Nguyễn Dữ là một trong những tài năng hiếm có của văn học Việt Nam Trung đại. Và tác phẩm “Chuyện người con gái Nam Xương” là một tác phẩm thành công của ông. Ngoài việc xây dựng thành công nhân vật chính Vũ Nương thì nhân vật Trương Sinh với những nét tính cách đặc trưng đa nghi đã làm cho câu chuyện hấp dẫn hơn bao giờ hết.

Ta có thể thấy được tấn bi kịch xảy ra trong gia đình Vũ Thị Thiết đã lấy đi nước mắt của những ai khi đọc truyện này. Và dường như ngay cả nhà vua Lê Thánh Tông-vị vua anh minh, người đã văn võ kiêm toàn cũng dường như cũng đã phải gửi gắm niềm thương cảm Vũ Nương biết bao nhiêu và dường như cũng như thật oán trách chàng Trương trong bài vịnh “Lại bài viếng Vũ thị”. Đó còn chính là những câu

“Khá trách chàng Trương khéo phũ phàng.”

Dường như đó là lời kết án nghiêm minh của chính những lí trí và trái tim tác giả. Tuy nhiên, ta có thể khẳng định rằng dường như không chỉ mình Vũ Nương mà cả Trương Sinh cũng chính là người bị lòng ghen tuông đến mức mà mù quáng của chính mình hủy hoại. Phải chăng, người đọc chúng ta cũng phải nên có một cái nhìn khoan dung và công bằng hơn cho chàng Trương?

Qua truyện “Chuyện người con gái Nam Xương” thì chân dung tính cách Trương Sinh hiện lên với thói gia trưởng, có vẻ rất độc đoán, đa nghi và cả ghen. Cũng chính vì nhờ Vũ Nương “giữ gìn khuôn phép” nên “chưa từng để lúc nào vợ chồng phải đến thất hòa” bao giờ.

Khi mà chiến tranh xảy đến, Trương Sinh lúc này đây cũng phải đi tòng quân, từ đó ở Trương Sinh cũng như đã hình thành một khoảng trống về thời gian lẫn không gian. Có lẽ chính bởi khỏng ba năm xa cách gia đình, xa cách vợ con. Trong khoảng thời gian năm, ta như thấy được chính cái quãng thời gian đủ dài để khiến chàng mệt mỏi, cũng như khiến cho con người ta như dễ rơi vào tình trạng như thật là chán chường đời lính chinh chiến cho một cuộc chiến tranh phi nghĩa. Khoảng thời gian đó cũng như thật đủ dài để nhấn chìm chàng trong nỗi nhớ thương quê nhà. Nó cũng như đã đủ để nuôi lớn niềm nghi ngại của chàng về lòng thủy chung của vợ. Nhưng có thể thấy được khi mà quãng thời gian ba năm giam cầm chàng cũng như đi vào hồi kết thúc. Không may thay thì chàng đã phải nhận tin dữ rằng đó chính mẹ mất, mẹ mất có thể đó được xem là lúc con người yếu đuối nhất và cần được chở che. Lúc này đây thì chàng Trương Sinh như cũng chỉ còn chỗ dựa là vợ và con trai. Vậy mà, dường như ông trời trêu ngươi, nhất là lúc khi đến thăm mộ mẹ, đứa trẻ lại ngây thơ hỏi rằng “Ô hay! Thế ông cũng là cha tôi ư? Ông lại biết nói, chứ không như cha tôi trước kia chỉ nín im thin thít.” Có thể thấy được chi tiết này đã làm cho Trương Sinh điếng người, vội vàng gạn hỏi, và cũng như để rồi phải tiếp tục hứng chịu một đòn đánh tinh thần đó chính là “Trước đây thường có một người đàn ông, đêm nào cũng đến, mẹ Đản đi cũng đi, mẹ Đản ngồi cũng ngồi, nhưng chẳng bao giờ bế Đản cả”. Nếu mà Trương Sinh là người có học, biết dò tìm, xem xét nông sâu sự việt như thế nào, và có thể hiểu được tư duy trẻ con và tỉnh táo thì đã nhận ra ngay đó là cái bóng. Nhưng thế mới lên chuyện, chuyện như trở lên oái oăm thay, Trương Sinh “tuy con nhà hào phú nhưng không có học”, và có lẽ là chính cái bản chất nông dân cả tin, hồ đồ và như vô học khiến chàng lập tức bị quật ngã bởi lời con trẻ. Chính vì chàng tin đứa trẻ không nói dối, vậy là “Về đến nhà, chàng la um lên cho hả giận”.

Không nghe Vũ Nương minh oan, vì để bảo toàn đức hạnh cũng như danh tiết của mình mà nàng đã tự gieo mình xuống sông. Khi một tối bé Đản ngây thơ chỉ vào cái bóng và nói “cha đã đế”, lúc này đây Trương Sinh mới hiểu ra cơ sự nhưng đã quá muộn. Chàng cũng đã van xin thần Phan Lang cho gặp lại Vũ Nương. Và Trương Sinh cũng đã lập đền giải oan cho vợ mình.

Qua câu chuyện cho thấy được Trương Sinh quả là người hồ đồ, nóng nảy, gia chủ mà đã không nghe những lời thanh minh của vợ để gây ra những điều đáng tiếc và không thể nào có thể sửa chữa. Qua nhân vật Trương Sinh tác giả như cũng đã gửi gắm vào đó biết bao những thông điệp cho chúng ta hãy nhìn nhận sự việc một cách tổng quát, không được chủ quan duy ý chí.

- Vũ Nương là người phụ nữ có nhiều phẩm chất tốt đẹp

    + Người con gái thùy mị nết na, lại thêm tư dung tốt đẹp

    + Người vợ một mực thủy chung với chồng, thấu hiểu nỗi khổ và nguy hiểm mà chồng phải đối mặt nơi chiến tuyến, chờ đợi chồng

    + Người con dâu hiếu thảo: chăm sóc mẹ chồng như cha mẹ ruột, lo ma chay chu đáo khi mẹ chồng mất

    + Người mẹ thương con hết mực:bù đắp thiếu thốn tinh thần của con bằng cách chỉ vào bóng mình trên tường giả làm cha đứa bé

    + Người phụ nữ trọng nhân phẩm tình nghĩa

- Số phận của nàng bất hạnh, hẩm hiu

    + Chồng đi lính, một mình phải gánh vác công việc gia đình, chăm sóc con nhỏ, phụng dưỡng mẹ già

    + Bị chồng nghi oan tấm lòng chung thủy, mắng nhiếc, đánh đuổi một cách phũ phàng

    + Dù ở thủy cung luôn nhớ về nhân gian nhưng không thể trở về được