Câu 1 (trang 22 sgk Ngữ Văn 6 Tập 2):

   Bài văn miêu tả cảnh sông nước vùng Cà Mau ở cực nam Tổ quốc từ xa đến gần, từ khái quát đến cụ thể. 

Bố cục:

   - Đoạn 1 (Từ đầu ... màu xanh đơn điệu ) : Cảm tưởng chung về thiên nhiên.

   - Đoạn 2 (tiếp ... khói sóng ban mai) : Miêu tả kênh, rạch, con sông Năm Căn.

   - Đoạn 3 (còn lại) : Vẻ đẹp chợ Năm Căn.

   Người miêu tả quan sát là nhân vật “tôi” - ngồi trên thuyền, một vị trí quan sát rất thuận lợi, bao quát được toàn bộ khung cảnh.

Câu 2 (trang 22 sgk Ngữ Văn 6 Tập 2):

   Trong đoạn 1, ấn tượng ban đầu bao trùm : đó là ấn tượng choáng ngợp, khi mà âm thanh... ru ngủ thính giác, khi mệt mỏi và đuối dần đi... thị giác. Ấn tượng ấy được cảm nhận qua thị giác, thính giác và vị giác.

Câu 3 (trang 22 sgk Ngữ Văn 6 Tập 2):

   Qua đoạn văn nói về cách đặt tên các vùng đất, con kênh ở vùng Cà Mau cho thấy : những cái tên giản dị, đặc trưng, gần gũi. Chúng gợi ra những nét độc đáo, đặc trưng của vùng sông nước : cây cối, động vật,...

Câu 4 (trang 22 sgk Ngữ Văn 6 Tập 2):

   Trong đoạn văn Thuyền chúng tôi chèo ... khói sóng ban mai :

a. Những chi tiết thể hiện sự rộng lớn, hùng vĩ : 

 - Nước ầm ầm đổ ra biển ngày đêm như thác. Con sông rộng hơn ngàn thước.

   - Cá nước bơi hàng đàn đen trũi nhô lên hụp xuống.

b. Câu “Thuyền chúng tôi chèo thoát ... xuôi về Năm Căn”, những động từ chỉ cùng một hoạt động của thuyền : thoát qua, đổ ra, xuôi về.

   - Kênh nhỏ hẹp, sông dài rộng và dòng thì mênh mông. Nếu sắp xếp chèo thoát về Năm Căn, hay đổ ra kênh, sẽ thấy sự đảo nghịch và không phù hợp.

   - Cách dùng từ : chính xác và tinh tế bởi các động từ được sử dụng đều diễn tả rất sát ý nghĩa mà tác giả muốn truyền đạt, từ sự khó khăn đến nhịp điệu di chuyển của con thuyền.

c. Những từ miêu tả màu sắc rừng đước (màu xanh lá mạ, màu xanh rêu, màu xanh chai lọ) đa dạng thể hiện sự quan sát tinh tế của tác giả.

Câu 5 (trang 22 sgk Ngữ Văn 6 Tập 2):

   Những chi tiết, hình ảnh về chợ Năm Căn thể hiện sự tấp nập, đông vui, trù phú, độc đáo :

   - Quang cảnh : Túp lều lá thô sơ, ngôi nhà gạch hai tầng, đống gỗ cao, cột đáy, thuyền chài, thuyền lưới, thuyền buôn, cây cối trù phú, nhà bè ban đêm,...

  - Sinh hoạt : họp chợ trên sông, mỗi con thuyền một nét riêng biệt, ...

   - Con người : những cô gái Hoa kiều, người Chà Châu Giang, bà cụ người Miên,...

Câu 6 (trang 22 sgk Ngữ Văn 6 Tập 2):

   Qua bài văn, có thể cảm nhận được vẻ đẹp thiên nhiên hoang dã, hùng vĩ, con người và sinh hoạt độc đáo vùng sông nước Cà Mau.

- Đoạn 1 (từ đầu đến lặng lẽ một màu xanh đơn điệu): Những ấn tượng chung ban đầu về thiên nhiên Cà Mau.

- Đoạn 2 (tiếp theo đến khói sóng ban mai) : Nói về các kênh rạch ở vùng Cà Mau và tập trung miêu tả con sông Năm Căn rộng lớn.

- Đoạn 3 (còn lại) : cảnh chợ Năm Căn đông vui, trù phú và nhiều màu sắc độc đáo.

