Nếu một ngày nào đó, cánh rừng khô cằn không còn là nơi trú ngụ của muôn thú, thì tất cả sẽ ra sao? Muôn loài sẽ không còn định hướng được mọi điều vì mái nhà chung nay đã mất. Cũng như thế, mái nhà chung của con người là mảnh đất nơi ta sinh ra, lớn lên gọi là Tổ Quốc. Tổ Quốc là nơi có bầu trời xanh thẳm, dang rộng như bàn tay mẹ đang ôm lấy những đứa con. Tổ Quốc là chốn dừng chân, dù bạn có đi đâu vẫn muốn được trở về. Tổ Quốc bao la tình thương thế đấy! Nhưng, có khi nào ta tự hỏi rằng nếu chia trái tim mình ra thành từng góc nhỏ đủ đầy yêu thương thì phần nào ta sẽ đặt tên là “Tổ Quốc” và khi viết tất cả nhiệm vụ cần làm của cuộc đời ra một tờ giấy thì dòng chữ “Cống hiến cho nước nhà” sẽ ở thứ tự bao nhiêu? Nếu như bạn khó có câu trả lời thì hãy đọc bốn câu thơ sau – bốn câu thơ gợi cho thế hệ trẻ bao suy nghĩ về lòng yêu nước và trách nhiệm của bản thân mình:

“Em ơi em, Đất Nước là máu xương của mình

Phải biết gắng bó và san sẻ

Phải biết hóa thân cho dáng hình xứ sở

Làm nên Đất Nước muôn đời”

Đất Nước?

“Đất Nước” là tên gọi của Tổ Quốc. Là một phần cơ thể – “máu xương”, không thể tách rời. Khi con tim ta hoạt động, nó luôn cần có máu để thực hiện chức năng co bóp của mình, truyền máu đi nuôi những cơ quan khác. Như chính bản thân mỗi người chỉ sống được nhờ cái nhựa “tình yêu” của Đất Nước. Và khi con người đã mang một dòng máu thiêng của Tổ Quốc nhưng chẳng có một thứ vật chất cứng cáp, vững vàng nào có thể làm chỗ tựa, chỗ rẽ cho dòng máu đi đúng hướng thì con người đó khác nào có hồn nhưng không xác? Đất Nước còn là xương – bộ khung vững chắc cấu tạo nên cơ thể sống cho loài người. Vì nước là “xương” nên không tách rời. Phải gắn bó! Phải biết gần gũi, giữ gìn từng “tấc đất”, từng nét đẹp văn hóa của quê hương! Vì nước là “máu”, chảy xuyên suốt mang đến sự sống cho từng tế bào. Phải biết san sẻ, quan tâm và cho đi từng ngọn lửa khơi nguồn từ hạnh phúc, phải thấu hiểu rằng sự sinh tồn sẽ mang đến những phúc phần lớn nếu được sẻ chia! Còn khi “Hoá thân cho dáng hình xứ sở” là biết nuôi từng dòng “máu”, chiếc “xương” của mình bằng những dinh dưỡng tinh túy nhất. Phải biết cống hiến, hy sinh, trả lại những ân lớn cho Đất Nước, cho những năm tháng ta đã-đang-sẽ được hưởng trọn vẹn không cân nhắc hay toan tín. Có thế thì mới có một Đất Nước trường tồn, muôn đời! Phải chăng, chính Nguyễn Khoa Điềm ngỏ ý muốn nhắc nhở bạn, nhắc nhở tôi và từng thế hệ trẻ khác về lòng yêu nước và trách nhiệm đối với Đất Nước?

Đất Nước là “máu xương” trong chính ta nên chẳng còn xa lạ! Đất Nước là nơi xưa kia trăm trứng nở ra trăm con và ta là một trong số hơn chín mươi triệu con cháu của họ. Đất Nước là mảnh đất hình chữ S trải dài từ Lũng Cú đến Đất Mũi, đi qua bao ngọn đèo, cánh rừng, con suối. Và, Đất Nước còn là hình ảnh anh bộ đội biên phòng, anh chiến sĩ hải quân ngày đêm vững tay súng canh gác cho từng giây phút tất bật hay yên ả nơi đất liền, giữ mãi ngọn lửa ấm trong tim đồng bào.

