mà qua đó, ta có thể thể hiện lòng yêu thương, giúp đỡ mọi người. Trong gia đình cũng như trong trường học, chúng ta cũng phải hòa thuận, luôn chia sẻ, quan tâm đến những thành viên khác và giúp đỡ nếu họ gặp khó khăn.

Xã hội ngày càng phát triển, cuộc sống dần dần thay đổi nhưng lòng yêu thương thì vẫn mãi là đạo lí tốt đẹp của của dân tộc, của con người Việt Nam ta. Mỗi chúng ta đều phải học cách yêu thương, học cách cảm thông, chia sẻ với người khác để mối quan hệ xã hội giữa người với người ngày càng tốt đẹp và phát huy truyền thống, đạo lí của cha ông từ bao đời nay như lời ông cha ta nhắn nhủ: "Nhiễu điều phủ lấy giá gương/Người trong một nước phải thương nhau cùng".

Nhiễu điều phủ lấy giá gương

                                         Người trong một nước phải thương nhau cùng”

Người xưa đã mượn hình ảnh “nhiễu điều phủ lấy giá gương” để gởi gắm lời nhắn nhủ. Có lẽ ai cũng biết “nhiễu điều”, hay tấm lụa đỏ chỉ thật sự có giá trị khi được phủ lên “giá gương”, giá đỡ chân dung, bài vị người đã khuất. Và cũng như thế, “giá gương” chỉ mang vẻ trang trọng, quí giá khi được phủ lên bởi “nhiễu điều”. Hai vật gắn bó với nhau. Nhiễu điều phủ giá gương để làm cho giá gương không bị bụi bẩn, hoen ố, mờ nhạt theo thời gian. Và không có giá gương để phủ lên, nhiễu điều cũng mất đi một phần giá trị, bớt đi sự trang nghiêm, rực rỡ… Từ mối quan hệ gần gũi, gắn bó giữa hai vật, cha ông ta đã khuyên nhủ mọi người, khuyên nhủ con cháu phải biết yêu thương, đùm bọc lẫn nhau.

Mỗi người sinh ra không phải ai cũng giống nhau. Chúng ta tuy khác nhau về phong tục, tập quán, bất đồng ngôn ngữ, nhưng tất cả chúng ta đều có một điểm chung, đó chính là cùng dòng máu, cùng được sinh ra trong bọc trăm trứng của mẹ Âu Cơ, hay nói cách khác, chúng ta chung nguồn gốc con Rồng cháu Tiên. Vì vậy, dù ở miền xuôi hay miền ngược, chúng ta đều là anh em nên phải gắn bó, yêu thương, giúp đỡ lẫn nhau. Hơn nữa, chúng ta sống và phát triển trong những mối quan hệ xã hội. Chúng ta đều là thành viên cuả gia đình, học sinh của lớp, của trường, là công dân của một nước. Có ai có thể sống riêng lẻ mà không cần mọi người xung quanh không? Có ai có thể tồn tại một mình mà không cần người khác không? Nếu sống riêng lẻ, tách biệt thì con người sẽ cô đơn, khó sống tốt được. Ngược lại, yêu thương lẫn nhau sẽ mang lại sự ấm áp, vui vẻ. Khi các thành viên trong  gia đình quan tâm, yêu thương nhau thì đó là gia đình hạnh phúc, ngập tràn tiếng cười.  Khi một tập thể lớp biết đoàn kết, yêu thương, đùm bọc lẫn nhau thì đó là một tập thể vững mạnh. Khi một đất nước mà toàn dân một lòng, yêu thương, chia sẻ thì sẽ đưa đất nước đi lên, phát triển. Vì vậy, yêu thương là một tình cảm đẹp. Chính sự yêu thương con người đã gắn kết cộng đồng, tạo nên mối quan hệ tốt đẹp giữa con người với con người.

