Kinh tế trưởng của SSI cho biết, CPI quý I/2020 so với cuối năm 2019 tăng +0,34%, là quý I có chỉ số CPI thấp nhất 5 năm. Ngoài giá dầu đã giảm rất sâu, giá thịt lợn nhiều khả năng cũng sẽ giảm nhờ dịch tả lợn châu Phi đã được khống chế. Thực phẩm và nhiên liệu là 2 nhóm hàng hóa có tác động lớn đến CPI, nên CPI năm 2020 chắc chắn sẽ tăng thấp.

“Lạm phát thấp là tiền đề quan trọng để giảm lãi suất nhằm thúc đẩy tăng trưởng” – ông Nguyễn Đức Hùng Linh nhấn mạnh.

Cũng theo chuyên gia này, trước khi nổ ra dịch bệnh, tăng trưởng kinh tế của thế giới và Việt Nam đều đang trên đà tích cực. Các chính sách điều hành kinh tế lớn của Việt Nam đa phần đều đi đúng hướng. Điều này rất khác so với giai đoạn 2009 và 2012 khi những sai lầm trong điều hành chính sách tiền tệ, tài khóa thời gian trước đó đã dẫn đến khủng hoảng và hao tổn rất lớn nguồn lực, cũng như sức chống đỡ cho nền kinh tế.

Trong 5 năm trở lại đây, cùng với sự vươn lên của khối FDI và tư nhân, Việt Nam đã xuất siêu với giá trị xuất siêu tăng dần. Xuất siêu mang đến một lượng lớn ngoại tệ, giúp gia tăng cung tiền và ổn định thanh khoản hệ thống ngân hàng. Nhờ xuất siêu mà dự trữ ngoại hối hiện tại đã đạt 85 tỷ USD, bằng 4 tháng nhập khẩu, trong khi vào cuối năm 2008 và 2012, dự trữ ngoại hối là 24 tỷ và 26 tỷ USD, tương đương 3,6 và 2,7 tháng nhập khẩu.

Mặt khác, vốn đầu tư công giải ngân chậm trong năm 2018 và 2019 vô hình trung đã để lại số dư tiền lớn trong ngân sách, ước tính xấp xỉ 500 nghìn tỷ đồng, bằng 8% GDP. Với lượng tiền này, dù thu ngân sách 2020 có giảm mạnh, nguồn vốn cho hệ thống y tế cũng như các dự án hạ tầng trọng điểm sẽ không bị ảnh hưởng.

Một trong những thuận lợi trong giai đoạn hiện nay theo ông Hùng Linh là các động lực tăng trưởng đã chuyển sang khối FDI và tư nhân.

Theo đó, năm 2009, xuất khẩu của khối FDI chiếm 55% tổng xuất khẩu, năm 2019, tỷ lệ này là 68%. Kể từ khi Nghị quyết 10/2017 ra đời, kinh tế tư nhân trong 3 năm qua đã có sự bứt phá mạnh mẽ. Tổng vốn đầu tư của khối tư nhân trong giai đoạn 2017 - 2019 đã tăng trung bình 18%/năm, cao hơn nhiều giai đoạn 2014 - 2016 là 12%. Ngược lại, khối doanh nghiệp nhà nước giảm từ 12%/năm xuống -2%/năm.

Kinh tế trưởng SSI cho biết thêm, một thuận lợi mà Việt Nam có được là dịch bệnh có thể kiểm soát được trước hoặc trong mùa hè (trong kịch bản cơ sở). Trong khi đó, dịch bệnh đang lan truyền sang các quốc gia với độ trễ khác nhau nhưng tất cả những nước lớn đều đã bị ảnh hưởng nặng. Các biện pháp kiểm soát dịch bệnh ngặt nghèo đã được áp dụng trên phạm vi toàn cầu. Trung Quốc sau 2 tháng kể từ khi phong tỏa Vũ Hán (tháng 1/2020) đã gần quay trở lại bình thường.

Như vậy, có thể kỳ vọng các nước khác cũng cần 2 - 3 tháng, tức là tới khoảng tháng 5 - 6. Đây cũng là tháng đầu hè nên xác suất kiểm soát được dịch bệnh sẽ cao hơn. Kinh tế thế giới có cơ hội hồi phục nhanh vào nửa cuối 2020 nhờ hàng loạt các biện pháp kích thích kinh tế vô cùng mạnh mẽ.