Có ai đó từng nói, quê hương là một điều kì lạ, luôn khiến chúng ta hạnh phúc và cả đớn đau nhất trong những chặng hành trình của đời người. Khi nghĩ về quê hương, trong lòng mỗi người con xa xứ luôn dấy lên những cảm giác bồi hồi, thổn thức bởi những hình ảnh gắn bó, in đậm trong kí ức bấy lâu. Một giếng nước, một bờ đê hay một góc ao đình. Với nhân vật trong tác phẩm Người thầy đầu tiên, nhớ về làng Ku-ku-rêu là “tôi” nhớ về hình ảnh đẹp đẽ: Hai cây phong - một hình ảnh sinh động, giàu ý nghĩa biểu trưng và in dấu những kí ức tuổi thơ mát lành.

Đoạn trích Hai cây phong mở đầu truyện vừa Người thầy đầu tiên như một khúc dạo đầu cho một bài ca dài về tình yêu quê hương và con người, là nỗi buồn nhớ khôn nguôi về quê hương của những người con xa cách. Trong đoạn trích này, hình ảnh hai cây phong là hình ảnh trung tâm, được vẽ lên bằng tình cảm của nhân vật xưng “tôi” cùng với những kỉ niệm với chúng bạn suốt một thời thơ ấu.

Với giọng kể thủ thỉ, tâm tình, ta phần nào cảm nhận được sự trân trọng của nhân vật “tôi” dành cho hai cây phong và ngôi làng yêu dấu của anh: “Tôi cùng không biết phải giải thích ra sao – phải chăng người ta vẫn đặc biệt trân trọng, nâng niu những ấn tượng thời thơ ấu… nhưng cứ mỗi lần về quê, khi xuống xe lửa, đi qua thảo nguyên về làng, tôi đều coi bổn phận đầu tiên là từ xa đưa mắt nhìn hai cây phong thân thuộc ấy”. Hai cây phong gắn bó với nhân vật xưng “tôi” từ khi nhân vật có ý thức về sự có mặt của mình trên đời. Nhưng điều đặc biệt là hai cây phong đó không chỉ là kỉ niệm, là niềm vui của riêng tác giả mà dường như nó là bạn, là vật sở hữu của tất cả mọi người. Hai cây phong gắn với ngôi làng Ku-ku-rêu như máu thịt: “Dù ai đi từ phía nào đến làng Ku-ku-rêu chúng tôi cũng đều trông thấy hai cây phong đó trước tiên, chúng luôn hiện ra trước mắt hệt như những ngọn hải đăng đặt trên núi”. Sự ngự trị trong trái tim nhân vật xưng “tôi” của hai cây phong là cố hữu. Trong cảm nhận của nhân vật, hai cây phong của làng Ku-ku-rêu như có cả tâm hồn bao la: “chúng có tiếng nói riêng và hẳn phải có một tâm hồn riêng, chan chứa những lời ca êm dịu”. Bằng tình cảm thắm thiết với hai cây phong, nhân vật xưng “tôi” nhận ra được cái tiếng nói riêng ấy và cảm nhận được những cung bậc tình cảm của chúng: “Dù ta tới đây vào lúc nào, ban ngày hay ban đêm, chúng cũng vẫn nghiêng ngả thân cây, lay động lá cành, không ngớt tiếng rì rào theo nhiều cung bậc khác nhau”. Một loạt những hình ảnh miêu tả sắc nét làm cho hai cây phong càng gây ấn tượng sâu sắc. Tiếp đó, nhân vật xưng “tôi” sử dụng một loạt những so sánh đặc sắc: “tưởng chừng như một làn sóng thuỷ triều”, “như tiếng thì thầm tha thiết”, “như một đốm lửa vô hình”, “cất tiếng thở dài một lượt như thương tiếc người nào”, “reo vù vù như một ngọn lửa cháy rừng rực”. Những hình ảnh so sánh đậm tính chất tạo hình khiến hai cây phong như đang hiển hiện rõ rệt trước mắt người đọc. Trong tất cả những so sánh mà nhà văn sử dụng, ta đều cảm thấy đây không phải là hai cây phong bình thường mà là hai cây phong mang trong mình những tình cảm rất con người. Những biểu hiện của chúng như là những biểu hiện khác nhau của tâm trạng con người. Những cụm từ so sánh ấy làm hai cây phong hiện lên lúc dịu dàng, trầm lắng, lúc mạnh mẽ, đủ đầy những cung bậc tình cảm rất con người. Trong hình dung của nhân vật xưng “tôi”, hai cây phong như hai anh em sinh đôi, hai con người với sức lực dẻo dai, dũng mãnh, với tâm hồn phong phú và có cuộc sống riêng của mình. Chính điều đó đã để lại ấn tượng sâu đậm trong tâm hồn nhân vật cũng như người đọc