Bên cạnh đó, yêu thương con người còn là truyền thống tốt đẹp của dân tộc ta từ xưa đến nay. Nhờ biết yêu thương mà ta đã vượt qua biết bao khó khăn, thử thách. Trong kháng chiến, nếu không có sức mạnh của tình yêu thương, đùm bọc thì làm sao quân dân ta có thể đánh tan kẻ thù Pháp Mĩ hùng mạnh? Nếu không có tình yêu thương thì liệu ngày hôm nay chúng ta có được sống trong một đất nước hòa bình thế này không? Và cũng nhờ có đức tính biết yêu thương, chia sẻ ấy, đồng bào cả nước đã bao lần vượt qua những khó khăn, cùng nhau sẻ chia, vượt qua nỗi đau thiên tai, lụt lội hay bão tố. Cho dù ở những vùng miền khác nhau nhưng ai ai trên đất nước này cũng đều hướng về nhau. Truyền thống đó, đức tính đó chúng ta cần giữ gìn và phát huy.

Không những thế, khi trao đi sự yêu thương, chúng ta cũng sẽ nhận được sự yêu thương từ người khác. Nếu biết quan tâm, sẻ chia với những khó khăn, bất hạnh của những người xung quanh thì khi bạn cô đơn, trở ngại, người khác cũng sẵn sàng mở rộng vòng tay với bạn. Nếu sống ích kỉ, bạn chỉ sẽ nhận về sự thờ ơ của người khác. Yêu thương làm tâm hồn ta đẹp hơn, lại được sự yêu mến, quí trọng của mọi người.

Yêu thương là một phẩm chất tốt đẹp nhưng trong cuộc sống quanh ta, có biết bao hành động đi ngược lại truyền thống như những hành động vô cảm con giết cha, bỏ rơi cha mẹ không phụng dưỡng, bạn bè đánh đập nhau…Vậy chúng phải làm gì để giữ gìn truyền thống và phẩm chất tốt đẹp mà cha ông ta đã nhắn nhủ. Trước hết, chúng ta phải yêu thương với những người gần gũi như ông bà, cha mẹ, bạn bè, thầy cô…Không có gì là khó khăn khi mỗi ngày bạn dành ra một khoảng thời gian để quan tâm và nghĩ đến người khác. Hãy biết sống chan hòa và luôn sẵn sàng giúp đỡ những người xung quanh. Khi biết giúp đỡ người khác, bạn không chỉ thể hiện sự yêu thương con người mà còn khiến lòng mình vui vẻ, thoải mái. Không khó khăn gì khi giúp đỡ người khác, những người kém may mắn hơn bằng chính khả năng của mình. Nếu có thể, đừng ngần ngại mà hãy tích cực tham gia những hoạt động, những phong trào mà qua đó, ta có thể thể hiện lòng yêu thương, giúp đỡ mọi người. Trong gia đình cũng như trong trường học, chúng ta cũng phải hòa thuận, luôn chia sẻ, quan tâm đến những thành viên khác và giúp đỡ nếu họ gặp khó khăn.

Xã hội ngày càng phát triển, cuộc sống dần dần thay đổi nhưng lòng yêu thương thì vẫn mãi là đạo lí tốt đẹp của của dân tộc, của con người Việt Nam ta. Mỗi chúng ta đều phải học cách yêu thương, học cách cảm thông, chia sẻ với người khác để mối quan hệ xã hội giữa người với người ngày càng tốt đẹp và phát huy truyền thống, đạo lí của cha ông từ bao đời nay như lời ông cha ta nhắn nhủ: "Nhiễu điều phủ lấy giá gương/Người trong một nước phải thương nhau cùng".

Làm 
Kho tàng tục ngữ, ca dao, dân ca của Việt Nam từ đời này qua đời khác vẫn giữ nguyên giá trị và nét đẹp của nó. Chúng ta sẽ nhận ra ý nghĩa của nó khi dựa vào thực tế. Đất nước ta đã trải qua hai cuộc chiến tranh chống pháp và chống mỹ cứu nước, đã đồng tâm hiệp lực để mang lại ấm no hạnh phúc. Tinh thần ấy thật cao quý biết bao. Bởi vậy cha ông ta mới có câu “Nhiễu điều phủ lấy giá gương/Người trong một nước phải thương nhau cùng”