Đất Nước đã thấm trong da thịt, liệu rằng ta có biết ta đang yêu Đất Nước? Có lẽ chẳng bao giờ giới hạn được tình yêu Đất Nước, cũng như nhà văn Erenbua: “Lòng yêu nước trước hết là yêu những vật tầm thường nhất”. Ta yêu nước khi yêu từng phút giây ở cạnh ba và mẹ, ta yêu từng hàng cây trồng trước nhà, yêu từng khóm hoa, ghế đá nơi công viên. Ta chỉ muốn được nhìn thấy những nụ cười trên môi bạn bè, muốn được ngắm nhìn từng đàn chim chăm chỉ làm tổ trên nhánh cây, góp nhặt tiếng hót ríu rít cho đời thêm đẹp. Ta luyến lưu mọi điều thân quen và chẳng bao giờ muốn chúng biến mất, chẳng muốn có một giây chia lìa! Nhưng, bạn chớ nên thắc mắc đó là gì! Bởi, sự lưu luyến ấy chính là tình yêu bạn ạ!

Tình yêu là điều kì diệu nhất trên thế gian này có phải không?

Trái tim con người con nhiều ngăn là để chứa đựng nhiều tình yêu với vô vàn tên gọi khác nhau nhưng chung quy lại nó là nền tảng cho tình yêu Đất Nước. Nếu ngày xưa, thanh niên yêu nước là những anh hùng, chiến sĩ cách mạng thì ngày nay, tuổi trẻ yêu nước cũng là những con người tài đức vẹn toàn. Đó là những con người biết quý trọng từng phút giây được gắn bó với mảnh đất quê hương, khi xa nhà, khi du học vẫn ngậm ngùi rằng “Ước mong về thăm chốn thiêng. Mong sao quê hương dang tay đón tôi”. Đó là những con người biết quan tâm, mở lòng; là cô gái biết nhường chiếc ghế duy nhất trên xe buýt cho cụ già; là chàng trai chở nông sản mất giá vượt ngàn km để bán giúp nông dân, đem tiền lời mua áo ấm cho trẻ em vùng núi cao lạnh lẽo. Lòng yêu nước là những khi có cơn bão quét ngang một phần “cơ thể” chung, làm sập nhà, ngập úng ruộng đồng, gia súc chết, người bị thương thì hàng triệu học sinh liền đóng góp từng gói mì, bao gạo, quần áo, sách vở,…và hàng triệu sinh viên lên đường để đến nơi cứu nạn. Bởi lẽ Đất Nước là “máu xương” của mình, nên ta yêu thương không kể xiết. Dù đôi khi, chúng ta còn chẳng rõ mình thể hiện tình yêu này thế nào. Nhưng, bạn ơi, khi chúng ta nhắn một tin “Góp đá xây Trường Sa”, thích xem một vài bản tin về tình hình trong nước, thích ăn mãi một món ăn đậm hương vị Việt,.. thì cũng là đang yêu Đất Nước!

Vì lẽ đó, khi người trẻ chúng ta đã có một góc nhỏ dành cho Đất Nước trong tim mình thì ta lại rạo rực một tấm lòng muốn được làm tất cả cho Đất Nước. Điều đó chẳng khác việc ta gieo một bông hoa, hoa lớn lên và ta thích ngửi thích ngắm, ta lại muốn chăm bón nhiều hơn để nó không chóng tàn, để nó mãi mãi làm đẹp hồn ta. Thế nên, tồn tại không tách rời lòng yêu nước là tinh thần, trách nhiệm đối với Đất Nước. Bạn sẽ thấy điều đó khi thấy những công trình tình nguyện đem lại vẻ sạch đẹp cho con đường, ngõ phố, gìn giữ nét đẹp cho quê hương. Bạn sẽ cảm nhân được điều đó khi nghĩ đến mỗi cô nữ sinh hàng ngày mặc chiếc áo dài trắng tinh khôi đi học – giữ cho sự thướt tha, dịu dàng của người con gái Việt trường tồn. Tinh thần trách nhiệm còn bao gồm cả việc hàng năm, biết bao nhiêu thanh niên tự nguyện đăng kí vào quân ngũ, gìn giữ độc lập cho Tổ Quốc. Công dân trẻ có trách nhiệm với chính mình trước tiên như “Kình ngư Vàng” – Ánh Viên ngày ngày luyện tập, cố gắng như “chưa từng đạt được gì”. Thiếu niên có trách nhiệm với mọi người như Thần đồng Đỗ Nhật Nam, trở thành thầy giáo dạy tiếng Anh miễn phí cho trẻ em khi mới hơn 10 tuổi. Có thể bạn sẽ không quá tài năng, không thể mang tận tám Huy chương Vàng về cho Tổ Quốc, không thể trở thành đại sứ của những tổ chức, dịch giả nhỏ tuổi nhất Việt Nam. Bởi, tinh thần, trách nhiệm của người nào cũng tạo nên những kết quả khác nhau nhưng thật ra đều cùng chung một xuất phát điểm. Trách nhiệm của bạn cũng sẽ được vẹn tròn từ danh hiệu học sinh giỏi, danh hiệu sinh viên Năm tốt, danh hiệu dành cho những thế hệ trẻ biết ước mơ, phấn đấu và đầy bản lĩnh.

