Truyền thuyết Sơn Tinh – Thủy Tinh là một tác phẩm để đời mang đến cho độc giả luôn vẹn nguyên ý nghĩa dù nó đã trải qua bao đời, bao thế hệ. Truyền thuyết được kể xoay quanh về hai chàng trai nhân vật chính, thứ nhất là thần núi với tên gọi Sơn Tinh, thứ hai là Thủy Tinh có sứ mệnh được gọi là thần nước. Thông qua việc xây dựng hình tượng hai nhân vật tràn đầy sinh lực, tì trí đại diện cho hai khu vực, một bên là núi rừng trù phú, trên cao còn một bên là biển bạc sâu lắng ở phía dưới. Nét độc đáo của chuyện được tạo nên từ một tình huống truyện rất tinh tế, độc đáo có nút thắt mở đẩy người xem đi từ sự ngạc nhiên này đến ngạc nhiên khác. Hai chàng trai đối nghịch nhau được đặt vào một tình huống là đi hỏi vợ khá đời thường mà cũng rất thú vị, độc đáo. Tất cả những rắc rối, mâu thuẫn, tình tiết đặc sắc cũng từ đó mà bắt đầu khi Sơn Tinh và Thủy Tinh đến hỏi vợ.

Người vợ mà Sơn Tinh, Thủy Tinh phải tranh nhau đến hỏi cưới chính là cô công chúa tuyệt vời từ dung nhan cho đến phẩm chất tên là Mỵ Nương con gái của Vua Hùng thứ mười tám. Mỵ Nương vốn may mắn được ban cho một nhan sắc nghiên nước nghiên thành, làn da trắng ngần, dáng người cao khiến hai chàng mê đắm quyết tranh dành cho bằng được. Cuộc tranh đua này vô cùng công bằng khi hai chàng trai có sức mạnh, lợi thế ngang tài ngang sức nhau, tài giỏi chẳng thua kém nhau mà kết quả chỉ có ở một người. Do đó mà người được rước Mỵ Nương không chỉ phụ thuộc vào sức mạnh, tài giỏi mà còn ở sự nhạy bén, nhanh nhẹn thế là Sơn Tinh tới trước và được cưới Mỵ Nương làm vợ. Chính vì mang sính lễ đến chậm một bước mà Thủy Tinh đã để lỡ mất người vợ mong ước của mình. Từ đây cuộc chiến bắt đầu, đó chính là cuộc chiến của toàn thể nhân dân Việt Nam đối mặt trước thiên tai, sự thay đổi thời tiết thất thường chứ không chỉ riêng cá nhân hai chàng trai.

- Truyện có ý nghĩa gì?
Phần lớn truyền thuyết, truyện cổ tích được viết ra nhằm giải thích cho sự ra đời của một sự vật hiện tượng nào đó. Họ mong muốn và tò mò về sự xuất hiện của những hiện tượng tự nhiên, tuy nhiên, với sự nhận thức và điều kiện của khoa học kĩ thuật thời bấy giờ còn quá hạn chế, nên họ đã giải thích bằng chính trí tưởng tượng của họ. Đất nước ta là đất nước thuộc vùng nhiệt đới gió mùa, đường bờ biển dài, hàng năm phải hứng chịu rất nhiều cơn bão đổ bộ vào đất liền. Dường như năm nào đất nước cũng phải chịu hậu quả nặng nề bởi những trận bão lũ, nhân dân ta mong muốn tìm hiểu lý do vì sao lại xảy ra hiện tượng này, đó là lý do mà tác phẩm Sơn Tinh, Thủy Tinh ra đời. Sơn Tinh là đất liền. Thủy Tinh là bão lũ, vì năm nào Thủy Tinh cũng đem quân đánh Sơn Tinh, mới xảy ra hiện tượng bão lũ hàng năm. Vì niềm tin đó, nhân dân ta đã thỏa mãn được nhu cầu được tìm hiểu của mình. Với Sơn Tinh chính là vị thần núi cai quản núi rừng, di dời những ngọn núi để ngăn cản dòng nước dâng lên. Nước lên bao nhiêu Sơn Tinh cho nâng núi lên bấy nhiêu. Đây chính là hình ảnh đại diện cho những nhân dân xưa với khát vọng cai trị thiên nhiên. Với Thủy Tinh cai quản biển cả có khả năng hô phong hoán vũ, Thủy Tinh chính là đại diện cho hiện tượng thiên nhiên mưa bão, lũ lụt đe dọa đến tính mạng con người xảy ra hàng năm.