Kho tàng tục ngữ của nhân dân ta vô cùng phong phú và giàu ý nghĩa. Mỗi câu tục ngữ như một kinh nghiệm đúc kết của nhân dân ta. Chúng ta không thể nào quên những bài học được rút ra từ những câu tục ngữ ấy. Tiêu biểu là câu tục ngữ “một con ngựa đau cả tàu bỏ cỏ”. Câu tục ngữ ấy thật sự để lại những bài học kinh nghiệm cho ta.

Tinh thần yêu thương một tổ chức một cộng đồng hay nói rộng ra là toàn xã hội là một trong những truyền thống tốt đẹp của dân tộc ta. Bàn về vấn đề này có rất nhiều câu ca dao khuyên con người phải yêu thương giúp đỡ lẫn nhau để cùng vượt qua mọi khó khăn gian khổ. Vấn đề ấy được nhắc đến thường xuyên qua lời dạy dỗ của cha mẹ thầy cô từ khi chúng ta còn rất nhỏ qua câu tục ngữ “Một con ngựa đau cả tàu bỏ cỏ”.

Trước hết chúng ta cần phải hiểu câu tục ngữ có ý nghĩa như thế nào. Con ngựa là một loài động vật có sức khỏe, là một loại động vật ăn rất nhiều. Còn “tàu” là cái máng lợn hoặc là chuồng ngựa. Ở đây tàu có nghĩa là một chuồng ngựa. Câu tục ngữ có nghĩa là khi một con ngựa trong đàn mà bị ốm không ăn được thì cả đàn ngựa đó cũng không muốn ăn gì cả mà chăm sóc con ngựa bị ốm để nó mau chóng khỏi bệnh khỏe để cùng chơi đùa với chúng. Dân gian đã mượn hình ảnh một con vật nuôi ở đây là con ngựa một con vật vốn thân thiết với con người để nói đến một vấn đề sâu sắc về con người “Một con ngựa đau” hàm ý chỉ sự hoạn nạn khó khăn của một cá thể còn “cả tàu bỏ cỏ” thể hiện sự sẻ chia của cả một đồng loại. Câu thành ngữ đã nói lên sự sẻ chia khi gặp khó khăn hoạn nạn tinh thần tương ái của cộng đồng luân quan tâm của một tập thể đến một cá thể trong xã hội.

Trong cuộc sống ai cũng có lúc gặp phải những khó khăn hoạn nạn trong cuộc sống. Trước hết đó là trong một tập thể, đó là sự quan tâm chăm sóc đến nhau của một tập thể đối với một cá nhân. Đó là mối quan tâm của cha mẹ của anh chị em đối với ta khi ta gặp khó khăn trong cuộc sống. Đó chỉ cần là những lời động viên an ủi thôi cũng khiến cho chúng ta ấm lòng cảm thấy tự tin hơn và dường như những nỗi khó khăn cũng được voi khi phần nào. Đó cũng là sự quan tâm của một tập thể lớp đối với một bạn trong lớp khi bạn ấy gặp khó khăn trong gia đình hay những chuyện trong cuộc sống


 
Trong kho tàng ca dao dân ca Việt Nam ta cũng bắt gặp không ít những câu tục ngữ, ca dao như thế. Đó là: “Lá lành đùm lá rách”, “Thương người như thể thương thân”.

Hay:

“Nhũ điều phủ lấy giá gương
Người trong một nước phải thương nhau cùng”

Qua đó ta mở rộng vấn đề ra một vấn đề rộng lớn hơn. Đó chính là sự đoàn kết trong cả một cộng đồng một xã hội, ý thức đoàn kết cả một xã hội lại với nhau chứ không dừng lại ở một tập thể. Đó là truyền thống quý báu của dân tộc ta, người Việt Nam ta từ xưa đến nay đã biết rất rõ ý nghĩ của câu ca dao này. Nhưng với một lớp nghĩa rộng hơn thì đã là con người thì ai cũng cần có một cuộc sống hạnh phúc, tốt đẹp vì thế việc chia sẻ những gì mình có thật sự rất quan trọng trong cuộc sống để có thêm nhiều niềm vui hơn và để bớt đi những giọt nước mắt rơi xuống.

Con người cần phải yêu thương nhau bởi một dân tộc nếu không hòa nhập với cộng động với xã hội thì cũng như là người đó không tồn tại trong xã hội. Con người sống một mình luôn cô đơn không tìm được ý niệm của cuộc sống và thật tẻ nhạt khi ta không thể sẻ chia cùng ai đó một niềm vui to lớn của cuộc đời hay những nỗi buồn không biết san sẻ cùng ai. Khi đó cũng rất cần cố kết cộng đồng cùng nhau xây dựng xã hội. Tình cảm cộng đồng sẽ tạo nên một sức mạnh to lớn về cả vật chất và tinh thần khiến con người vượt qua bao khó khăn chiến thắng kẻ thù và hướng tới cuộc sống ấm no hạnh phúc. Những hành động nhỏ giúp đỡ mọi người khiến chúng ta cảm thấy ấm lòng hơn trong những ngày đông giá rét xua tan đi mọi lo lắng phiền muộn khiến ta yêu thương cuộc đời yêu thương con người hơn và điều đó thật đáng quý biết bao. Bên cạnh đó ta cũng cần phê phán thói dửng dưng trước những nỗi đau của người khác. Ta cũng thấy thật thất vọng khi gần đây đức tính đoàn kết yêu thương cộng đồng của nhân dân ta ngày càng xuống dốc. Đó là thái độ thờ ơ mỗi khi những người gặp tai nạn giữa đường. Họ không những không giúp đỡ như gọi một cú điện thoại cho xe cấp cứu mà còn túm năm tụm ba người chụp ảnh người quay phim người bàn tán. Đó là một bộ phận nhở những người dân hiện nay có tư tưởng “đèn nhà ai nhà nấy rạng” Tinh thần đoàn kết đã được đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh nhìn nhận một cách rất rõ nét “nhân dân ta có một lòng nồng nàn yêu nước. Đó là một truyền thống quý báu của ta. Từ xưa đến nay mỗi khi tổ quốc bị xâm lăng tinh thần ấy lại sôi nổi nó kết thành một làn sóng vô cùng mạnh mẽ to lớn nó lướt qua mọi nguy hiểm khó khăn nó nhấn chìm cả lũ bán nước và lũ cướp nước”. Hưởng ứng phong trào đại đoàn kết dân tộc của Bác của đảng chúng ta hãy cùng nhau giúp đỡ những người xung quanh mình dù là những việc nhỏ nhất.

Câu tục ngữ “Một con ngựa đau cả tàu bỏ cỏ” mãi là một lời dạy bảo triết lí đối với chúng ta. Câu tục ngữ khuyên chúng ta hãy luôn quan tâm yêu thương đối với những người xung quanh và cao hơn đó chính là ý thức đoàn kết cố kết lịa cộng đồng.