Gia đình - hai tiếng thật thiêng liêng, quan trọng với con người. Bởi ở đó có cha mẹ - những người đã sinh ra, nuôi dưỡng và dạy dỗ chúng ta nên người. Chính vì vậy mà có câu ca dao khuyên nhủ con người về tấm lòng đối với cha mẹ:

“Công cha như núi Thái Sơn
Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra
Một lòng thờ mẹ kính cha
Cho tròn chữ hiếu mới là đạo con”

“Công cha” được so sánh với “núi Thái Sơn”. Đây là một ngọn núi cao, có địa hình hiểm trở và từng trở thành cảm hứng sáng tác của nhiều nhà văn nhà thơ. Khi so sánh công ơn dưỡng dục của người cha với núi Thái Sơn, ta mới hiểu hết được công lao của cha. Cha chính là người dạy dỗ con những điều hay lẽ phải, hướng con trở thành một người có đạo đức. Tiếp đến là “nghĩa mẹ” được so sánh với hình ảnh “nước trong nguồn chảy ra” - đó là dòng nước mát mẻ và tinh khiết, trong lành. Hình ảnh so sánh gợi nhắc về những hy sinh của mẹ. Người mẹ mang nặng đẻ đau suốt chín tháng mười ngày, sinh con ra và chăm sóc con từng miếng ăn giấc ngủ. Con lớn lên nhờ dòng sữa trong trẻo và ngọt ngào của mẹ. Ngay cả khi trưởng thành, dù có bất cứ khó khăn gì, đứa con vẫn đều tìm về bên mẹ để được vỗ về, yêu thương. Hai câu sau: “Một lòng thờ mẹ kính cha/Cho tròn chữ hiếu mới là đạo con” ý khuyên nhủ con người cần phải biết yêu thương, kính trọng cha mẹ, giữ trọn chữ “hiếu” mới phải đạo con.

Cha mẹ là những người gần gũi và yêu thương nhất của mỗi người. Công ơn sinh thành dưỡng dục là cả đức hi sinh cho con. Cũng giống như câu ca dao:

“Công cha như núi ngất trời,
Nghĩa mẹ như nước ở ngoài biển Đông.
Núi cao biển rộng mênh mông,
Cù lao chín chữ ghi lòng con ơi!”

Ở đây, hình ảnh “cù lao chín chữ” cũng để nói về công lao của cha mẹ. Cha mẹ đâu chỉ sinh con ra, mà còn nuôi con vất vả nhiều bề (cù: siêng năng, lao: khó nhọc, chín chữ cù lao gồm có sinh (đẻ), cúc (nâng đỡ), phủ (vuốt ve), súc (cho bú, cho ăn), trưởng (nuôi cho lớn). dục (dạy dỗ), cố (trông nom), phục (theo dõi tính tình mà uốn nắn), phúc (che chở). Thế mới thấu hết được nỗi nhọc nhằn của bậc sinh thành.
Không chỉ vậy, bài ca dao còn là lời khuyên nhủ về trách nhiệm của con cái đối với cha mẹ. Khi còn nhỏ, ta chưa đủ sức để giúp đỡ bố mẹ làm việc nhưng phải chăm ngoan, nghe lời cha mẹ, cố gắng siêng năng đạt thành tích cao trong học tập. Như vậy dù chưa làm được việc gì giúp cho cha mẹ đỡ vất vả, nhọc nhằn nhưng như cũng đủ làm cho cha mẹ vui lòng. Đến khi con cái ngày càng lớn lên, trưởng thành bao nhiêu thì tấm lòng hiếu thảo của cái không đến từ những đồng tiền cho cha mẹ. Mà ở sự quan tâm, chăm sóc và thấu hiểu lúc cha mẹ ốm đau, già yếu. Đó mới chính là điều mà cha mẹ mong mỏi ở con cái.

Tóm lại, bài ca dao là một lời khuyên đúng đắn dành cho mỗi người. Hãy ghi nhớ công ơn của cha mẹ, để có thể sống tốt đẹp hơn từng ngày.