Trước hết, để hiểu thâm thúy nội dung cũng như phát hiện được những nghệ thuật và thẩm mỹ của một tác phẩm, tất cả chúng ta cần năm được tiểu sử của tác giả cũng như nội dung chính của tác phẩm. Để đạt được điều đó, sau đây sẽ là những nét vẽ cơ bản về nhà văn O’henry và tác phẩm Chiếc lá cuối cùng.

Theo thông tin được biết đến là nhà văn nổi tiếng Mỹ với trường phái nghệ thuật và thẩm mỹ vị nhân sinh, O’henry là tác giả của những tác phẩm nhẹ nhàng, sâu lắng, đầy tinh tế và đựng nhiều giá trị nhân văn. Đọc những trang viết của O’henry, tất cả chúng ta như đi vào một thế giới giàu xúc cảm và đựng nhiều yêu thương. Nhà văn Mỹ O’henry sinh vào năm 1862 và mất năm 1910. Cả quãng đời nghệ thuật và thẩm mỹ của mình, ông luôn hết lòng góp phần cho từng con chữ…

Sinh ra và lớn lên trong một gia đình có hoàn cảnh khó khăn, sự nghèo nàn thiếu thốn đã khiến ông không được học hết lớp học. Khi ông mười lăm tuổi, ông đến phụ tại hiệu thuộc của một người chú và chính thức thôi học. Tuổi trẻ, ông phải trải qua nhiều sóng gió vất vả với nhiều nghề khác nhau, từ bốc vác, nhân viên kế toán đến thủ quỹ ngân hàng…

Cũng chỉnh bởi lớn lên trong hoàn cảnh đó, mà nhà văn luôn hướng ngòi bút của mình, dành sự thương cảm và sự yêu mến so với tầng lớp dân nghèo. Tác giả O’henry đã khuất bóng cuộc đời đã quá lâu, nhưng những giá trị tinh thần và vẻ đẹp từ nghệ thuật và thẩm mỹ của ông mãi đọng lại trong tâm trí bạn đọc nhiều thế hệ. Sự nghiệp nghệ thuật và thẩm mỹ của ông dù không đồ sộ như M.Gorđki và L.Tônxlôi, nhưng các tác phẩm ấy đều mang giá trị to lớn.

Chiếc lá cuối cùng O’henry là tác phẩm được trích trong tác phẩm cùng tên của tác giả. Đây là một tác phẩm kiệt tác của ông, có sức lay động và ám ảnh lớn đến tâm hồn bạn đọc bởi tình yêu thương và cảm thông vĩ đại từ những nhân vật mà tác giả khắc họa lên.

Tác phẩm Chiếc lá cuối cùng O’henry đã tái hiện một cách thành công và chân thực nhất về một đất nước Mỹ thời bấy giờ. Một xã hội Mỹ mà vẫn luôn tồn tại những con người nghèo khổ cùng cực, tuy nhiên trong họ vẫn nhen nhóm lên niềm tin của khát vọng và mơ ước. Trong tác phẩm ấy, có những con người chịu hi sinh bản thân mình vì ước mơ về sự việc sống của người khác. Gần đó, Chiếc lá cuối cùng O’henry cũng tô đậm lên hình ảnh của con người với việc kiên cường, với tinh thần bất tử không chịu đầu hàng số phận.

Đoạn trích trong tác phẩm cùng tên – Chiếc lá cuối cùng O’henry kể về cuộc sống vất vả gian khổ của ba người nghệ sĩ, đó là cụ Bơ-men, Giôn xi và Xiu. Họ đều là những người dân giàu tình thần yêu thương, luôn nỗ lực góp phần những tinh hoa cho nghệ thuật và thẩm mỹ. Họ cũng là những người dân luôn đi tìm cái đẹp và phấn đấu để sở hữu những tác phẩm để đời.

