Tinh thần tự học là ý thức tự rèn luyện tích cực để thu nhận kiến thức và hình thành kỹ năng cho bản thân. Tự học cũng có nhiều hình thức: có khi là tự mày mò tìm hiểu hoặc có sự chỉ bảo, hướng dẫn của thầy cô giáo… Song dù ở hình thức nào thì sự chủ động tiếp nhận tri thức của người học vẫn là quan trọng nhất.

- Yêu cầu: trình bày suy nghĩ về tinh thần tự học của học sinh hiện nay.

- Dạng đề: Nghị luận về một hiện tượng đời sống.

- Phạm vi tư liệu, dẫn chứng : những sự việc, con người quan sát được trong thực tế đời sống.

- Phương pháp lập luận chính : giải thích, phân tích, bình luận.

- Luận điểm 1: Giải thích khái niệm về tinh thần tự học.

- Luận điểm 2: Vai trò, lợi ích của tinh thần tự học

- Luận điểm 3: Làm thế nào để tự học có hiệu quả ?

a) Mở bài:

- Giới thiệu vấn đề cần nghị luận: tinh thần tự học.

Ví dụ: Muốn học tập thật tốt, mỗi học sinh chúng ta không chỉ tiếp thu những kiến thức mà thầy cô dạy trên lớp mà còn cần có một phương pháp học tập phù hợp, có tinh thần tự học, có ý thức tự giác trong học tập.

b) Thân bài:

* Giải thích khái niệm

- Học là thu nhận kiến thức từ người khác truyền lại, rèn luyện thành kỹ năng, nhận thức cho mình.

- Tự học là tự nỗ lực, khám phá và tìm kiếm các kiến thức một cách chủ động, tự lập tích cực.

- Tinh thần tự học là thái độ nghiêm túc, chăm chỉ cần mẫn, rèn luyện bền bỉ, không ngại khó khăn, vất vả của bản thân khi chủ động tiếp thu và lĩnh hội tri thức không thụ động.

-> Tinh thần tự học là phương pháp học tập tốt giúp chúng ta tiến bộ trong học tập.

* Vai trò, lợi ích của tinh thần tự học

- Tinh thần tự học giúp ta nắm bắt kiến thức sâu rộng và chủ động hơn.

- Tiếp thu và làm chủ kiến thức nhanh chóng

- Củng cố và giúp nắm vững kiến thức đã học

- Giúp ta ghi nhớ lâu và vận dụng những kiến thức đã học một cách hữu ích hơn trong cuộc sống.

- Phát huy khả năng sáng tạo của bản thân.

- Kết quả học tập được nâng cao.

- Bài học trở nên hứng thú, nhiệt tình và say mê hơn.

- Giúp học sinh năng động hơn trong học tập.

- Phát triển kĩ năng tìm kiếm, phân tích và tổng hợp thông tin.

- Xây dựng cho bản thân tính dẻo dai, bền bỉ và nghị lực vượt khó.

...

* Làm thế nào để tự học có hiệu quả ?

- Cần tích cực suy nghĩ, ghi chép, sáng tạo khi nghe giảng, đọc sách hay làm bài tập nhằm rút ra những kiến thức cần thiết, hữu ích cho bản thân.

- Chủ động mày mò tìm hiểu hoặc có sự chỉ bảo, hướng dẫn của giáo viên.

- Tự học ở trường, tự học ở nhà, tự học ngoài xã hội...

- Với những vấn đề chưa rõ, chưa hiểu, cần phải trình bày ý kiến của mình với người dạy để hiểu và nắm chắc kiến thức.

- Biết vận dụng kiến thức đã học vào thực tế đời sống

- Có kế hoạch tự học theo hướng dẫn hoặc theo hệ thống để đạt hiệu quả cao hơn

- Học cách tư duy và chủ động tiếp cận nguồn tri thức...

- Không tiếp cận, hiểu kiến thức một cách thụ động, nông cạn

* Bài học nhận thức và hành động

- Mỗi chúng ta cần nâng cao ý thức, tinh thần tự học, tự tìm tòi khám phá, năng động sáng tạo, không lười nhác

- Cần chủ động, tích cực, sáng tạo, độc lập trong học tập để chiếm lĩnh tri thức, vươn tới những ước mơ, hoài bão của mình.

- Phê phán lối học tủ, học vẹt, học đối phó

- Phê phán những người coi học tập là việc bị ép buộc và không có ý thức học hành.

c) Kết bài:

- Khẳng định lại vai trò to lớn của tinh thần tự học.

- Liên hệ bản thân.