LH Quảng cáo: lazijsc@gmail.com

Bài tập  /  Bài đang cần trả lời

Nhà thơ Xuân Diệu từng cho rằng "Thơ hay là hay cả hồn lẫn xác, hay cả bài". Qua bài thơ "Cảnh khuya" của Hồ Chí Minh hay làm sáng tỏ nhận định trên

Nhà thơ Xuân Diệu từng cho rằng: "Thơ hay là hay cả hồn lẫn xác, hay cả bài". Qua bài thơ "Cảnh khuya" của Hồ Chí Minh hay làm sáng tỏ nhận định trên.
Help meeee...

2 trả lời
Hỏi chi tiết
13.686
21
23
Hùng Dũng
03/04/2021 16:05:49
+5đ tặng

 Lêonit Lêonop từng nói: “Mỗi tác phẩm phải là một phát minh về hình thức và khám phá về nội dung”. Còn nhà thơ Xuân Diệu cho rằng: “Thơ hay là hay cả hồn lẫn xác, hay cả bài”. Một bài thơ hay là một bài thơ đẹp cả ở nội dung lẫn hình thức nghệ thuật. Thiếu một trong hai thứ, giá trị bài thơ sẽ giảm đi nhiều, thậm chí là không giá trị gì. Ý kiên của nhà thơ Xuân Diệu là một lời nhắc nhở người nghệ sĩ phải có ý thức trách nhiệm cao cả về cái đẹp hoàn hảo trong sáng tạo nghệ thuật.

     Mượn ảnh “hồn” và “xác”, Xuân Diệu muốn khẳng định cái đẹp toàn diện của thi ca và mối liên hệ khăng khít, không tể tách rời của nội dung và hình thức chả một tác phẩm thi ca; đồng thời khẳng định tầm quan trọng chả người nghệ sĩ trong sáng tạo nghệ thuật.“Hồn” tức là phần nội dung, là ý nghĩa của bài thơ, là cái chỉ có thể cảm nhận chứ không thể nhìn thấy. “Xác” tức là nói đến hình thức nghệ thuật của bài thơ thể hiện ở thể loại, việc tổ chức ngôn từ, hình ảnh, nhịp điệu, cấu tứ… là phần có thể nhìn thấy được.Như vậy, theo Xuân Diệu, một bài thơ hay là ở đó có sự sáng tạo độc đáo cả về nội dung lẫn hình thức nghệ thuật, nó đủ sức khơi gợi ở người đọc những tình cảm cao đẹp và tạo được ấn tượng sâu sắc, khó quên. Chỉ khi đó thơ mới đạt đến vẻ đẹp hoàn mĩ của một chỉnh thể nghệ thuật.Ý kiến của Xuân Diệu hoàn toàn xác đáng bởi nó xuất phát từ đặc thù sáng tạo của văn chương nghệ thuật. Cái hay của một tác phẩm văn học được tạo nên từ sự kết hợp hài hòa giữa nội dung và hình thức. Một nội dung mới mẻ có ý nghĩa sâu sắc phải được truyền tải bằng một hình thức phù hợp thì người đọc mới dễ cảm nhận, tác phẩm mới có sức hấp dẫn bền lâu.Cái hay, cái đẹp ở hình thức có thể bắt chước được, có thể tô vẽ được còn cái hay nội dung phải là cái hay độc đáo, cái hay duy nhất. Một bài thơ có nội dung hay khi nó là tiếng nói của trái tim nhà thơ, là tiếng nói  của lương tri nhân loại.Bài thơ “Ông đồ” của Vũ Đình Liên là bài thơ như thế. Nó hay cả hồn lẫn xác, hay cả bài, hay bây giờ và hay đến cả mai sau. Qua bài thơ “Ông đồ”, Vũ Đình Liên thể hiện niềm cảm thương sâu sắc đối với một lớp người đang trở nên lạc lõng và bị gạt ra ngoài lề cuộc đời; là niềm hoài cổ của tác giả với một nét đẹp truyền thống của dân tộc (thú chơi câu đối ngày Tết) bị tàn phai. Đó là cái hay thứ nhất và cũng là cái hay làm nên ý nghĩa nhân văn cao cả của bài thơ.Ở khổ thơ đầu, qua hình ảnh ông đồ xưa trong thời kì huy hoàng, tác giả gửi gắm niềm kính trọng, ngưỡng mộ và nâng niu nét đẹp văn hóa truyền thống của dân tộc:

“Mỗi năm hoa đào nở
Lại thấy ông đồ già
Bày mực Tàu, giấy đỏ
Bên phố đông người qua

Bao nhiêu người thuê viết
Tấm tắc ngợi khen tài:
“Hoa tay thảo những nét
Như phượng múa, rồng bay”

Ông đồ xuất hiện bên phố phường đông đúc vào mỗi dịp tết đến xuân về. Không khí mùa xuân, hình ảnh “hoa đào nở” đã tươi thắm nay lại thêm “mực tàu giấy đỏ” làm mọi nét vẽ trong bức tranh tả cảnh ông đồ rõ nét, tươi vui, tràn đầy sức sống. Từ “lại” diễn tả sự xuất hiện đều đặn của ông đồ với mùa xuân cùng với công việc viết chữ Nho. Nét đẹp cổ kính và trang nghiêm của ngày tết, kết hợp với hình ảnh ông đồ với chữ thánh hiền khiến cho bức tranh gây được tình cảm kính trọng và gần gũi biết bao.Dòng người đông đúc đều quan tâm và ngưỡng mộ, khâm phục tài viết chữ của ông đồ. (Bao nhiêu người thuê viết/Tấm tắc ngợi khen tài). Nghệ thuật so sánh và thành ngữ “Như phượng múa rồng bay” làm toát lên vẻ đẹp của nét chữ phóng khoáng, bay bổng,… Ông đồ trở thành tâm điểm chú ý của mọi người, là đối tượng của sự ngưỡng mộ. Ông nổi bậc như một pho sử sống, tài hoa và đáng kính. Đó là thời chữ Nho còn được mến mộ, nhà Nho được trọng dụng.Hai khổ thơ tiếp theo tác giả vẽ lên bức tranh ông đồ thời nay, một kẻ sĩ lạc lõng, lẻ loi giữa giữa dòng đời xuôi ngược:

“Nhưng mỗi năm mỗi vắng
Người thuê viết nay đâu?
Giấy đỏ buồn không thắm
Mực đọng trong nghiên sầu…

Ông đồ vẫn ngồi đấy
Qua đường không ai hay
Lá vàng rơi trên giấy
Ngoài trời mưa bụi bay”.

Mùa xuân vẫn tuần hoàn theo thời gian, vạn vật  đổi, tưởng chừng như ông đồ, một vẫn mãi cùng mùa xuân vẽ nên cuộc sống dân tộc đến muôn đời. Thế nhưng, thật tàn nhẫn, mùa xuân đã đến, phố vẫn đông người qua nhưng ông đồ đã bị lãng quên từ bao giờ. Khi văn hoa Tây phương thắng thế, nền Nho học bị thất sủng, người ta không còn mảy may quan tâm đến ông đồ, đến chữ ông đồ viết, đến nền văn hoá vốn đã tồn tại đến nghìn năm qua của dân tộc. Quốc hồn, quốc túy bị xem thường và hình ảnh đại diện của nó cũng bị bứt bỏ ra khỏi tầm nhìn.Câu hỏi tu từ và biện pháp nghệ thuật nhân hóa (Giấy đỏ buồn không thắm/Mực đọng trong nghiên sầu) lan tỏa nỗi buồn, thấm cả vào những vật vô tri vô giác. Tất cả như đồng cảm với nỗi niềm của ông đồ trước con người và thời thế. Nghệ thuật tả cảnh ngụ tình (Lá vàng rơi trên giấy/ Ngoài giời mưa bụi bay) gợi không gian buồn thảm, vắng lặng nhấn mạnh sự lẻ loi, bẽ bàng của ông đồ…Thiên nhiên đồng cảm, còn con người thì vô tình đến đáng sợ. Một nét đẹp văn hóa dân tộc bị mai một, chữ Nho đã trở nên lỗi thời, những người như ông đồ bị rơi vào quên lãng. Ông đồ trở thành “di tích tiều tụy đáng thương của một thời tàn”. Đó cũng là tiếng thở dài của thế gian trước một lớp người sắp chìm vào quá vãng.Khổ thơ cuối tác giả dùng để bày tỏ nỗi lòng, khơi gợi ở người đọc niềm thương xót đối với ông đồ cũng như đối với một nét đẹp văn hóa của dân tộc bị mai một:

“Nam nay đào lại nở
Không thấy ông đồ xưa
Những người muôn năm cũ
Hồn ở đâu bây giờ?”

