1. Mở bài:

Trong cuộc sống, đôi khi những khó khăn của hoàn cảnh làm ảnh hưởng tới việc phát huy khả năng của con người. Chính từ những kinh nghệm đúc kết của bản thân mình nên chúng ta có câu tục ngữ:  "cái khó bó cái khôn”.

2. Thân bài:

Giải: giải thích câu tục ngữ:" Cái khó bó cái khôn":

• Cái khó: là những khó khăn trở ngại trong cuộc sống mà mỗi người chúng ta ai trong đời cũng từng mắc phải
• Cái khôn: là khả năng suy nghĩ sáng tạo cũng như những nhận thức đúng đắn về sự vật, sự việc, dự tính, phán đoán được tình huống phát triển của sự việc, đề ra cách thức giải quyết vấn đề không đề gặp phải.
• bó: là cái trói buộc kìm hãm
•  Cái khó bó cái khôn: Những khó khăn trong cuộc sống thường hạn chế nhiều đến việc phát huy tài năng, sức sáng tạo của con người

Bình: Khẳng định lại tính đúng sai của vấn đề:

• Mặt đúng: Con người bao giờ cũng chịu ảnh hưởng, tác động của hoàn cảnh (ít hay nhiều). Chẳng hạn, những bạn có điều kiện thuận lợi như gia đình giàu có, thời gian nhiều, tài liệu đủ, thầy giỏi, bạn tốt.. .sẽ có thể học tốt hơn những bạn nhà nghèo, thời gian dành cho học tập ít. điều kiện lài liệu, thầy, bạn...cũng thiếu thốn.
• Mặt chưa đúng: Bài học mà câu tục ngữ nêu ra còn phiến diện, chưa đánh giá đúng mức vai trò của cá nhân trong việc vươn lên trên hoàn cảnh, thậm chí cải tạo hoàn cảnh. Bằng chứng là nhiều bạn có hoàn cảnh khó khăn vẫn học tốt, ngược lại nhiều bạn có điều kiện thuận lợi nhưng do ỷ lại nên vẫn học yếu.

Luận: Đưa ra kết luận, nêu ra những ví dụ điển hình chứng minh cho câu tục ngữ

Rút: Đưa ra bài học cho bản thân và mọi người:

• Trước khi suy tính vấn đề gì cần tính đến những điều kiện khách quan để hạn chế tối đa sự phụ thuộc của vấn đề đó vào yếu tố bên ngoài.
• Trong hoàn cảnh nào cũng cần đặt lên hàng đầu sự nỗ lực chủ quan, lấy ý chí và nghị lực để vượt qua khó khăn.