Bài tập  /  Bài đang cần trả lời

Em hiểu hai câu thơ sau như thế nào

Truyện Kiều Nguyễn Du có câu:
Cảnh nào cảnh chẳng đeo sầu
Người buồn cảnh có vui đâu bao giờ.
Em hiểu hai câu thơ trên như thế nào?

4 trả lời
Hỏi chi tiết
305
1
0
Toxic
19/07/2021 09:55:25
+5đ tặng

  Một trong những yếu tố làm nên thành công cho kiệt tác “Truyện Kiều” của Nguyễn Du là bút pháp tả cảnh ngụ tình đặc sắc. Đại thi hào đã có hai câu thơ thật hay để khái quát về bút pháp nghệ thuật tài tình này:

"Cảnh nào cảnh chẳng đeo sầu

 Người buồn cảnh có vui đâu bao giờ”...

(Truyện Kiều - Nguyễn Du)

      Đạt đến thành công tuyệt vời của thiên tài Nguyễn Du trong bút pháp này là tám câu thơ cuối trong đoạn trích Kiều ở lầu Ngưng Bích (trích Truyện Kiều, SGK Văn học 9, tập 1):

               “Buồn trông của bể chiều hôm

                   Thuyền ai thấp thoáng cánh buồm xa xa?

                 Buồn trông ngọn nước mới sa

          Hoa trôi man mác biết là về đâu?

            Buồn trông nội cỏ rầu rầu

                 Chân mây mặt đất một màu xanh xanh

               Buồn trông gió cuốn mặt duềnh

                   Ầm ầm tiếng sóng kêu quanh ghế ngồi“.

         Bản thân tên gọi của bút pháp đã hàm chứa phương thức biểu đạt “tả cảnh” nhưng “ngụ tình”. Nghĩa hiển ngôn của câu chữ là tả thiên nhiên, cảnh vật nhưng qua đó nhà thơ muốn gửi gắm cái tình, cái ý cùa nhân vật trữ tình. Như trong hai câu thơ dưới đây:

     “Cảnh nào cảnh chẳng đeo sầu

Người buồn cảnh có vui đâu bao giờ”

       Nhà thơ đã khẳng định mối quan hệ mật thiết giữa cảnh và tình: cảnh theo tình, tình buồn cảnh cũng buồn theo. Và như thế, bức tranh phong cảnh đã trở thành bức tranh tâm cảnh.

       Trong tám câu thơ cuối của đoạn trích Kiều ở lầu Ngưng Bích, Nguyễn Du đã vận dụng thành công bút pháp tả cảnh ngụ tình ấy.

       Cảnh được miêu tả theo kiểu tứ bình trong con mắt trông bốn bể và từ xa tới gần. Cảnh đầu tiên mà Kiều trông là cảnh cửa bể lúc chiều hôm:

      “Buồn trông cửa biển chiều hôm

Thuyền ai thấp thoáng cánh buồm xa xa”…

        Không gian mênh mông rợn ngợp và thời gian khi chiều tà muôn thuở luôn gợi nỗi buồn trống vắng bơ vơ. Giữa khung cảnh ấy cánh buồm “thấp thoáng” vô định hiện hữu như một ảo ảnh. Hình ảnh cánh buồm dễ khiến ta liên tưởng đến những chuyến đò ngược xuôi về bến bờ của quê hương xứ sở. Cảnh đã gợi trong lòng người tha hương nỗi nhớ buồn về cha mẹ, quê nhà cách xa, nỗi cô đơn và khát khao sum họp.

       Trên mặt nước mênh mông của chốn biển cả lênh đênh, cánh hoa trôi man mác trên ngọn nước mới sa gợi trong lòng Kiều nỗi buồn về thân phận trôi nổi, không biết rồi sẽ bị trôi dạt, bị vùi dập ra sao:

“Buồn trông ngọn nước mới sa

Hoa trôi man mác biết là về đâu “…

     Cảnh làm Kiều xót xa cho duyên phận, số kiếp của mình. Sau một cửa biển, một cánh hoa giữa dòng nước là cảnh của một nội cỏ:

"Buồn trông nội cỏ rầu rầu

Chân mây mặt đất một màu xanh xanh"...

      Cả một nội cỏ trải ra mênh mông nhưng khác với cỏ trong ngày thanh minh: "cỏ non xanh rợn chân trời" là sắc cỏ "rầu rầu" - một màu vàng úa gợi tới sự héo tàn, buồn bã. Màu xanh nhàn nhạt trải dài từ mặt đất tới chân mây không phải là màu xanh của sự sống của hy vọng mà chỉ gợi nỗi chán ngán vô vọng vì cuộc sống vô vị, tẻ nhạt, cô quạnh này không biết bao giờ mới kết thúc. Cảnh mờ mịt cũng giống như tương lai mờ mịt, thân phận nội cỏ hoa hèn của Thuý Kiều. Và cuối cùng là cảnh con sóng nổi lên ầm ầm sau cơn gió:

 

      “Buồn trông gió cuốn mặt duềnh

Ầm ầm tiếng sóng kêu quanh ghế ngồi”