Toàn cảnh của tác phẩm Chiếc lá cuối cùng O’henry là tại một tòa nhà trọ ba tầng tồi tàn và cũ kĩ với những căn phòng giá rẻ ở phía Tây của khu vui chơi công viên Oa-sinh-tơn. Khi đó là vào tháng mười một, khi những cơn gió lạnh ngày đông giá rét tràn về. Ông cụ già Bơ men sống tại tầng hầm dưới đất, còn hai cô họa sỹ trẻ Xiu và Giôn xi thuê một căn phòng nhỏ tại tầng thương sát mái.

Thực tại cuộc sống gian khó và nghèo khổ đã phần nào bóp nghẹn cái ước mơ giản đơn ấy. Khó khăn, bệnh tật và đói nghèo đã khiến họ nhiều lần rơi vào hố sâu của việc tuyệt vọng, tưởng chừng gần như bỏ cuộc. Sau lúc phát hiện ra mình bị mắc chứng viêm phổi nặng, Giôn xi nằm trên giường và đếm từng chiếc lá cuối cùng bám trên dây thường xuân trong tuyệt vọng. Khi chiếc lá cuối cùng rời cành có nghĩa cô sẽ chết.

Sự sống lay lắt của Giôn xi đếm từng ngày trong sự mỏi mòn những chiếc lá đừng rời xa cành. Mỗi ngày trôi qua, cô đều nhìn ra khung hành lang cửa số mà đếm lá rơi, niềm tin cũng vì thế vơi cạn dần, mong manh hy vọng. Điều này khiến cho cụ Bơ men và Xiu vô cùng buồn bã “Họ sợ sệt nhìn ra hành lang cửa số… rồi họ nhìn nhau chẳng nói năng gì”

Xiu cảm thấy đau lòng, bất lực nhìn người bạn của mình ngày thêm tiều tụy xơ xác. Ông cụ già Bơ men sống tại tầng dưới vẫn luôn khát khao đi tìm nghệ thuật và thẩm mỹ chân chính, mong ước có một kiệt tác để đời. Tuy vậy, đã ngoài 40 năm rồi mà ông vẫn chưa làm được điều này. Vì thương Giôn xi, ông cụ già Bơ men đã thức trắng cả đêm để tạo nên một chiếc lá cuối cùng o’henry…

Cũng chỉ vì chiếc lá trong đêm ấy, cụ già Bơ men đã cảm lạnh và qua đời sau đó hai ngày. Ấy vậy mà giá trị của tác phẩm chiếc lá bất tử ấy đã tiếp thêm sức mạnh mãnh liệt về sự việc sống và cống hiến cho cô Giôn xi. Sáng sau thức giấc, khi thấy chiếc lá cuối cùng vẫn còn, Giôn xi như được tiếp thêm nguồn lực tinh thần và thoát qua cơn bệnh tật hiểm nghèo.

Ba nhân vật chính trong Chiếc lá cuối cùng O’henry đều là những con người theo đuổi nghệ thuật và thẩm mỹ nhưng cuộc sống vô cùng nghèo đói vất vả. Chẳng may Giôn xi bị sưng phổi nặng. Sự sống mong manh của cô khiến mọi người xung quanh lo lắng, điều đó cũng không ngoại trừ Xiu và cụ già Bơ men.

Vì nghèo khó không có tiền thuốc thang để chữa trị, Giôn xi thoi thóp và buồn bã không thiết sống nữa. Mặc cho những lời động viên yên ủi của mọi người, kể cả Xiu đi nữa thì Giôn Xi vẫn nằm quay mặt ra hành lang cửa số và đếm từng chiếc lá thường xuân cuối cùng còn xót lại khi cái lạnh tê buốt tràn về. Vì vậy, cứ mỗi chiếc lá rời cành, cô lại thấy sự sống ngày thêm mong manh…

Giôn xi đã đếm được sót lại bốn chiếc lá trước lúc trời tối và tự nhủ với bản thân rằng khi chiếc lá cuối cùng không còn nữa thì cái chết cũng sẽ tới với cô. Lúc nghe tới Xiu kể lại tâm tình của Giôn xi, ông cụ già Bơ men đã tỏ ra bực mình nghĩ sao lại sở hữu người ngu ngốc khi nghĩ đến mình sẽ chết chỉ vì những chiếc lá thường xuân cuối cùng lìa cành.