Tết đến, xuân về, hoa đào vẫn nở nhưng không còn thấy ông đồ xưa. Sau mỗi năm ông đồ đã già và giờ đây đã trở thành người thiên cổ chăng? Sự đối lập giữ mùa xuân và ông đồ không biết hình thành từ bao giờ. Xưa rất gắn kết, giờ xa cách vô cùng. Cái khoảng cách mênh mong ấy càng khiến cho người thấy chua chát, xót thương.Câu hỏi tu từ thể hiện niềm cảm thương của tác giả cho những nhà nho danh giá một thời, nay bị lãng quên vì thế thời thay đổi, thương tiếc những giá trị tốt đẹp bị lụi tàn và không bao giờ trở lại.Bài thơ ông đồ đâu chỉ hay ở nội dung mà còn hay ở cả nghệ thuật biểu hiện. Trước hết, nhan đề bài thơ ngắn gọn nhưng gợi nhiều liên tưởng, chứa đựng chiều sâu chủ đề tư tưởng mà tác giả muốn gửi gắm qua thi phẩm. Hai tiếng ông đồ vang lên vừa gần gũi, ấm áp vừa xa lạ đến vô cùng. Ngày nay, ta đâu còn có thể trông thấy ông đồ chân thực nữa. Ông chỉ còn là hoài niệm, là nỗi nhớ thương mà dân tộc mãi còn muốn níu kéo.Mạch cảm xúc, mạch ý tạo thành tứ thơ tự nhiên theo dòng thời gian. Kết cấu bài thơ giống như một câu chuyện kể về cuộc đời của ông đồ: Mở đầu câu chuyện ông đồ là tâm điểm mọi sự chú ý của công chúng, cùng thời gian ông dần bị quên lãng, đến cuối bài thơ ông đồ đã chìm vào quá khứ, từ đó nhà thơ bộc lộ tự nhiên niềm thương người và tình hoài cổ trước cảnh cũ người đâu.Thể thơ ngũ ngôn gieo vần chân, lời thơ bình dị nhưng sâu lắng, cô đọng, kết cấu đầu cuối tương ứng chặt chẽ. Hình ảnh thơ giản dị, ngôn ngữ thơ hàm súc, gợi hình, gợi cảm. Kết cấu đầu cuối tương ứng, sử dụng câu hỏi tu từ, nhân hóa, bút pháp tả cảnh ngụ tình,… gieo vào lòng người đọc niềm tiếc thương, day dứt.Giọng điệu trầm lắng, xót xa thể hiện đúng tình cảnh của nhân vật trữ tình và hồn thơ của tác giả. Nhịp thơ rộn ràng, tươi vui, lúc khoan thai, chậm rãi, lúc ngập ngừng, nghẹn nghẹn như dẫn bước người độc đi qua những trang sử của dân tộc, gieo vào lòng người nỗi ưu tư thiên cổ.Sức hấp dẫn từ nội dung và nghệ thuật của bài thơ Ông đồ đã tác động sâu sắc đến người đọc bao thế hệ, khơi gợi niềm cảm thương chân thành đối với những nhà nho danh giá một thời, nay bị lãng quên vì thế thời thay đổi, thương tiếc giá trị văn hóa tốt đẹp bị lụi tàn.Câu nói của nhà thơ Xuân Diệu là bài học cho người nghệ sĩ: Bằng tài năng và tâm huyết của mình, nhà thơ hãy sáng tạo nên những thi phẩm hay và giàu sức hấp dẫn từ nội dung đến hình thức. Điều đó vừa là thiên chức vừa là trách nhiệm của nhà thơ, là yêu cầu thiết yếu, sống còn của sáng tạo nghệ thuật.Đối với người đọc, cần thấy thơ hay là hay cả hồn lẫn xác. Từ đó có sự tri âm, sự đồng cảm với tác phẩm, với nhà thơ để có thể sẻ chia những tình cảm đồng điệu. Khi ấy, thơ sẽ có sức sống lâu bền trong lòng người đọc nhiều thế hệ.

