Sách pop-up trên thị trường đã có nhiều, nhưng chủ yếu được chuyển ngữ và mua bản quyền từ sách nước ngoài. Nội dung của dòng sách pop-up chuyển ngữ này chủ yếu là sách kỹ năng, sách kiến thức dành cho trẻ nhỏ. Hiếm có nhà sách hoặc đơn vị xuất bản nào tự làm một cuốn sách pop-up “nội” hoàn toàn, bởi chi phí thiết kế, in ấn rất cao và cũng mất rất nhiều công sức.
“Hà Nội ngàn năm ký ức” của NXB Kim Đồng có thể nói là một tác phẩm “chịu chơi”, với cả phần nội dung và họa sĩ thực hiện đều là người Việt. Ê kíp làm sách cho biết, mất trọn vẹn một năm để hoàn thành và đưa được cuốn sách đến với bạn đọc.
Cuốn sách trước hết cung cấp cho độc giả những kiến thức thú vị và khá cơ bản về 11 địa điểm du lịch tại Hà Nội. Khâu biên tập nội dung do BTV Lê Chi của Kim Đồng thực hiện, có qua hiệu đính của nhà văn Nguyễn Việt Hà, người mà nhà văn Nguyễn Trương Quý nhận xét, là “đã để lại những dấu ấn cá nhân rất đặc biệt trong phần hiệu đính”, qua giọng văn.
Phần hình họa và thiết kế pop-up, tức là những nội dung, hình ảnh hiện ra khi người đọc kéo – mở bên trong trang sách, do nhóm họa sĩ của Cloud Pillow Studio thực hiện. Sách pop-up còn gọi là sách dựng hình 3D, hay sách nổi, là sách kết hợp các kỹ thuật cắt, dán, gấp giấy để tạo nên kết cấu ba chiều, minh họa sinh động hơn nội dung truyện. Nhà văn Trương Quý nhận xét: “Làm sách pop-up rất kỳ công, giống như đang thực hiện một bộ phim, có đầy đủ cả tiền cảnh, hậu cảnh, có những chi tiết được thể hiện sống động như ngoài cuộc đời thực. Sách pop-up ở Việt Nam đã có nhiều nơi làm, nhưng một cuốn có nhãn quan và dày dặn như thế này thì chưa từng có”.
Độc đáo sách pop-up đầu tiên về Hà Nội -0
Nhóm làm sách và nhà văn Nguyễn Trương Quý.
Biên tập viên Lê Chi chia sẻ, sách được làm theo đúng một tuyến đường đi của chiếc xe bus hai tầng hop on – hop off ở Hà Nội hiện nay. Một trong những mục tiêu của sách là hướng tới người nước ngoài, cho nên “Hà Nội ngàn năm ký ức” cũng có bản tiếng Anh “Hanoi Reminiscences of thounsand years”.
Cloud Pillow Studio là nhóm họa sĩ còn rất trẻ, gồm các họa sĩ Nguyễn Hồng Anh, Đặng Phương Nam và Nguyễn Khánh Linh, có thành viên hiện nay vẫn còn đang là sinh viên Trường Đại học Mỹ thuật công nghiệp Hà Nội như Nguyễn Khánh Linh. Điểm đặc biệt của Cloud Pillow Studio là các bạn trẻ này đều yêu thích và quan tâm đến những giá trị văn hóa lâu đời của Hà Nội. Từ năm học THPT, các bạn đã lập nhóm vẽ và quan tâm đến các di tích cổ ở Hà Nội. Họa sĩ Nguyễn Hồng Anh cho biết, các họa sĩ đã quan sát rất nhiều và lựa chọn những địa điểm nào ở Hà Nội phù hợp cho cuốn sách, với tiêu chí được nhiều người biết đến, quen thuộc và không quá mới hay quá lạ với người nước ngoài.
Độc đáo sách pop-up đầu tiên về Hà Nội -0
Nội dung về Hoàng thành Thăng Long trong cuốn sách.
Cuốn sách độc đáo này cũng gặp không ít khó khăn trước khi đến được với tay độc giả. BTV Lê Chi cho biết, đây là cuốn sách pop-up đầu tiên về Hà Nội, cho nên ê-kíp làm sách không có nguồn nào để tham khảo. Các họa sĩ phải tự tưởng tượng, vẽ ra, thiết kế các lớp lang và làm đầy các lớp đó. Các khâu sau phải đo đạc chính xác rồi mới tách lớp. Lên màu là khâu khó nhất, sau đó là in thử vì phải chỉnh sửa rất nhiều. Họa sĩ Hồng Anh cho biết, trong thời gian in cuốn sách, các họa sĩ hầu như phải liên tục có mặt tại nhà in, bởi cuốn sách gần như được làm thủ công hoàn toàn, với các khâu gấp, dán… phải làm bằng tay và phải chính xác. Mỗi ngày, nhà in chỉ có thể hoàn thiện được khoảng 20-30 cuốn sách.
Khi được hỏi còn điều gì chưa ưng ý, họa sĩ trẻ Phương Nam cho biết, ban đầu nhóm muốn là đoàn tàu hỏa lao ra từ miếng gấp trên cầu Long Biên, nhưng chưa được vì hơi khó gia công.
Độc đáo sách pop-up đầu tiên về Hà Nội -0
Các em nhỏ làm thiệp pop-up tại buổi ra mắt sách.
Nhà văn Nguyễn Trương Quý cho rằng cái hay của người làm hội hoạ là họ nhìn ra được những gì chưa phôi phai bởi sự hiện đại. Cuốn sách của người trẻ làm nhưng lại có cái nhìn hoài cổ.
Hoàn thành cuốn sách, ê kíp làm “Hà Nội ngàn năm ký ức” lại tiếp tục đầy ắp những ý tưởng sáng tạo mới. Đó là sách pop-up về dế mèn “Dế mèn phiêu lưu ký”, hay sách pop-up về phố cổ Hà Nội. Một thể loại sách mới, một dòng chảy cuồn cuộn những cái mới, như nhà văn Nguyễn Trương Quý nói, và anh mong muốn độc giả sẽ giữ được niềm yêu thích đối với sách pop-up Việt Nam như đối với sách pop-up của nước ngoài lâu nay.