     Tiếng sóng kêu như báo trước sóng gió dữ dội của cuộc đời hay cũng là tiếng kêu đau đớn của Kiều đồng vọng với thiên nhiên. Kiều không chỉ buồn mà còn lo sợ, kinh hãi như đang đứng trước sóng gió, bão táp của cuộc đời sắp đổ xuống đầu nàng. Cảnh được miêu tả từ xa đến gần, màu sắc từ nhạt đến đậm, âm thanh từ tĩnh đến động. Cảnh ngày một rõ hơn để diễn tả nỗi buồn từ man mác mông lung đến âu lo kinh sợ dồn đến bão táp nội tâm. Thiên nhiên chân thực, sinh động nhưng mờ ảo bởi nó được nhìn theo quy luật "cảnh nào cảnh chẳng đeo sầu, người buồn cảnh có vui đâu bao giờ". Và đó cũng là hiện thân, là tang vật của quá khứ khổ đau, hiện tại lẻ loi bất hạnh và báo hiệu một tương lai khủng khiếp. Tất cả đều là hình ảnh về sự vô định, mong manh, vô vọng, sự trôi dạt, bế tắc.



 

Mở khóa để xem toàn bộ nội dung trả lời

(?)
Bạn đã đạt đến giới hạn của mình. Bằng cách Đăng ký tài khoản, bạn có thể xem toàn bộ nội dung trả lời
Cải thiện điểm số của bạn bằng cách đăng ký tài khoản Lazi.
Xem toàn bộ các câu trả lời, chat trực tiếp 1:1 với đội ngũ Gia sư Lazi bằng cách Đăng nhập tài khoản ngay bây giờ
Tôi đã có tài khoản? Đăng nhập
1
0
+4đ tặng
Truyện Kiều của đại thi hào Nguyễn Du là một thiên truyện bất hủ, đặc sắc và có giá trị tiêu biểu muôn đời. Tác phẩm ấy cũng đánh dấu cho biết bao những lời thơ quen thuộc trong cuộc sống hôm nay, và một trong số đó chính là hai câu thơ “Cảnh nào cảnh chẳng đeo sầu / Người buồn cảnh có vui đâu bao giờ”. Đây là hai câu thơ được trích trong đoạn thơ “Kiều ở lầu Ngưng Bích”, một đoạn thơ mà ở đó người đọc có thể cảm nhận được biết bao nỗi đau đớn, xót xa, tủi nhục của nàng Kiều trong kiếp đoạn trường. Xuất phát từ nét tâm trạng ấy của Kiều, hai câu thơ trên cũng từ đó mà mở ra tầng ý nghĩa, đó là nói về sự tác động của cảm xúc, tâm hồn con người đến với ngoại cảnh, cụ thể ở đây là khi con người sầu bi, buồn bã, ngoại cảnh xung quanh cũng từ đó dưới cái nhìn của con người mà cũng như đang buồn theo chính người ấy. Quan niệm này của Nguyễn Du cũng không phải hoàn toàn là không có căn cứ, nó thiên về bàn đến mặt tâm lý nói chung của con người. Nếu nàng Kiều trong hoàn cảnh ở lầu Ngưng Bích ấy, nhìn đâu cũng thấy nỗi buồn “Buồn trông ngọn nước mới sa/ Hoa trôi man mác biết là về đâu”, hay "Buồn trông nội cỏ rầu rầu/ Chân mây mặt đất một màu xanh xanh", cảnh sắc thiên nhiên đã nhuốm màu tâm trạng, nàng buồn, buồn đến mức cảm thấy tuyệt vọng, mờ mịt ở tương lai. Trong cuộc sống cũng vậy, đôi khi con người ta có những nỗi buồn thì dù là thiên nhiên xung quanh có rực rỡ, sinh động đến thế nào, con người ta cũng khó mà có thể vui lên được, nếu như nỗi buồn ấy quá sâu sắc. Câu thơ mang ý nghĩa nhiều hơn đến việc thể hiện sự tác động của tâm trạng đến ngoại cảnh, nói rằng “cảnh có vui đâu bao giờ” cũng là để khẳng định tâm trạng buồn bã đến mức cùng cực của con người, khiến liên tưởng đến việc tác động đến cả môi trường xung quanh. Khi ta vui, ta nhìn cuộc sống đâu cũng thấy màu sắc, sức sống, ngược lại, khi ta buồn, vạn vật dưới cái nhìn của ta cũng đầy ảm đạm, nhạt nhòa. Nếu xét về mặt tâm lý chung của con người, ý thơ của Nguyễn Du là hoàn toàn phù hợp, ta hiểu vì sao dù là trong quá khứ hay hiện tại, trong văn chương nói riêng, các nhà thơ, nhà văn bao giờ cũng sử dụng bút pháp trên để làm một trong những yếu tố sáng tạo tác phẩm của mình vì nó giúp cho văn chương trở nên giàu cảm xúc, sinh động và nhiều sức sống hơn, “Đoạn trường tân thanh” chính là một minh chứng tiêu biểu. “Cảnh nào cảnh chẳng đeo sầu / Người buồn cảnh có vui đâu bao giờ” là một ý thơ dù là trong bất kỳ thời địa nào, giá trị của nó vẫn còn vẹn nguyên và đầy ý nghĩa muôn