      Giá trị của một tác phẩm nghệ thuật trước hết là ở giá trị tư tưởng của nó. Nhưng là tư tưởng đã được rung lên ở các bậc tình cảm, trở thành hồn tính, chứ không phải là cái tư tưởng nằm thẳng đơ trên trang giấy. Có thể nói, tình cảm của người viết là khâu đầu tiên cũng là khâu sau cùng trong quá trình xây dựng tác phẩm lớn. Tất cả nếu được dung chứa trong một thể thức đẹp thì nó mới làm nên giá trị của bài thơ. Nhận định của Xuân Diệu quả thực hết sức có lí.

Mở khóa để xem toàn bộ nội dung trả lời

(?)
Bạn đã đạt đến giới hạn của mình. Bằng cách Đăng ký tài khoản, bạn có thể xem toàn bộ nội dung trả lời
Cải thiện điểm số của bạn bằng cách đăng ký tài khoản Lazi.
Xem toàn bộ các câu trả lời, chat trực tiếp 1:1 với đội ngũ Gia sư Lazi bằng cách Đăng nhập tài khoản ngay bây giờ
Tôi đã có tài khoản? Đăng nhập
21
9
Keizai Kakikomi
08/04/2021 13:24:36
+4đ tặng
Chủ tịch Hồ Chí Minh (1890-1969) là vị lãnh tụ vĩ đại của dân tộc và cách mạng VN. Người đã lãnh đạo nhân dân ta đấu tranh giành độc lập dân tộc, thống nhất tổ quốc và xây dựng xã hội chủ nghĩa. Chủ tịch Hồ Chí Minh còn là danh nhân văn hóa thế giới, là một nhà thơ lớn. Bài thơ Cảnh khuya được Người sáng tác ở chiến khu Việt Bắc, trong những năm đầu của cuộc kháng chiến chống Pháp (1946-1954). Cuối năm 1947, quân Pháp ồ ạt tấn công lên Việt Bắc hòng tiêu diệt lực lượng chủ yếu và cơ quan đầu não lãnh đạo kháng chiến. Chiến dịch Việt Bắc của ta đã làm thất bại âm mưu của địch và làm tiêu diệt nhiều lực lượng của chúng. Bài thơ Cảnh khuya của tác giả Hồ Chí Minh đã vẽ nên một bức tranh thiên nhiên tuyệt đẹp ở chiến khu Việt Bắc, cùng với đó là thể hiện tình yêu thiên nhiên. thú lâm tuyền, tinh thần lạc quan và tinh thần thép của người chiến sĩ cách mạng Hồ Chí Minh. Ông hoàng thơ tình Xuân Diệu từng có ý kiến rằng "Thơ hay là hay cả hồn lẫn xác, hay cả bài". Theo em, đây là một quan điểm hoàn toàn chính xác và đúng đắn với bài thơ Cảnh khuya.
 
Thơ hay là một bài thơ không những truyền tải thành công một nội dung, một thông điệp tới bạn đọc mà còn gây ấn tượng sâu sắc với bạn đọc và để lại một giá trị nào đó đối với bạn đọc, với đời sống con người. Hồn của bài thơ là thông điệp, là nội dung, là hồn cốt, là giá trị tư tưởng mà bài thơ truyền tải tới bạn đọc. Hồn của bài thơ chính là nội dung truyền tải tới bạn đọc và gây ấn tượng tới người đọc. Xác của bài thơ là những dấu hiệu nghệ thuật, những hình thức nghệ thuật mà tác giả sử dụng trong bài thơ để truyền tải được phần "hồn". Chính vì thế, một bài thơ hay, xuất sắc chính là một bài thơ hay cả phần hồn cả phần xác, vừa có những dấu hiệu nghệ thuật để truyền tải được nội dung. Bài thơ hay chính là những bài thơ để lại ấn tượng sâu sắc và lâu dài cho bạn đọc.
 
