Thúc Sinh là một người đàn ông đã có vợ là Hoạn Thư. Thúc Sinh cũng là người đã mến mộ Kiều từ lâu. Thúy Kiều sau khi gặp được Thúc Sinh thì ham sống và tự tin về số phận tương lai của mình. Cả hai bên nhau ý hợp tâm đầu. Không lâu sau, Thúc Sinh đã chuộc Kiều ra khỏi chốn lầu xanh,. Nhưng vì Thúc Ông, cha của Thúc Sinh không thừa nhận Kiều nên đã đưa nàng lên quan xét xử. Vì không cam chịu ở cảnh lầu xanh, Kiều đã can tậm chịu làm kiếp vợ lẽ để hưởng hạnh phúc cùng Thúc Sinh, nhưng nàng không ngờ cuộc đời mình lại thêm một lần khốn đốn nữa. Kiều khi ở cùng Thúc Sinh đã luôn khuyên Thúc Sinh về thăm vợ cả Hoạn Thư. Sau khi Thúc Sinh về thăm vợ cả, Hoạn Thư đã sai gia nhân đi tắt đường biển để bắt Thúy Kiều về tra hỏi. Mọi người trong nhà đều tưởng Thúy Kiều bị chết trong trận hỏa hoạn, chứ không ai biết nàng bị tưới thuốc mê và bắt về chỗ Hoạn Thu. Sau khi được đưa đến chỗ Hoạn Thư, Kiều bị bắt là nô tì hầu hạ Hoạn Thư, và được ả đặt cho cái tên là Hoa Nô. Khi Thúc Sinh về nhà nhìn thấy Kiều bị bắt ra chào mình, chàng đã nhận ra là mình bị mắc lừa vợ cả. Hoạn Thư đã bắt Kiều phải hầu đàn trong bữa tiệc của hai vợ chồng. Khi chơi đàn, Kiều xót thương cho số phận của mình mà khóc. Hoạn Thư bảo Thúc Sinh trao khảo xem vì lý do gì. Thúy Kiều đã viết tờ khai kể về chuyện cha bị oan khiên, nàng phải bán mình và bị lừa vào chốn lầu xanh. Sau đó, có người chuộc nàng ra làm vợ, nhưng khi chồng đi vắng thì nàng bị bắt vào cửa quan, cuộc sống tủi nhục, nàng chỉ muốn được vào chùa quy y. Sau khi Hoạn Thư đọc xong tờ khai đã đồng ý cho Kiều lên chùa quy y. Sau khi Kiều trốn khỏi Quan Âm các, nàng gặp được ni cô Giác Duyên, và được bà đưa sang ở tạm ở nhà Tú bà đồng môn. Bạc bà khuyên Kiều lấy Bạc Hạnh, là cháu của mình. Sau khi Kiều qua tay Bạc Hạnh lại một lẫn nữa bị bán vào chốn lầu xanh.


Ở chốn lầu xanh, Kiều sống một cuộc sống ô nhục. Một ngày nọ, có một người khách tới chơi, đó chính là Từ Hải, một anh hùng lừng danh thời bấy giờ, người có tướng mạo và tài năng phi thường, quả đúng là một đấng anh hào. Cả hai đã phải lòng nhau, và đã chung sống với nhau được nửa năm. Nhưng Từ Hải vì chí ở bốn phương nên đã muốn ra nơi biên thùy chinh chiến. Kiều xin được đi theo nhưng Từ Hải không cho đi. Từ lúc Từ Hải đi, Kiều ở một mình lại nhớ tới cha mẹ, nhớ tới em gái Thúy Vân. Từ Hải sau khi đánh giặc trở về thì mang binh tướng tới rước Kiều về làm lễ vu quy. Sau khi nghĩ đến những ngày cơ cực của bản thân, Kiều đã kể lại mọi chuyện của mình cho Từ Hải nghe. Những kẻ như Bạc Hà, Sở Khanh, Bạc Hạnh... đã phải chịu tooik, còn Hoạn Thư nhờ mượn cớ chỉ là chút ghen tuông đàn bà nên thương tình được tha.

Cuộc đời của Kiều những tưởng đã yên bình nhưng lại chưa được yên bình. Hồ Tôn Hiến, bấy giờ là quan tổng đốc của triều đình, đã được lệnh đến giải Từ Hải về quy phục triều đình. Hắn đã mua chuộc Thúy Kiều, đánh vào lòng ham muốn có cuộc sống an bình của người phụ nữ. Thúy Kiều đã khuyên Từ Hải quy phục triều đình, nhưng nàng không ngờ rằng đã trúng mưu của Hà Tôn Hiến, đã khiến Từ Hải bị mất mạng. Sau đó, Hà Tôn Hiến đã bắt Kiều phải "thị yến dưới màn", nhưng Kiều đã khóc lóc xin được mang Từ Hải đi chôn cất. Hà Tôn Hiến đã chấp thuận cho nàng "cảo táng di hình bên sông". Vì biết Kiều giỏi đàn, gắn đã bắt nàng chơi đàn cho mình nghe. Sáng ngày hôm sau, Hà Tôn Hiến đã gán kiều cho người thổ qua để tránh lời đám tiếu. Kiều nhớ tớ lời trong mộng "Sông Tiền Đường sẽ hẹn hò về sau" nên đã nhảy xuống sông tự vẫn.