Là nhân vật được tác giả chú trọng nhất trong sự giằng xé nội tâm, trong sự đấu tranh của niềm tin hi vọng với việc rình rập đe dọa của tử thần, Giôn xi là cô gái nghèo khổ chẳng may mắc trọng bệnh. Hình ảnh cô vì bệnh tật mà cự tuyệt mọi thứ, phó mặc tất cả cho số phận, cho những chiếc lá vô tri vô giác. Tại sao trong cô lại sở hữu sự giằng xé như vậy?

Giôn xi để cho những khát khao về nghệ thuật và thẩm mỹ, cho những hoài bão ước mơ, cho tuổi trẻ của mình không còn lối thoát nào nữa, chỉ mong sao manh và rất giản đơn vỡ, rất giản đơn xa cách như những chiếc lá. Cô gái ấy như trở nên xung đột xích mích với chính bản thân mình mình. Và ở đây, nhà văn O’henry cũng để cho những người đọc phải đấu tranh tư tưởng về một cô Giôn xi đúng nghĩa. Cô đáng thương hay là đáng trách?…

Tác giả đã để cho tất cả chúng ta hồi hộp theo từng cụ thể chi tiết và tình tiết cũng vì thế mà trở nên hấp dẫn hơn. Vậy là trên cây thường xuân chỉ sót lại một chiếc lá cuối cùng. Giôn xi thất vọng mà tự nói với lòng mình “hôm nay nó sẽ rụng thôi…”. Ấy vậy mà, như một điều kì diệu của tạo hóa, đêm hôm qua mưa gió lạnh lẽo là vậy, thời tiết khắc nghiệt là thế mà sáng nay tỉnh dậy, Giôn xi đã vô cùng ngạc nhiên vì chiếc lá ấy vẫn còn, vẫn duy trì sự sống.

Mặc dù cảm thấy khó hiểu, nhưng cũng chính vì sự sống bất tử của chiếc lá mà cô tràn đầy niềm tin hơn về sự việc sống của chính bản thân mình mình. Sau tất cả những nghèo khổ, những cực khổ, những khắc nghiệt thì chiếc lá vẫn còn như một minh chứng về sự việc sống sẽ không còn lụi tàn khi tâm hồn tất cả chúng ta rộng mở.

Trái tim nhỏ bé tha thiết yêu nghệ thuật và thẩm mỹ của cô gái mắc bạo bệnh ấy, như tìm được một điểm tựa, một điểm tựa vững chắc về tinh thần. Tình huống truyện quần đảo ngược ở phần cuối đoạn trích Chiếc lá cuối cùng O’henry khiến một cô gái dường như đã tuyệt vọng đã trở nên có niềm tin và khát khao sự sống.

Chiếc lá tuyệt vời ấy của việc sống đó là kiệt tác của ông cụ già Bơ men. Cụ đó là một con người với ước mơ góp phần cho nghệ thuật và thẩm mỹ, muốn tạo một kiệt tác cho cuộc đời, muốn tiếp thêm sức mạnh tinh thần cho những con người trẻ. Dù đêm lạnh buốt giá, dù cái sự khắc nghiệt trớ trêu của thời tiết cũng không khiến ông cụ già Bơ men nản chí.