Câu thơ đầu tiên "Tiếng suối trong như tiếng hát xa" đã gợi ra âm thanh tiếng suối trong màn đêm tĩnh mịch ơ Việt Bắc. Âm thanh tiếng suối trong trẻo được so sánh với âm thanh tiếng hát xa vọng lại. Hình ảnh so sánh tuyệt đẹp này cho thấy sự tài hoa trong thơ Bác. Trong màn đêm tĩnh mịch của núi rừng Việt Bắc, người đọc dường như nghe thấy được âm thanh trong trẻo, róc rách và bình yên của tiếng suối từ xa vọng lại. Tiếp theo, câu thơ thứ hai đã cho thấy nghệ thuật tả cảnh tài hoa vô cùng của nhà thơ Hồ Chí Minh "Trăng lồng cổ thụ bóng lồng hoa". Hình ảnh của vầng trăng thường xuyên xuất hiện trong thơ của Bác, lúc nào cũng là một hình ảnh thiên nhiên tuyệt đẹp hoặc là một người bạn tri âm tri kỷ. Có lẽ cũng vì lý do này mà ta nói "Thơ Bác đầy trăng". Bác Hồ sử dụng nghệ thuật gợi tả để miêu tả vầng trăng thiên nhiên và cảnh rừng núi. Chỉ bằng một câu thơ, người đọc đã có thể hình dung ra được bức tranh tuyệt đẹp của núi rừng việt Bắc vào một đêm trăng sáng. Vầng trăng trên cao chiếu bóng lồng lộng xuống những tán cây cổ thụ, và bóng của những tán cây cổ thụ ấy lại lồng vào hoa cỏ bên dưới. Người đọc có thể hình dung được tầng tầng lớp không gian của núi rừng thiên nhiên. Đó là một không gian tầng tầng lớp lớp đan xen nhau, tạo nên một không gian tuyệt đẹp mà tĩnh mịch nơi núi rừng Việt Bắc. Vì thế, chỉ với hai câu thơ mà nhà thơ đã vẽ nên được cả một không gian thiên nhiên có đầy đủ hình ảnh và âm thanh tuyệt vời. Đến hai câu thơ cuối "Cảnh khuya như vẽ Người chưa ngủ/Chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà"đã khẳng định được vẻ đẹp nên thơ, trữ tình tuyệt vời của thiên nhiên núi rừng Việt Bắc. Và Bác cũng lí giải nguyên nhân vì sao Người chưa ngủ. Đó chính là lo nỗi nước nhà, lo cho nhân dân , lo cho sự nghiệp giải phóng dân tộc, nước nhà vẫn chưa được giải phóng hoàn toàn. Đến đây bạn đọc hoàn toàn có thể cảm nhận được toàn bộ giá trị tư tưởng tuyệt vời và cao cả trong bài thơ của Bác. Ta không chỉ thấy được tình yêu thiên nhiên của Bác, sự hòa hợp với thiên nhiên và thú lâm tuyền của Bác, mà ta còn thấy được đó là nỗi lo lắng cho vận mệnh nhân dân của vị lãnh tụ vĩ đại, thấy được tinh thần lạc quan và tinh thần kháng chiến thép của Người. Ở Người, ta không chỉ thấy được sự hài hòa giữa chất cổ điển và hiện đại, mà còn thấy được chất chiến sĩ và chất thi sĩ. Tất cả hài hòa tổng hợp nên nhân cách tuyệt vời của Chủ tịch Hồ Chí Minh. 
 
Tóm lại, bài thơ Cảnh khuya của tác giả Hồ Chí Minh chính là điển hình mẫu mực của một bài thơ hay toàn diện, cả về nội dung và nghệ thuật. Từ đó, ta thấy được sự tài hoa của Người, thấy được chất thi sĩ hài hòa với chất chiến sĩ, thấy được một bài thơ xuất chúng của nền thơ ca cách mạng VN.
Hinh truong
bạn có chắc chắn đây là bài văn nói lên nhận định của HOÀI THANH
Hinh truong
hãy nêu lên dẫn chứng
Hinh truong
bạn phải đưa ra được ;-

Bạn hỏi - Lazi trả lời

Bạn muốn biết điều gì?

GỬI CÂU HỎI
Học tập không giới hạn cùng học sinh cả nước và AI, sôi động, tích cực, trải nghiệm
Bài tập liên quan
Bài tập Ngữ văn Lớp 8 mới nhất

Hôm nay bạn thế nào? Hãy nhấp vào một lựa chọn, nếu may mắn bạn sẽ được tặng 50.000 xu từ Lazi

Vui Buồn Bình thường

Học ngoại ngữ với Flashcard

×
Trợ lý ảo Trợ lý ảo
×
Gia sư Lazi Gia sư