Bạn có nhớ? Bác đã từng nói: “Non sông Việt Nam có trở nên tươi đẹp được hay không, dân tộc Việt Nam có bước tới đài vinh quang để sánh vai với các cường quốc Năm châu được hay không chính là nhờ một phần lớn ở công học tập của các em”. Bầu trời chỉ mãi sáng khi có vô vàn tinh tú, Đất Nước chỉ muôn đời khi ta biết gắn bó, san sẻ và hóa thân. Đất Nước luôn đổi thay nên lớp trẻ chúng ta phải thật giỏi, thế thì mới có thể chứng minh được lòng yêu nước. Đất Nước sẽ bạt ngàn màu xanh của ruộng lúa, sẽ đầy ắp tôm cả trong khoang tàu đánh bắt nếu người trẻ biết áp dụng kiến thức mình học để giúp đời sống thêm ấm no. Đất Nước sẽ có thêm nhiều tòa cao ốc, những doanh nghiệp thành công nếu người trẻ bản lĩnh, dám nghĩ, dám làm. Tổ Quốc sẽ tràn ngập tiếng cười, niềm vui và hạnh phúc nếu người trẻ dám cho đi, san sẻ ngọn lửa sưởi ấm những trái tim nghèo vùng miền khó khăn. Tên “Việt Nam” sẽ được nâng cao trên trường Quốc Tế nhờ chính những thành tựu, những cống hiến của bạn, của tôi và của tất cả chúng ta đấy!

Như thế, hẳn khi đọc xong những câu thơ của tác giả Nguyễn Khoa Điềm – lời nhắc nhở về tình yêu và trách nhiệm, chúng ta lại muốn hành động ngay cho Đất Nước. Nếu bạn cũng là một thanh niên trong thế hệ trẻ thì ngay từ bây giờ hãy làm thật hết mình khi bắt tay vào việc nhỏ nhất. Chúng ta sẽ học tập thật tốt, rèn luyện phẩm chất và tài năng để mai này được góp những cành hoa, chiếc lá vào vườn hoa Bác đã trồng. Tuổi trẻ hôm nay chỉ đẹp khi làm được điều ý nghĩa. Hãy tham gia vào những hoạt động xã hội, phong trào cuộc thi để phát huy tính năng động, sáng tạo của chính mình! Hãy biết yêu thương, giúp đỡ mọi người vì chúng ta đều mang chung một dòng máu con Rồng cháu Tiên! Chúng ta sẽ tự hào vì mảnh đất quê ta được chính ta chăm nom và vun vén. Và, riêng bạn sẽ chọn yêu thương nhưng chỉ là yêu thương hay yêu thương là dấn thân hết mình?Tuy nhiên, bên cạnh niềm tự hào thì thật đáng thương thay cho một bộ phận lớp trẻ chẳng thiết tha chi lòng yêu nước và tinh thần, trách nhiệm! Đó là kẻ lợi dụng vào tuổi tác mà lười biếng, không lao động. Đó là những đứa con ngổ nghịch, suốt ngày tụ tập, ăn chơi. Là kẻ nghiện game, nghiện hút khi chưa hoàn thành xong chương trình học. Là kẻ rao bán giá trị văn hóa của dân tộc, chạy theo xu hướng ăn mặc chẳng giống ai. Và, có cả những tên tội phạm, đánh mất tuổi hai mươi của mình vào những chất độc cùng cực nguy hại cho xã hội. Đúng là đáng xấu hổ với bao lớp người đi trước. Họ chính là những hạt sạn mà chúng ta cần loại bỏ để những hạt giống trắng tinh khác được tươi nguyên không biến chất!

Dù sông cạn, núi mòn, song trong tâm trí người trẻ phải luôn có một phần cho Đất Nước. Bác đã từng nói: “Nhiệm vụ của thanh niên không phải là hỏi nước nhà đã cho mình những gì. Mà phải tự hỏi mình đã làm gì cho nước nhà?”, Đất Nước chỉ phát triển nếu chúng ta biết tưới lên bao điều tốt đẹp, Đất Nước chỉ muôn đời khi người trẻ biết gìn giữ và đắp xây. Hãy biết quý trọng từng phần xác thịt, chăm chút từng phần máu xương bởi máu xương và xác thịt đó mang linh hồn của Đất Nước.