Tự giác trong học tập là chủ động làm việc, học tập mà không cần ai nhắc nhở hay giám sát. Không có sáng tạo nếu không có tự giác và ngược lại, tự giác học tập sẽ giúp học sinh vươn tới sáng tạo trong công việc học tập và trong cuộc sống. Ngày nay, nhiều học sinh không có ý thức tự giác học tập. Các bạn tỏ ra lười biếng, bỏ bê việc học, xem thường kiến thức, không tích cực nghe giảng ở lớp, học bài và làm bài ở nhà khiến cho kết quả học tập yếu kém, hiểu biết nông cạn, tư duy sơ sài, kĩ năng sống vụng về. Sự thật ấy thật đáng lo ngại. Rèn luyện tính tự giác trong học tập đối với học sinh là nhiệm vụ rất quan trọng bởi nó giúp mở rộng sự hiểu biết về mọi mặt, rèn luyện được kĩ năng cần thiết cho bản thân, góp phần xây dựng quan hệ tập thể lành mạnh, thân ái. Học sinh biết tự giác học tập sẽ mau tiến bộ và được mọi người tôn trọng và quý mến. Để rèn luyện ý thức và hình thành tính tự giác trong học tập, mỗi học sinh cần xây dựng cho mình một ước mơ, sóng có khát vọng, biết tuân thủ kỉ luật, học tập có kế hoạch, không ngại khó khăn, gian khổ, quyết tâm đạt được kết quả học tập tốt đẹp. Tính tự giác trong học tập chính là cơ sở hình thành nên tính tự lập, tự chủ và bản lĩnh làm việc thành công của học sinh sau này.