Tâm trạng khi trên con đường làng:
* “Mẹ tôi âu yếm ...dẫn tôi đi trên con đường làng dài và hẹp”.
* “Con đường này tôi đã ....thay đổi lớn: “Hôm nay tôi đi học”.
* “Trong chiếc áo vải ... và đứng đắn”.
→ Những câu văn thể hiện sự bâng khuâng xao xuyến như những nốt nhạc lắng sâu vào hồn người, bởi vì lần đầu tiên đến trường là một sự kiện trọng đại của đời người. Trong tâm hồn cậu bé một cái gì đó rất mới mẻ, lạ lùng từ cảnh vật cho đến lòng người, tất cả đều sự trang trọng, thiêng liêng của ngày đầu tiên được đi học trong cuộc đời – cảm giác hãnh diện háo hức.
- Cùng mẹ đi trên đường tới trường :
* “Trước mắt tôi trường Mĩ Lí... làng Hòa Ấn.'' Sân nó rộng .... vẩn vơ”.
→ Nhà văn đã diễn tả rất đúng tâm trạng ngỡ ngàng, cảm giác trước sự mới lạ về ngôi trường của cậu bé, khi mình được chính thức trở thành một thành viên của nó, sự rụt rè, nhút nhát của tuổi thơ.
- Tâm trạng khi nghe gọi tên mình và phải rời tay mẹ vào lớp:
* “Trong lúc ông đọc...lúng túng”.
* “ Tôi cảm thấy ... đẩy tôi tới trước”.
* “Nhưng người tôi ... một cách lạ”.
* “Quay lưng...nức nở khóc”.
* “Trong thời thơ ấu ... như lần này”.
→ Thể hiện tâm trạng lo sợ hồi hộp lúng túng sự hồn nhiên, trong sáng của tuổi thơ trong buổi tựu trường đầu tiên
- Khi ngồi trong lớp đón giờ học đầu tiên :
* “Một mùi hương lạ xông lên,...là lạ và hay hay”.
* “Nhìn bàn ghế ... vật của riêng mình”.
* “Người bạn tôi chưa hề quen ... xa lạ chút nào”.
* “ Tôi đưa mắt ...cánh chim…”.
→ Nhận xét: thể hiện một sự mới mẻ thích thú khi mới bước vào lớp học, cảm giác xốn xang, vừa lạ vừa quen với mọi vật, với người bạn ngồi bên