Về phía Kim Trọng, sau khi chịu tang chú xong thì trở lại gặp Thúy Kiều, mới hay tin gia đình nàng gặp nạn nên nàng phải bán mình chuộc cha. Sau khi được mọi người trong nhà khuyên can chàng nghe theo lời dặn của Kiều, chàng đã đón mẹ Kiều và Thúy Vân sang để phụng dưỡng, chăm lo, nhưng chàng vẫn luôn đưa tin tìm kiếm Kiều khắp nơi. Sau khi Kim Trong đỗ đạt và làm quan. Chàng đã dò la ra thông tin Kiều đã liều mình nhảy xuống sống Tiền Đường tự vẫn nên đến đó tìm. Ra đến sông Tiền Đường, Kim Trọng gặp được sư Giác Duyên, và được biết bà đã cứu Kiều về cưu mang. Sau đó, sư Giác Duyên đã đưa Kim Trọng về gặp Kiều. Sau 15 năm lưu lạc, Kiều đã được về đoàn tụ với gia đình. Nhưng chính Kiều là người sợ việc đoàn tụ hơn hết. Nhưng trong lần tái ngộ này, Thúy Vân đã vun vén cho chị. Trong đêm gặp lại, Kiều đã tâm sự với Kim trọng, nàng ghi nhận tấm lòng quân tử của Kim Trọng. Nhưng vì thấy mình không còn xứng đáng với Kim Trọng nữa nên chỉ xin được làm bạn tri kỷ nơi câu thơ tiếng đàn

Hai chị em Kiều có nhan sắc "mỗi người một vẻ mười phân vẹn mười", và đã đến "tuần cập kê".

         Mùa xuân năm ấy, 3 chị em đi thanh minh. Lúc ra về khi bóng chiều đã ngả, họ gặp chàng văn nhân Kim Trọng "vào trong phong nhã, ra ngoài hào hoa ". Sau cuộc kì ngộ ấy, Kiều và Kim Trọng yêu nhau, hai người thề nguyền “Trăm năm tạc một chữ "đồng" đến xương". Kim Trọng nhận được thư nhà, chàng phải vội về Liêu Dương "hộ tang" chú..

         Sau đó, gia đình Kiều gặp tai biến, bị thằng bán tơ vu oan. Cha và em Kiều bị bắt, bị tra tấn dã man. Bọn sai nha, lũ đầu trâu mặt ngựa ập đến đập phá nhà cửa tan hoang, cướp bóc tài sản "sạch sành sanh vét cho đầy túi tham". Kiều phải bán mình cho Mã Giám Sinh với giá "vàng ngoài bốn trăm” để đút lót cho bọn quan lại, cứu cha và em. Nàng đã trao duyên cho Thúy Vân. Mã Giám Sinh đưa nàng về Lâm Tri. Kiều biết mình bị đẩy vào lầu xanh bèn rút dao tự vẫn nhưng không chết. Nàng được ma Đạm Tiêm báo mộng là phải đến sông Tiền Đường sau này mới hết kiếp đoạn trường. Mụ Tú Bà dỗ dành Kiều ra ở lầu Ngưng Bích; mụ thuê Sở Khanh đánh lừa Kiều, đưa nàng đi trốn. Kiều bị Tú Bà giăng bẫy, mắc lừa Sở Khanh. Thúy Kiều bị Tú Bà đánh đập, ép nàng phải sống cuộc đời ô nhục. Tại lầu xanh, Kiều gặp Thúc Sinh, một khách làng chơi giàu có. Thúc Sinh chuộc Kiều ra lầu xanh và lấy Kiều làm vợ lẽ. Hoạn Thư, vợ cả Thúc Sinh lập mưu bắt cóc Thúy Kiều đưa về Vô Tích để đánh ghen.

Xem thêm:

• Soạn bài Cảnh ngày xuân (trích Truyện Kiều) siêu ngắn
• Soạn bài Kiều ở lầu Ngưng Bích (trích Truyện Kiều) siêu ngắn

 

         Kiều bỏ trốn, nương tựa cửa chùa Giác Duyên... Kiều lại rơi vào tay Bạc Bà, Bạc Hạnh, bị đẩy vào lầu xanh lần thứ hai. Từ Hải, khách biên đình tìm đến gặp Kiều. Từ Hải chuộc Kiều ra khỏi lầu xanh, cưới nàng làm vợ “Phỉ nguyền sánh phượng, đẹp duyên cưỡi rồng". Một năm sau, Từ Hải đã có 10 vạn tinh binh, rạch đôi sơn hà, lập nên một triều đình “Năm năm hùng cứ một phương hải tần". Kiều báo ân báo oán.

         Hồ Tôn Hiến tổng đốc trọng thần" xảo quyệt lập kế "chiêu an. Từ Hải mắc lừa Hồ Tôn Hiến, bị giết chết. Hắn bắt Kiều hầu rượu đánh đàn trong bữa tiệc quan. Hắn ép gả Kiều cho viên thổ quan. Kiều nhảy xuống sông Tiền Đường tự tử. Giác Duyên đã cứu sống Kiều và đưa nàng nương nhờ cửa Phật.

         Sau nửa năm về Liêu Dương... . Kim Trọng trở lại Bắc Kinh, tìm đến vườn Thúy. Kim Trọng kết duyên với Thúy Vân. Kim Trọng và Vương Quan thi đỗ, được bổ đi làm quan. Cả gia đình tìm đến sông Tiền Đường lập đàn giải oan cho Kiều. Bất ngờ vãi Giác Duyên đi qua và cho biết Kiều còn sống, đang tu ở chùa.

         Kiều gặp lại cha mẹ, hai em và chàng Kim sau 15 năm trời lưu lạc. Trong bữa tiệc đoàn viên, cả nhà ép Kiều phải lấy Kim Trọng, nhưng rồi hai người đã đem tình vợ chồng đổi thành tình bè bạn: "Duyên đôi lứa cũng là duyên bạn bầy".