Mở bài

Tức cảnh Pác Bó là một trong những bài thơ tứ tuyệt hay nhất của Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Bài thơ thể hiện cảm hứng trữ tình và tình thân lạc quan của Bác trong hoàn cảnh hoạt động cách mạng khó khăn gian khổ.

Thân bài

* Hoàn cảnh ra đời của bài thơ:

- Sau sự kiện thực dân Pháp đầu hàng phát xít Đức (tháng 6 năm 1940), Bác đang ở Trung Quốc, chuẩn bị về nước để trực tiếp lãnh đạo phong trào cách mạng.

- Tháng 2/1941, Bác về Pác Bó, chọn nơi này làm của điểm hoạt động. Bác sống trong điều kiện vô cùng gian khổ, thiếu thốn.

* Phân tích nội dung bài thơ:

+ Ba câu thơ đầu:

- Miêu tả điều kiện sống và làm việc của Bác (nơi ở, bữa ăn, phương tiện làm việc) hoàn toàn dựa vào những thứ có sẵn của thiên nhiên. Bác ở trong hang đá lạnh lẽo, ẩm ướt, quanh quẩn trong một phạm vi rất hẹp vì đang hoạt động bí mật: Sáng ra bờ suối, tới vào hang, nhưng Bác đã biến nó thành nếp sống ung dung, tự tại. Ăn thì chỉ có cháo bẹ, rau măng. Làm việc bằng bàn đá chông chênh ven suối.

- Sự đối lập giữa hai hình ảnh: Bàn đã chông chênh (hết sức thô sơ) với công việc dịch sử Đảng vô cùng quan trọng thể hiện tác phong giản dị và tâm tư tưởng cao rộng của Bác Hồ một lãnh tụ cách mạng vô sản kiệt xuất.

+ Câu thứ tư:

- Cảm tưởng chung của Bác: Cuộc đời cách mạng thật là sang! Cách nói hóm hỉnh, thâm thuý, thể hiện niềm lạc quan lớn lao bắt nguồn từ lòng tin vào lí tưởng và tương lai tươi sáng của cách mạng Việt Nam.

Kết bài

Bài thơ tứ tuyệt ngắn gọn, hàm súc, giúp chúng ta hiểu thêm về quãng đời cách mạng gian nan của Bác lúc mới về nước.

Bài thơ tả tiếng hát trữ tình của tâm hồn Bác, là bài học sâu sắc về quan điểm sống đúng đắn của người chiến sĩ cách mạng.