Nguyện lấy thân mình, nguyện hi sinh cơ thể già yếu của chính bản thân mình để đêm lại sức sống và cống hiến cho người khác – đó đó là vẻ đẹp đáng ngợi ca, trân trọng và nâng niu ở ông cụ già Bơ men. Đây là một hành động thật cao quý và giày giá trị nhân văn. Có thể nói rằng, hình ảnh chiếc lá cuối cùng o’henry là một cụ thể chi tiết đắt giá đã đem lại cho tất cả chúng ta nhiều nghĩ suy. Bất kì ai cũng không biết được sự thật nguồn gốc của chiếc lá thần kì ấy cho đến lúc sự ra đi đột ngột của công cụ già Bơ men.

Vậy là, nhờ có chiếc lá bình an ấy mà Giôn xi đã được tiếp thêm sự sống và niềm tin, đồng thời ông cụ già Bơ men đã và đang để lại cho đời mình một kiệt tác không chỉ về giàu giá trị nghệ thuật và thẩm mỹ mà còn thấm được tình yêu thương trong số con người. Chiếc lá cuối cùng O’henry đã tạo nên thực sự đã tạo nên nhiều suy nghĩ và sự ám ảnh bởi tính nghệ thuật và thẩm mỹ độc đạo và tính nhân văn thâm thúy.

Nghệ thuật và thẩm mỹ quần đảo truyện độc đáo kết phù hợp với khả năng phân tích tâm lý nhân vật khiến tác phẩm Chiếc lá cuối cùng O’henry tạo nên là một bản tình ca thấm đượm tình người cao đẹp. Đầu truyền là hình ảnh Giôn xi trong tuyệt vọng đau buồn vì bệnh tật và ngày một tiến gần cái chết. Thế nhưng khi cận kề tử thần thì Giôn xi lại vượt qua một cách nể phục. Trái lại, ông cụ già Bơ men đang khỏe mạnh thì chỉ với sau hai đêm đã lìa xa cõi đời. Sự ra đi của cụ khiến mọi người rất ngạc nhiên và tò mò.

Số phận của họ như đang hoán đổi lẫn nhau. Giôn xi mắc bạo bệnh sưng phổi nặng, cụ già Bơ men lại ra đi… Chiếc lá cuối cùng vẫn kiên cường bám trụ mặc cho thời tiết khắc nghiệt đến bao nhiêu đi chăng nữa. Gần cuống lá vẫn giữ màu xanh sẫm, rìa lá hình răng cưa đang dần úa vàng. Tác giả đã sử dụng thật tài tình thủ thuật vừa tương đồng vừa tương phản để tạo nên sức hấp dẫn cho câu truyện.

Có thể nói rằng, chiếc lá cuối cùng ấy thật đẹp biết bao. Nó không chỉ được tên lên bằng bút lông và bột màu, mà còn bằng cả tinh thần nhân văn cao đẹp, là tình yêu thương hùng vĩ mà cụ già Bơ men giành riêng cho cô gái trẻ Giôn xi.

Chiếc lá cuối cùng O’henry đã tạo nên quả thật là một câu chuyên vô cùng cảm động. Tình yêu thương và sự hi sinh trong số con người đã tạo nên giá trị lâu dài và vĩnh hằng cho tác phẩm. Qua tác phẩm này, nhà văn cũng khéo léo gửi đến người đọc bức thông điệp “Nghệ thuật và thẩm mỹ đích thực thì trước hết phải phục vụ con người và cuộc sống”

Chiếc lá cuối cùng O’henry đã khép lại mà dư âm vẫn còn vang mãi trong tâm tưởng của mỗi người đọc. Hình ảnh cô gái Giôn Xi vươn lên cùng với sự sống với việc trợ giúp của chiếc lá thần kì, hình ảnh cô gái Xiu tận tình và ân cần chăm sóc cho những người bạn của mình, và là chân dung của ông cụ già Bơ men khát khao nghệ thuật và thẩm mỹ đích thực, sống thực lòng và nguyện hi sinh bản thân mình vì người khác. Họ đó là linh hồn của tác phẩm, đã thổi hồn cho giá trị nhân văn bền vững lâu dài. Nếu có đóng góp gì cho nội dung bài viết Chiếc lá cuối cùng O’henry.