0
1
Nakento
19/07/2021 09:56:11
+3đ tặng
Đoạn văn mẫu giải thích câu “Cảnh nào cảnh chẳng đeo sầu / Người buồn cảnh có vui đâu bao giờ”
Truyện Kiều của đại thi hào Nguyễn Du là một thiên truyện bất hủ, đặc sắc và có giá trị tiêu biểu muôn đời. Tác phẩm ấy cũng đánh dấu cho biết bao những lời thơ quen thuộc trong cuộc sống hôm nay, và một trong số đó chính là hai câu thơ “Cảnh nào cảnh chẳng đeo sầu / Người buồn cảnh có vui đâu bao giờ”. Đây là hai câu thơ được trích trong đoạn thơ “Kiều ở lầu Ngưng Bích”, một đoạn thơ mà ở đó người đọc có thể cảm nhận được biết bao nỗi đau đớn, xót xa, tủi nhục của nàng Kiều trong kiếp đoạn trường. Xuất phát từ nét tâm trạng ấy của Kiều, hai câu thơ trên cũng từ đó mà mở ra tầng ý nghĩa, đó là nói về sự tác động của cảm xúc, tâm hồn con người đến với ngoại cảnh, cụ thể ở đây là khi con người sầu bi, buồn bã, ngoại cảnh xung quanh cũng từ đó dưới cái nhìn của con người mà cũng như đang buồn theo chính người ấy. Quan niệm này của Nguyễn Du cũng không phải hoàn toàn là không có căn cứ, nó thiên về bàn đến mặt tâm lý nói chung của con người. Nếu nàng Kiều trong hoàn cảnh ở lầu Ngưng Bích ấy, nhìn đâu cũng thấy nỗi buồn “Buồn trông ngọn nước mới sa/ Hoa trôi man mác biết là về đâu”, hay "Buồn trông nội cỏ rầu rầu/ Chân mây mặt đất một màu xanh xanh", cảnh sắc thiên nhiên đã nhuốm màu tâm trạng, nàng buồn, buồn đến mức cảm thấy tuyệt vọng, mờ mịt ở tương lai. Trong cuộc sống cũng vậy, đôi khi con người ta có những nỗi buồn thì dù là thiên nhiên xung quanh có rực rỡ, sinh động đến thế nào, con người ta cũng khó mà có thể vui lên được, nếu như nỗi buồn ấy quá sâu sắc. Câu thơ mang ý nghĩa nhiều hơn đến việc thể hiện sự tác động của tâm trạng đến ngoại cảnh, nói rằng “cảnh có vui đâu bao giờ” cũng là để khẳng định tâm trạng buồn bã đến mức cùng cực của con người, khiến liên tưởng đến việc tác động đến cả môi trường xung quanh. Khi ta vui, ta nhìn cuộc sống đâu cũng thấy màu sắc, sức sống, ngược lại, khi ta buồn, vạn vật dưới cái nhìn của ta cũng đầy ảm đạm, nhạt nhòa. Nếu xét về mặt tâm lý chung của con người, ý thơ của Nguyễn Du là hoàn toàn phù hợp, ta hiểu vì sao dù là trong quá khứ hay hiện tại, trong văn chương nói riêng, các nhà thơ, nhà văn bao giờ cũng sử dụng bút pháp trên để làm một trong những yếu tố sáng tạo tác phẩm của mình vì nó giúp cho văn chương trở nên giàu cảm xúc, sinh động và nhiều sức sống hơn, “Đoạn trường tân thanh” chính là một minh chứng tiêu biểu. “Cảnh nào cảnh chẳng đeo sầu / Người buồn cảnh có vui đâu bao giờ” là một ý thơ dù là trong bất kỳ thời địa nào, giá trị của nó vẫn còn vẹn nguyên và đầy ý nghĩa muôn đời.
1
0
dogfish ✔
19/07/2021 09:58:32
+2đ tặng

-Trong câu thơ “cảnh nào cảnh chẳng đeo sầu 

                       Người buồn cảnh có vui đâu bao giờ”

Câu thơ trên liên quan đến bút pháp tả cạnh ngụ tình của ng du trong truyện kiều

-Bút pháp tả cảnh ngụ tình là bút pháp thông qua cảnh vật thiên nhiên để khắc họa tư tưởng,tình cảm,suy nghĩ của con người một cách rõ nét nhất và đặc sắc nhất

Bạn hỏi - Lazi trả lời

Bạn muốn biết điều gì?

GỬI CÂU HỎI
Học tập không giới hạn cùng học sinh cả nước và AI, sôi động, tích cực, trải nghiệm
Bài tập liên quan

Hôm nay bạn thế nào? Hãy nhấp vào một lựa chọn, nếu may mắn bạn sẽ được tặng 50.000 xu từ Lazi

Vui Buồn Bình thường

Học ngoại ngữ với Flashcard

×
Trợ lý ảo Trợ lý ảo
×
Gia sư Lazi Gia sư