Để hiểu hết ý nghĩa của câu ca dao này thì chúng ta cần phải hiểu cả nghĩa đen lẫn nghĩa bóng của nó. Nhiễu điều chính là một tấm vải được phủ lên “giá gương” nhằm giữ cho giá gương không vướng bụi bẩn, sạch sẽ nhất. Và ngược lại khi không có giá gương thì nhiễu điều không biết dùng làm gì. Đến câu thứ hai thì chúng ta nhận ra rằng những người cùng chung một nguồn gốc, một tổ tiên thì nên yêu thương và đùm bọc lấy nhau. Đó mới là tư tưởng cốt lõi để giúp cho nhân dân ta dựng xây đất nước ngày càng phồn vinh hơn.

Trong cuộc sống hiện nay, biểu hiện của việc yêu thương, bao bọc lấy nhau thực sự không hiếm. Nó hiển hiện trong mỗi hành động mà bản thân mình không nhận ra. Ở trong một lớp, có những bạn có gia cảnh rất khó khăn nhưng lại vươn lên học tập tốt. Cả lớp cần có kế hoạch giúp đỡ bạn đó để bạn có thể có điều kiện học tập tốt hơn. Tình cảm của các bạn là tinh thần đoàn kết, yêu thương giúp đỡ nhau rất đáng quý.

Hằng năm, miền Trung là nơi phải hứng chịu rất nhiều thiên tai, bão lụt, mất mát và đau thương nhiều. Các cơ quan chức năng, tổ chức thiện nguyện đã chung ta giúp đỡ để những người dân nơi đây có thể ổn định cuộc sống hơn. Lòng yêu thương, sẻ chia, giúp đỡ ấy thật đáng trân trọng và phát triển mạnh mẽ hơn.

Đất nước ta trong hai cuộc kháng chiến chống giặc ngoại xâm, nếu không có tinh thần đoàn kết, sự tương trợ, giúp đỡ nhau vượt qua khó khăn thì liệu rằng chúng ta có được hưởng ấm no hạnh phúc như bây giờ không? Đây là điều mà mỗi chúng ta cần phải suy nghĩ.

Khi cuộc sống ngày càng ấm no hạnh phúc, xung quanh chúng ta vẫn còn rất nhiều mảnh đời cần sự giúp đỡ, sẻ chia. Những đồng bào dân tộc thiểu số, những trẻ em mồ côi, nhiễm chất độc da cam. Bằng hành động chúng ta có thể mang đến cho họ một cuộc sống đỡ khốn khổ, đỡ vất vả hơn rất nhiều. Lòng yêu thương xuất phát từ cái tâm, cái tình của mỗi con người. Yêu thương lấy những người kém may mắn hơn mình thì bản thân sẽ thấy hạnh phúc và ấm áp hơn.

Hằng năm có rất nhiều đoàn tình nguyện đã không ngại mưa gió, rét buốt lặn lội lên các tỉnh vùng núi phía bắc mang những manh áo, sách vở, lương thực để giúp đỡ nhưng em có hoàn cảnh khó khăn. Những việc làm rất thầm lặng nhưng đã thể hiện được tinh thần tương thân tương ái, hỗ trợ lẫn nhau của mọi người.

Tinh thần yêu thương, chia sẻ là tinh thần đáng quý và nên phát huy song trong xã hội vẫn còn tồn tại rất nhiều người chỉ biết sống cho riêng mình, ích kỉ, không chịu san sẻ, yêu thương người khác. Một thực trạng đáng buồn hơn nữa chính là việc thờ ơ với những việc diễn ra ngoài xã hội như thấy người gặp nạn, ăn xin thì bơ đi, coi như không có chuyện gì xảy ra. Thử hỏi lương tâm của chúng ta lúc đó có đáng trách hay không

Như vậy câu ca dao “nhiễu điều phủ lấy giá gương/người trong một nước phải thương nhau cùng” thực sự là câu ca có ý nghĩa nhắc nhở chúng ta phải biết thương thương, chia sẻ, đùm bọc nhau để cùng phát triển. Nhất là đối với thế hệ trẻ lại càng cần phải phát huy tinh thần này.