Do điều kiện địa lý của mình, Đông Nam Á chịu ảnh hưởng chủ yếu của khí hậu nhiệt đới gió mùa, đã tạo nên hai mùa tương đối rõ rệt trên khu vực này đó là: mùa khô lạnh, mát và mùa mưa tương đối nóng và ẩm. Vì thế, Đông Nam Á còn được gọi là khu vực “Châu Á gió mùa”. Nhờ có sự xuất hiện gió mùa và khí hậu biển làm cho khí hậu vùng Đông Nam Á đáng lẽ khô cằn như một số khu vực lục địa khác có cùng vĩ độ đã trở nên xanh tốt và trù phú. Cùng với đó, sự xuất hiện của những đô thị đông đúc và thịnh vượng như Kuala Lumpur, Singapore, Jakarta…

Các quốc gia Đông Nam Á chủ yếu xuất khẩu quế, hồi, hương liệu sang các quốc gia lân cận và trên toàn thế giới

Gió mùa kèm theo những cơn mưa nhiệt đới đã cung cấp nguồn nước đầy đủ cho con người phục vụ cho hoạt động đời sống và sản xuất hằng năm. Nhờ có khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa nên hầu hết các quốc gia Đông Nam Á thích hợp phát triển cây gia vị, cây hương liệu đặc trưng như hồ tiêu, sa nhân, đậu khấu, hồi, quế, trầm hương… và cây lương thực đặc trưng là lúa nước. Các quốc gia Đông Nam Á đều là các quốc gia xuất khẩu hương liệu.