a. Mở bài

Giới thiệu tác giả và đoạn trích “Tức nước vỡ bờ”, khẳng định giá trị hiện thực của đoạn trích: Đoạn trích “Tức nước vỡ bờ” trong tác phẩm đã mang đến cho người đọc một bức tranh về xã hội Việt Nam với những hiện thực ám ảnh và sâu sắc

b. Thân bài

– Giá trị hiện thực thể hiện qua bức tranh xã hội đương thời: đó là một xã hội thối nát, đầy rẫy áp bức bất công đối với người nông dân nghèo khốn khổ

– Giá trị hiện thực thể hiện qua số phận và hoàn cảnh của người nông dân Việt Nam: số phận bị áp bức bóc lột, dồn đến bước đường cùng của người nông dân

– Giá trị hiện thực về quy luật có áp bức có đấu tranh: phản ánh tình cảnh đau thương khốn cùng của người nông dân, đồng thời cũng làm rõ quy luật có áp bức có đấu tranh

c. Kết bài

Ý nghĩa của đoạn trích: đã giúp chúng ta hiểu rõ hơn về bộ mặt xã hội đương thời, cảm nhận được ve đẹp tâm hồn người nông dân Việt Nam qua nhân vật chị Dậu

Ngô Tất Tố là một nhà văn đã để lại cho văn học Việt Nam nhiều tác phẩm hay và đặc sắc, trong đó phải kể đến là “Tắt đèn”, một tác phẩm tiêu biểu cho thành công trong sự nghiệp sáng tác của ông. Đoạn trích “Tức nước vỡ bờ” trong tác phẩm đã mang đến cho người đọc một bức tranh về xã hội Việt Nam với những hiện thực ám ảnh và sâu sắc.

Giá trị hiện thực của đoạn trích được phản ánh qua bức tranh xã hội nước ta trước cách mạng tháng Tám, trong thời kì phong kiến nửa thực dân, đó là một xã hội thối nát, đầy rẫy áp bức bất công đối với người nông dân nghèo khốn khổ. Làng quê nghèo Bắc bộ oằn mình trước những vụ thu thuế quen thuộc thời Pháp thuộc, nó phản ảnh số phận bi thảm của người nông dân, bản chất tàn bạo và vô nhân đạo của giai cấp thống trị. Bằng ngòi bút sắc sảo và chân thực của mình, tác giả đã vẽ lên chân dung vô cùng sống động của một loạt nhân vật, từ vợ chồng lão Nghị Quế, bọn cường hào địa chủ, quan phụ mẫu và bọn tay sai, tất cả đề mang một bản chất tàn ác và đê tiện, vô nhân đạo.

Nhà văn đã bằng ngòi bút của mình, phơi bày bản chất vô nhân đạo của chế độ thực dân phong kiến, phản ánh tình cảnh đau thương khốn cùng của người nông dân, đồng thời cũng làm rõ quy luật có áp bức có đấu tranh. Điều đó được thể hiện qua hành động chống trả của chị Dậu với những tên cai lệ và người nhà lý trưởng, chị vốn là một người phụ nữ dịu dàng nhưng vì áp bức bóc lột, bị dồn tới đường cùng nên chị đã chống trả quyết liệt, chị phẫn uất là chị “Thà ngồi tù, để cho chúng nó làm tình, làm tội như thế, tôi không chịu được”. Câu nói của chị Dậu như một lời tuyên ngôn hùng hồn, khẳng định quy luật có áp bức có đấu tranh, tuy rằng tác phẩm kết thúc bằng hoàn cảnh bế tắc của chị Dậu nhưng bằng chính cảm quan hiện thực mạnh mẽ, nhà văn đã cảm nhận được xu thế tức nước vỡ bờ và sức mạnh khôn lường của nó. Là một điềm dự báo về cơn bão táp của quần chúng nông dân nổi dậy dưới sự tập hợp và lãnh đạo của Đảng, Bác Hồ sẽ lật đổ chế độ thực dân phong kiến mục nát và thối rữa.

Có thể thấy, tác phẩm “Tắt đèn” nói chung và đoạn trích “Tức nước vỡ bờ” nói riêng đã giúp chúng ta hiểu rõ hơn về bộ mặt xã hội đương thời, cảm nhận được ve đẹp tâm hồn người nông dân Việt Nam qua nhân vật chị Dậu