Câu 1 (trang 22 Ngữ Văn 6 Tập 2):

- Bài văn miêu tả cảnh sông nước vùng Cà Mau

- Trình tự miêu tả: từ xa đến gần, càng gần phong cảnh chi tiết càng đặc thù độc đáo:

  + Càng đổ dần vào hướng Cà Mau xung quanh đơn điệu màu xanh sắc lá

  + Đi qua những địa danh cụ thể để về Cà Mau

  + Thuyền xuôi dòng sông Năm Căn hùng vĩ, rộng lớn

  + Đến chợ Năm Căn

- Bố cục bài văn (như trên)

- Vị trí quan sát của người miêu tả là ngồi trên con thuyền

→ Vị trí thích hợp để miêu tả quang cảnh trước mắt khi đi thuyền từ vùng này đến vùng khác, từ xa đến gần

Câu 2 (trang 22 Ngữ Văn 6 Tập 2):

- Ấn tượng ban đầu bao trùm về sông nước vùng Cà Mau:

  + Không gian rộng lớn mênh mông

  + Sông ngòi kênh rạch chằng chịt

  + Tất cả được bao bọc bởi màu xanh của trời, nước của rừng cây

  + Tiếng rì rào của rừng của sóng biển Đông

  + Không gian tạo cảm giác đơn điệu như ru ngủ

- Ấn tượng ấy được cảm nhận các giác quan : thị giác, thính giác, cảm giác

Câu 3 (trang 22 Ngữ Văn 6 Tập 2):

- Nhận xét về các địa danh ấy: các địa danh này rất nôm na giản dị, nó theo đặc điểm riêng biệt mà tạo thành tên riêng

- Những địa danh này gợi ra các đặc điểm vùng sông nước Cà Mau rất riêng biệt khác lạ so với các vùng đất khác: những cây mái dầm, những đám mây bọ mắt, nơi tập trung con ba khía,...

Câu 4 (trang 22 Ngữ Văn 6 Tập 2):

a. Những chi tiết thể hiện sự rộng lớn hùng vĩ của dòng sông và rừng đước:

- Dòng sông: con sông rộng hơn ngàn thước; nước ầm ầm đổ ra biển ngày đêm như thác; cá nước bơi hàng đàn đen trũi nhô lên hụp xuống như người bơi ếch, giữa những đầu sóng trắng...

- Rừng đước: dựng lên cao ngất như hai dãy trường thành vô tận; ngọn bằng tăm tắp, đắp từng bậc màu xanh mạ xanh rêu, xanh chai lọ

b. Các động từ chỉ cùng một hoạt động của con thuyền: chèo thoát qua kênh, đổ ra con sông, xuôi về Năm Căn

- Không thể thay đổi trình tự các động từ vì như thế sẽ làm sai lạc nội dung đặc biệt là sự diễn đạt trạng thái hoạt động của con thuyền qua mỗi khung cảnh

- Cách dùng từ của tác giả không chỉ chính xác mà còn rất tinh tế, nó nói lên sự hồ hởi, nói được cái đích của chuyến đi

c. Những từ miêu tả màu sắc của rừng đước: màu xanh lá mạ, xanh rêu, xanh chai lọ

  Những sắc thái ấy cùng một màu xanh đã miêu tả các lớp cây từ non tới già nối tiếp nhau

Câu 5 (trang 22 Ngữ Văn 6 Tập 2):

Những chi tiết thể hiện sự đông vui tấp nập, trù phú, độc đáo của chợ Năm Căn:

- Những đống gỗ cao như núi

- Những túp lều lá thô sơ bên cạnh những căn nhà hai tầng

- Những cột đáy thuyền chài thuyền buôn dập dềnh trên sóng

- Dọc theo sông là những lò than hầm gỗ đước

- Nơi đây cũng là nơi quần tụ của một cộng đồng hòa thuận: đó là người Hoa Kiều, người Chà Châu Giang, người Miên với đủ kiểu líu lô, đủ kiểu ăn mặc sặc sỡ

Câu 6 (trang 22 Ngữ Văn 6 Tập 2):

- Qua văn bản có thể cảm nhận được những nét rất riêng của cực Nam Tổ quốc về tự nhiên, về con người. Nó khiến người đọc tự hào về Tổ quốc đồng thời khơi dậy khao khát một lần được tới thăm vùng đất này